Από τη πλατεία Συντάγματος ως την πλατεία Ταχρίρ, η εξουσία μεταλλάσσεται και επιβάλλεται

Δημοσιεύουμε το παρακάτω κείμενο σαν μία μικρή συνεισφορά στη διατήρηση της μνήμης πάνω σε σημαντικά γεγονότα που έχουν λάβει χώρα στον Ελλαδικό χώρο. Μέσα από το κείμενο αναδεικνύεται ένα αλαλούμ, αλλά και η αποφασιστικότητα της εξουσίας να μην δέχεται επεμβάσεις από τον κοινωνικό χώρο, ακόμη κι όταν εκδηλώνονται διαθέσεις συμπόρευσης με τα σχέδιά της. (Ας ληφθεί υπόψη και ο διάλογοςμε τον μοίραρχο)

Για την εξουσία ο κόσμος θα πρέπει να δρα σαν μοχλός πίεσης σε σχέση με τους εσωτερικούς ανταγωνισμούς της ή σαν μέσο για την προβολή και πραγμάτωση καθοριστικών αποφάσεων, (συλλαλητήρια υπέρ κάποιου πολέμου, ή πριν από κάποια χρόνια για το Μακεδονικό). Βεβαίως, όταν ο κόσμος διαμαρτύρεται για τα «κακώς κείμενα» καλώς πράττει, (δηλώνουν οι κρατούντες) αρκεί να μη αμφισβητεί ή να θίγει τα όσια και τα ιερά ή την ουσία της κυριαρχίας. Οι «πολίτες» έχουν πάντα χρηστική αξία για τις μεταλλάξεις των μορφών επιβολής κι εκμετάλλευσης.

Η δραστικές επεμβάσεις του κόσμου χρειάζονται και σοβαρές προϋποθέσεις για να οδηγήσουν σε δρόμους ουσιαστικής ελευθερίας. Αλλιώς, γίνονται δεκανίκια σε εξουσιαστικούς χειρισμούς ή είναι λόγια του αέρα χωρίς αντίκρισμα.

Και επειδή δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε  και στα «τρέχοντα», εδώ ανέλαβαν το ΔΝΤ και η ΕΕ τη διακυβέρνηση των σύγχρονων σκλάβων μαζί με τα τσιφλίκια που πήραν έναντι «πινακίου φακής» και τα συνταγματικά σουλάτσα και οι σφυρίχτρες πάνε να συναντηθούν με αμεσοδημοκρατικούς πολιτικούς και πολιτικάντικους εναλλακτισμούς.

Ή όπως θα έλεγε κι ένας παλιότερος: «Εδώ ο κόσμος καίγεται και ο τυχοδιώκτης πάει να ανάψει το τσιγάρο του»!

 ***

Σεπτέμβριος του 1926. Εκείνο το πρωινό διάβαζα στην Εθνική Βιβλιοθήκη, ετοιμαζόμενος για τις εξετάσεις μου. Απότομα δημιουργείται μια αναταραχή, φωνές, θόρυβος. Όλοι οι αναγνώστες της βιβλιοθήκης αφήνουν το διάβασμα και πετάγονται έξω. Ακούγεται μια βροντερή φωνή. Η βιβλιοθήκη κλείνει. Στρατιωτικό κίνημα. Πετάγομαι έξω και κατεβαίνω τα σκαλιά του κτιρίου της βιβλιοθήκης και βρίσκομαι στην οδό Πανεπιστημίου ανάμεσα σε πλήθος κόσμου που κινιότανε προς όλες τις κατευθύνσεις, καμιόνια γεμάτα στρατό και χωροφύλακες ανεβοκατέβαιναν στο δρόμο. Οι μαγαζάτορες κατέβασαν τα ρολά των καταστημάτων τους. Στρατιωτικές δυνάμεις φρουρούσαν το υπουργείο εσωτερικών και το υπουργείο ναυτιλίας στη πλατεία Κλαυθμώνος. Ομάδες πολιτικών κάπως συντεταγμένοι προχωρούσαν προς την πλατεία Συντάγματος φωνάζοντας διάφορα συνθήματα στα οποία επικρατούσαν τα συνθήματα: «Ζήτω η Δημοκρατία», «Ζήτω η επανάσταση», «Ζήτω ο βασιλεύς» , «Ζήτω το Σοβιέτ». Είχαν ξεσηκωθεί και οι βασιλικοί. «Αν η δικτατορία του Πάγκαλου και τα στρατιωτικά κινήματα είναι δημοκρατία, προτιμότερος ο βασιλιάς», έλεγαν.

