Περί τοῦ ὁρισμοῦ τῆς γλώσσης καί ἀκαταλλήλων λέξεων (Μέρος Β΄)

Ἡ πτῶσις τῆς γλώσσης

Αἱ γλῶσσαι ἀναπτύσονται ἀπό τάς κοινότητας τῶν ἀνθρώπων μόνον εἰς συνθήκας ἐλευθερίας. Ἑπομένως ὅλα ὅσα λέγονται περί τῆς «δημοτικῆς» δέν εὐσταθοῦν διότι αὐτή ἔζησεν καί «ἀνεπτύχθη» κάτω ἀπό συνθήκας σκλαβιᾶς. Ἀντιθέτως, θά πρέπει νά παραδεχθῶμεν ὅτι ἡ καθαρεύουσα ἐπέζησεν καί ἐξελίχθη ἀπό μειοψηφίας αἱ ὁποίαι εἶχον περισσότερον χῶρον ἐλευθερίας καί καλλιεργείας τῆς γλώσσης ἀπ’ ὅσον ὁ ὑπόδουλος πληθυσμός τοῦ ἑλλαδικοῦ χώρου.

Ἐάν κάποιος θά ἔπρεπε νά ἐπιλέξη ἀνάμεσα σέ μίαν ὁλοκληρωμένη γλῶσσα καί σέ ἕνα ἡμιτελές σύνολο γλωσσικῶν ἰδιωμάτων εἶναι φανερόν τί θά ἐπέλεγε. Ἀντιθέτως, μετά ἀπό πολύχρονον φθοροποιόν διαδικασίαν καί μέ ἀφορμήν τήν δικτατορίαν τῆς 21ης  Ἀπριλίου 1967, ἐκαλλιεργήθη σκοπίμως ἡ ἀνίερος ταύτισις τῆς καθαρευούσης μέ τό καθεστώς τῶν συνταγματαρχῶν καί ἐπεβλήθη ἡ πολιτική ἀπόφασις μέ τήν ὁποία καθιερώθη ἐπισήμως ἡ «δημοτική».

Τί ἐπετεύχθη μέ τήν ἀκύρωσιν τῆς καθαρευούσης καί τήν ἐγκαθίδρυσιν τῆς «δημοτικῆς γλώσσης»; Μήπως ηὐξήθη τό ἐνδιαφέρον τῶν νέων ἀνθρώπων γιά τήν μελέτη καί τήν ἀνάγνωσιν; Μήπως ἀνεπτύχθη τό γνωσιακό πεδίο τους; Μήπως εὐρύτερα τμήματα τοῦ ἑλλαδικοῦ πληθυσμοῦ ἐμπλούτισαν τήν γλῶσσαν πού ὁμιλοῦν;

Περί τοῦ ὁρισμοῦ τῆς γλώσσης καί ἀκαταλλήλων λέξεων (Μέρος Α΄)

Καράμπωσα τό βούλινο διράνι

Σάν ἄλιφο τουνέσι πού κιράνει…

Ναπολέων Λαπαθιώτης

Εἶναι πολλά τά ζητούμενα τά ὁποῖα καλούμεθα νά διερευνήσωμεν ἀναφορικῶς μέ τό ὑπό εξέτασιν θέμα τῆς γλώσσης. Ὑπάρχει πάντοτε ἡ δυνατότης τῆς ἐπεκτάσεώς τους ἤ τῆς συρρικνώσεώς τους κατ’ ἀναλογίαν τῆς ἐκτάσεως καί τῆς ὀπτικῆς ὑπό τήν ὁποία θά θελήσωμε νά προσεγγίσωμεν τό ἐν λόγῳ θέμα. Ἐν πάση περιπτώσει, τό ζητούμενο εἶναι ἡ ὀρθή καί ἀκριβῆς διατύπωσις τῶν ὅσων ἐπιθυμοῦμε νά τύχουν τῆς προσοχῆς καί τοῦ προβληματισμοῦ τῶν ἐνδιαφερομένων.

Μία βασική προϋπόθεσις, ἡ ὁποία τίθεται, συνήθως, εἶναι ὁ προσδιορισμός τῆς γλώσσης. Συνακόλουθα ἔρ­χεται ὁ καθορισμός τοῦ ἐνδιαφέροντος πού παρουσιάζει. Ἐδῶ, καλούμεθα νά διαπιστώσωμεν τόσον τό ἐνδιαφέρον ἀπό γενικῆς ἀπόψεως ὅσον καί σέ σχέσιν μέ τήν ἀναρχική σκέψιν, δρᾶσιν καί προοπτικήν.

Εἶναι χρήσιμη ἡ γλῶσσα γιά τήν ἀπελευθερωτική διερ­γασία; Ἄν ναί, τότε ποία εἶναι ἡ ἀναγκαία συνθήκη, πού διευκολύνει τήν ἀνάδειξιν τῆς ἀπελευθερούσης δια­στάσεώς της;

Αὐτά εἶναι ὡρισμένα ἀπό τά ἐρωτήματα τά ὁποῖα χρειάζεται νά ἀπαντῶνται, ὥστε νά γίνονται σαφεῖς οἱ ὁρίζοντες καί τά πεδία πού ὁδηγοῦν πρός τήν ἀναρχία.