Οι «χρήσιμοι» φανατικοί: συμμετέχετε στα συλλαλητήρια για το μακεδονικό; Ε, τότε σας σπάμε το βιβλιοπωλείο!

Ο φανατικός και η υποκρισία του

Θεωρούμε πως η γλώσσα μπορεί και πρέπει να φανερώνει την αλήθεια· πως οι λέξεις, όταν δεν αλλοιώνεται σκοπίμως η ουσία τους, είναι δυνατόν να αποσαφηνίσουν, να προσδιορίσουν και, αν θέλετε, να επιστρέψουν το χαμένο τους νόημα σε κακοποιημένες ή πλήρως στρεβλωμένες έννοιες.

Ας πάρουμε για παράδειγμα την λέξη φανατικός, η οποία είναι μια μεταγραφή στα ελληνικά της λατινικής λέξεως fanaticus. H λέξη αυτή, στην αρχαία Ρώμη, προσδιόριζε τον θρησκόληπτο, τον θεόληπτο, και εν γένει τον άνθρωπο που, στο όνομα της θρησκευτικής του ιδεολογίας ενδέχεται να εμφανίσει βίαιες συμπεριφορές έναντι οιασδήποτε διαφορετικής απόψεως, να συμπεριφερθεί εν ολίγοις ως μανιακός και παράφρων. Ως εκ τούτου, μπορεί να ειπωθεί πως το επίθετο fanaticus αναφερόταν σε ανθρώπους μισαλλόδοξους, εχθρούς του ελεύθερου λόγου, ενδεχομένως και της λογικής.

Το fanaticus, με τη σειρά του, προέρχεται από το λατινικό fanum, το οποίο δηλώνει το ιερό, το ναό, στο οποίο ανήκει ο fanaticus. Από ό,τι εύκολα γίνεται αντιληπτό, για να υπάρξουν φανατικοί, απαιτείται η ύπαρξη του «ναού», είτε αυτός διαθέτει υλική υπόσταση είτε ολοκληρώνεται μόνον ως ιδεολογία στο νου των φανατικών. Είναι επίσης γενικώς παραδεκτό πως ο φανατικός ισχυρίζεται ότι κατέχει την «απόλυτη αλήθεια», για την οποία, όταν ο φανατισμός που τον διατρέχει αγγίζει το ύψιστο, μπορεί, ενδεχομένως, όχι απλώς να ασκήσει βία, άλλα και να σκοτώσει ή να σκοτωθεί.