Διέκρινα μια ομάδα διαδηλωτών που προχωρούσε προς το Σύνταγμα φωνάζοντας το σύνθημα «Κάτω η στρατοκρατία». Επικεφαλής της ομάδας βλέπω τον αδελφό μου, μεγαλύτερο αρκετά από μένα. Θα ήθελε να με πάρει υπό την προστασία του, μα εγώ ήθελα να δράσω ανεξάρτητα. Άλλωστε δεν συμφωνούσαμε πολιτικά, αυτός ήταν βενιζελικός και εγώ κομμουνιστής.

Βλέπω αίφνης μια πολύ ζωηρή ομάδα, μάλλον εργατών, να βαδίζει στην ίδια κατεύθυνση που πήγαινε ο πολύς ο κόσμος και να φωνάζει «Κάτω η στρατοκρατία». Διακρίνω επικεφαλής της ομάδας τον Νίκο Ζαχαριάδη, τρέχω και τον πλησιάζω. Μόλις με είδε μου κάνει νόημα να τον ακολουθήσω από πίσω. Εκεί που ανεβαίναμε προς το Σύνταγμα τον ρώτησα που κατευθυνόμαστε γιατί φαινόταν ότι η ομάδα είχε κάποιον προορισμό. Μου απαντάει σταθερά «Πάμε στους Αμπελόκηπους να κτυπήσουμε τα δημοκρατικά τάγματα». Μα, με τι όπλα θα τα πάρουμε; Η δεύτερη απάντηση του ήταν «Με σανίδες», και τότε ορμάει στα σανιδώματα που τότε περικλείνανε τους βασιλικούς στάβλους στο τέρμα της οδού Σταδίου και αποσπάει μια σανίδα. Τότε εν ριπή οφθαλμού, όλος ο τριγύρω κόσμος, που είχε εν τω μεταξύ αυξηθεί, ορμάει επάνω στα σανιδώματα με αλαλαγμούς και σε λίγο χρονικό διάστημα απογυμνώνεται όλος ο περίγυρος των βασιλικών στάβλων. […]

Προχωρήσαμε έτσι κρατώντας τις απειλητικές σανίδες και βρεθήκαμε στις αρχές της οδού Κηφισίας( Β. Σοφίας), μπροστά σε μια περίπολο της χωροφυλακής που είχε έναν μοίραρχο επικεφαλής κρατώντας απειλητικά το περίστροφό του.

Ο μοίραρχος μας ρώτησε που κατευθυνόμαστε και ποιός είναι ο σκοπός μας. Θέλουμε του απαντήσαμε να κατευθυνθούμε στους Αμπελοκήπους για να κτυπήσουμε τα δημοκρατικά τάγματα. Δεν είναι δική σας δουλειά είναι δουλειά του στρατού, μας απάντησε, απειλώντας μας με το περίστροφό του.

Σε επιμονή μας να περάσουμε τη λεωφόρο, διέταξε την περίπολο να μας πυροβολήσει. Με τους πρώτους πυροβολισμούς, όπως είναι φυσικό πανικοβληθήκαμε και διαλυθήκαμε, εγώ βρέθηκα να κατεβαίνω τα σκαλάκια της πλατείας Συντάγματος, κατευθυνόμενος προς την οδό Φιλελλήνων, όπου ταμπουρώθηκα σε μια στοά γιατί οι σφαίρες βούιζαν μέσα στ’ αυτιά μου.

Στη πορεία μου αυτή αντίκρισα ένα τανκ γιομάτο από πολίτες. Ήταν ένα από τα δύο τανκ των δημοκρατικών ταγμάτων που διέσπασαν τον κλοιό του στρατού και βάδιζαν μέσα στο κέντρο της πόλης. Το πρώτο με μια οβίδα έγινε παρανάλωμα του πυρός και το δεύτερο κατελήφθη εξ εφόδου από πολίτες και κυκλοφορούσε θριαμβευτικά στο κέντρο της πόλης. Στο κέντρο της πόλης οι διαδηλωτές συγκρούονται με τον τακτικό στρατό, με πολλούς νεκρούς και τραυματίες. Ο στρατός μαζί με την κύρια επιχείρηση να διαλύσει τα δημοκρατικά τάγματα, αντιμετώπιζε και την εξέγερση του λαού, την οποία θεωρούσε πιο επικίνδυνη από την απειλή των δημοκρατικών ταγμάτων. Πολλοί διαδηλωτές, ταμπουρωμένοι σε ανεγειρόμενες κατοικίες, αντιμετώπιζαν και ένοπλες στρατιωτικές δυνάμεις και αστυνομικά τμήματα.

Έφθασα στο σταθμό Λαυρίου και είδα να κατευθύνονται προς τους Αμπελόκηπους, ολόκληρο σύνταγμα ευζώνων, με εφ’ όπλου λόγχη και με κανονική τάξη πολεμικής επιχείρησης.

