Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Χρόνος; (Μέρος 1ο)

«Στην άμμο τα έργα στήνονται μεγάλων ανθρώπων

και σαν παιδάκι τα γκρεμίζει ο Χρόνος με το πόδι»,

Κώστας Καρυωτακης, «Φθορά»

Ήταν πάντοτε ο χρόνος αυτό που έχουμε σήμερα στο μυαλό μας για αυτόν; Θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί. Στις πρώιμες φάσεις της ανθρώπινης παρουσίας στη γη η μέρα και η νύχτα ήταν ευδιάκριτες με την αίσθηση. Η νύχτα είχε σκοτάδι που εμπόδιζε να συνεχιστούν οι δραστηριότητες της ημέρας. Η νύχτα σήμαινε μια παύση από τη μέρα, ήταν ένα φυσικό όριο. Σήμαινε ακόμη ότι κάτι τελείωνε, αλλά και κάτι διαφορετικό ξεκινούσε. Ο ουρανός γινόταν καινούριος, μια κινούμενη εικόνα, μια αφήγηση. Οι αστερισμοί εναλλάσσονταν ανάλογα με τις εποχές και έπλαθαν μία νέα ιστορία. Η παρατήρηση που έφερνε τη γνώση δεν αντικρουόταν με τη μυθολογία. Για αυτό και πολλοί αστερισμοί πήραν ονόματα μυθολογικών προσώπων. Ο χρόνος έτσι είχε έναν αέρα δημιουργίας που δεν ασφυκτιούσε ανάμεσα στα δευτερόλεπτα. Η συνήθεια είχε μεγαλύτερη ραστώνη. Πολλές φορές σήμερα η νύχτα, όταν δεν είναι παράταση της μέρας, είναι ώρες αϋπνίας, άγχους, κατακερματισμένες ώρες μοναξιάς. Όταν δεν είναι διασκορπισμός του χρόνου μέσω της διασκέδασης¹, είναι απομόνωση και χαμένος χρόνος, που πρέπει να περάσει, για να ’ρθει η παραγωγική μέρα. Λίγες και σπάνιες οι φορές που η νύχτα είναι απόλαυση και δημιουργία, όταν μια εξουσία έχει σχεδιάσει το πρόγραμμα για σένα.