Τι κοστίζει – και σε ποιους – να επιλέγεις τη ζωή που εσύ θέλεις;
Γίναμε η λεία αυτών που κάποτε διακήρυτταν την ατομική ελευθερία και μαράζωναν μέσα στο ασφυκτικό πλαίσιο μια στείρας / αποστειρωμένης κοινωνίας (στείρα / αποστειρωμένη κοινωνία: σαν να λέμε άνευρη κοινωνία κατοικήσιμη από ζωντανούς οργανισμούς – είναι ποτέ δυνατόν;).
Πλέον η ελευθερία κερδίζεται με την κατάθεση της ψηφιακής υπογραφής και της τεχνολογικής αποκατάστασης.
Η ζωή μέσα στα κουτιά αρχίζει να παίρνει μυθικές διαστάσεις:
μπορείτε (και άλλοι) να ζήσετε μέσα στα κουτιά. Τι σημασία έχει εάν δεν σας εξυπηρετούν στην ανάδειξη των ταλέντων σας; Με τον καιρό θα συνηθίσετε και δεν θα μπορείτε να ζήσετε χωρίς αυτά (τα κουτιά). Κανείς δεν θα αυτοανακηρυχτεί ως κυρίαρχος των κουτιών (τα κουτιά ανήκουν σε όλους). Η ιστορία συλλαμβάνεται μέσα στα κουτιά, γεννιέται έξω από αυτά, στριμώχνεται ανάμεσα σε στρώσεις από σκόνη και στρώσεις από παλιομοδίτικα δειλινά πλεγμένα στο χέρι.
Πόσο κοστίζει μια ζωή; ίσως να μη μάθουμε ποτέ. Η τιμή (της) αυξομειώνεται ανάλογα με την ευκολίας της να προσαρμόζεται στις καταστάσεις και στα νούμερα.
Ένα χέρι προβάλλει έξω από το κουτί. Προσπαθεί – όπως ένα θερμόμετρο – να μαντέψει την κυκλοθυμία του καιρού.
(Άλλαξε ο καιρός ή τον αλλάξαμε εμείς; Και ποιος καιρός είναι αυτός: ο κοινωνικός ή ο μετεωρολογικός;).
Το χέρι παραμένει μετέωρο ψαχουλεύοντας στο ασφαλές περιβάλλον την οιαδήποτε ένδειξη ζωής έξω από το κουτί. Συνέχεια →
Τελικά η γλώσσα είναι μόνο σκέψη και η σκέψη μόνο γλώσσα;
Καμιά οριστική απάντηση δεν μπορεί να δοθεί, απ’ τη στιγμή, που όπως λέει η Hilary Putnam, στο Meaning and the moral sciences (1978), είμαστε μερικώς αδιαφανείς στους εαυτούς μας, με την έννοια ότι δεν έχουμε την ικανότητα να κατανοήσουμε ο ένας τον άλλον όπως κατανοούμε τα άτομα του υδρογόνου. Ίσως, όλες οι παραπάνω απόψεις να μην καταφέρνουν παρά να αγγίξουν μόλις την άκρη ενός νήματος, που χρειάζεται κι άλλες πλευρές της πνευματικότητάς μας, για να ξετυλιχτεί. Η ενότητα του κόσμου, η θέση μας μέσα σε αυτόν ως πλάσματα, η ένωση του ενός με το όλον του σύμπαντος, δεν αρκούνται μάλλον σε λεκτικές διατυπώσεις. Ίσως οι παραπάνω προβληματισμοί να μην είναι τίποτε άλλο, παρά η εθελούσια παρατήρηση του ανθρώπου απ’ τον εαυτό του σ’ ένα αποστειρωμένο μικροσκόπιο.