Τα γεγονότα εξελίχθηκαν ως εξής: Ο στρατηγός Κονδύλης που ήτανε υπουργός των στρατιωτικών στην κυβέρνηση Μιχαλόπουλου, όταν αυτή ανατράπηκε από τον Πάγκαλο, διοργάνωσε το πραξικόπημα εναντίον του Πάγκαλου, με τους οπαδούς του που είχε στο στράτευμα και με τη συμμετοχή των δημοκρατικών ταγμάτων του Ζέρβα και του Ντερτιλή. Μετά την επιτυχία του πραξικοπήματος και τον σχηματισμό κυβέρνησης, οι ηγέτες των δημοκρατικών ταγμάτων, πιέζανε τον Κονδύλη να εγκαταστήσει καινούργια δικτατορία, από την οποία περίμεναν να έχουν μεγαλύτερη μερίδα. Αντίθετα, στελέχη δημοκρατικά του στρατού ζητούσαν την αποκατάσταση του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος, σύμφωνα με την επιθυμία του λαού.

Ο Κονδύλης διέβλεψε, την κοινωνική έκρηξη που θα επακολουθούσε την εγκατάσταση μιας ακόμα δικτατορίας και είχε αποφασίσει να κάνει εκλογές. Οι διοικητές των δημοκρατικών ταγμάτων θεωρούσαν την ανατροπή του Πάγκαλου έργο τους κι επομένως ήθελαν να έχουν τον κύριο λόγο στην διαχείριση της εξουσίας, απειλώντας τον Κονδύλη με ανατροπή.

Για τη αντιμετώπιση της ανατροπής του, συνεννοήθηκε μυστικά με αξιωματικούς του φιλικού του περιβάλλοντος και ορισμένη ώρα τμήματα των φρουρών πέριξ των Αθηνών, τμήματα Κορίνθου και άλλων εκεί τριγύρω της Αττικής κινήθηκαν περικυκλώνοντας την Αθήνα και κατευθυνόμενα στο στρατόπεδο των δημοκρατικών θα επιτίθοντο εναντίον τους.

Συγχρόνως, έκλεισε ραντεβού με τους διοικητές των δημοκρατικών ταγμάτων Ζέρβα και Νερτιλή σε μια ταβέρνα στους Αμπελοκήπους και τους διαβεβαίωσε για την ικανοποίηση των αιτημάτων τους. Μετά την αποχώρηση του Κονδύλη από τη ταβέρνα και αφού τους χαιρέτησε φιλικά, έφτασαν οι στρατιωτικές δυνάμεις που κινούνταν εναντίον των δημοκρατικών ταγμάτων και έκαναν αιφνιδιαστική επίθεση με πεζικό και τανκ.

Οι στρατιώτες των δημοκρατικών ταγμάτων, μετά την επίθεση του τακτικού στρατού, εγκατέλειψαν το στρατόπεδο, πετώντας όπλα και πηλίκια και πήδηξαν τις μάντρες του στρατοπέδου, ζητώντας άσυλο σε διάφορα σπίτια στις γύρω γειτονιές. Αυτό ήταν το τέλος των δημοκρατικών ταγμάτων. Ιδρύθηκαν το 1924 για να υπερασπίσουν τη δημοκρατία, εγκατέστησαν τη δικτατορία του Πάγκαλου, στη συνέχεια προδώσανε τη δικτατορία του Πάγκαλου και βοήθησαν στην άνοδο του Κονδύλη, που με τη σειρά τους ετοιμάζονταν να τον ανατρέψουν.

Στο τέλος επεβλήθη ο τακτικός στρατός και ο Κονδύλης υποσχέθηκε εκλογές, που προκηρύχτηκαν λίγο καιρό αργότερα, και αφέθηκαν ελεύθεροι οι πολίτες που είχαν συλληφθεί στις μάχες εκείνων των ημερών. Μετά τις εκλογές σχηματίστηκε κυβέρνηση από τα πέντε μεγάλα κόμματα : Το κόμμα των εργατών και των αγροτών του Παπαναστασίου, των προοδευτικών φιλελευθέρων του Καφαντάρη, των ελευθεροφρόνων του Μεταξά, το Λαϊκό του Τσαλδάρη, και των συντηρητικών φιλελευθέρων του Μιχαλακόπουλου. …Μετά από λίγο παραιτήθηκαν Τσαλδάρης και Παπαναστασίου και έπειτα από δυο χρόνια, σε νέες εκλογές ο Βενιζέλος εξασφάλισε 225 έδρας από τις 250….»

[Από το ημερολόγιο του Μίμη Κωνσταντόπουλου , καθηγητή μαθηματικών, διαγραμμένου μέλους του ΚΚΕ και μέλους του συλλόγου «αποκατάστασης απολυθέντων δημόσιων υπαλλήλων».]

Both comments and trackbacks are currently closed.