Η αξία τους έγκειται ακριβώς στο ότι παραμένουν προβληματισμοί, στο ότι μένουν ως αναπάντητα ερωτήματα, που κινητοποιούν τη σκέψη, την κρατούν σε εγρήγορση. Ωστόσο, δεν μπορούμε παρά να παρατηρήσουμε το προφανές: όλα τα παραπάνω είναι λέξεις που μιλούν για τις λέξεις, γλώσσες που μιλούν για τις γλώσσες και σκέψεις που μιλούν για τις σκέψεις. Αυτό δε μειώνει την αξία τους, αλλά αναδεικνύει ποιες είναι οι πνευματικές δυνατότητες του ανθρώπου, αν καταφέρει να απελευθερώσει τη σκέψη του. Αυτό που σήμερα θεωρείται εξέλιξη και ανάπτυξη δεν είναι παρά υποδούλωση και εξάρτηση. Οι αληθινές μας δυνατότητες, που μπορούν μόνο σε συνθήκες ελευθερίας να ξεδιπλωθούν, είναι πέρα από τα όρια που έχουμε θέσει στον εαυτό μας. Και πιθανόν να χρειάζονται νέες γλώσσες, για να εκφραστούν. Συνέχεια →
Γλώσσα και λόγος
Η γλώσσα είναι ένα χάρισμα πολύμορφο και ετερόκλητο, φυσικό και κληρονομικό[1], που διακρίνεται στον λόγο, ένα «γλωσσικό σύστημα» για την αποθήκευση λέξεων και εικόνων στο σύνολο των εγκεφάλων μιας γλωσσικής κοινότητας και στην ομιλία, που αποτελεί την συγκεκριμένη «πράξη του ομιλείν» ενός ατόμου. Επομένως, ο λόγος είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο, ενώ η ομιλία προσωπική ενέργεια, σύμφωνα με τη διάκριση του Ferdinand de Saussure. Η γλώσσα είναι μια έμφυτη νοητική/εκφραστική ικανότητα του ανθρώπου, ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης. Η χρήση της συνεπάγεται σκέψη, η οποία με τη σειρά της εκφράζεται με την γλώσσα. Είναι η εικόνα της σκέψης. Οι φθόγγοι και οι λέξεις συνθέτουν την υλική μορφή της γλώσσας. Οι σημασίες των φθόγγων και των λέξεων, που δημιουργούνται στον εγκέφαλο, αναπτύσσονται σ’ ένα εννοιολογικό σύνολο, που αποτελεί το περιεχόμενο της γλώσσας. Οι ήχοι εξωτερικεύουν φωνητικά τη μορφή και το περιεχόμενό της και δικαιώνουν την ύπαρξη και των δύο. Οι παραστατικές απεικονίσεις είναι ένα εξελιγμένο ανθρώπινο επινόημα για την εκφραστική δραστηριοποίηση της γλώσσας, μέσω γραφικών συμβόλων, που δεν απευθύνονται στην ακοή, αλλά στην όραση.
Μια αλληλουχία ήχων (προφορικός λόγος) ή μια συμπαράταξη γραφικών συμβόλων (γραπτός λόγος) κάνουν αισθητή την παρουσία της σκέψης. Η γλώσσα και η σκέψη δεν υπάρχουν η μια δίχως την άλλη, είναι αλληλένδετες. Ενώ διαθέτουμε πεπερασμένα μέσα, λέει ο Noam Chomsky, δηλαδή τα γράμματα, μπορούμε να κάνουμε άπειρους συνδυασμούς και να έχουμε στη διάθεσή μας ένα απέραντα δημιουργικό μέσο, καθιστώντας την δυναμική δημιουργική δυνατότητα. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε παρά μόνον γι’ αυτό το οποίο δεν μπορούμε να συλλάβουμε νοητικά, οπότε ξεκινούν τα όρια της γλώσσας του καθενός, σύμφωνα με τον Ludwig Wittgenstein. Οι Edward Sapir και Benjamin Lee Whorf διατύπωσαν την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα άποψη ότι η γλώσσα που μαθαίνουμε να μιλάμε είναι αυτή που διαμορφώνει την αντίληψή μας για τον κόσμο. Συνέχεια →
Anarchy press gr 