ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

ΟΙ ΛΟΥΔΙΤΕΣ

ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

του ΚΕΡΚΠΑΤΡΙΚ ΣΕΪΛ

Εκδ. Futura / Δεκέμβριος 2018 / σελ. 348

«Οι Λουδίτες –πολλοί από αυτούς υφαντές, λαναράδες και φινιριστές μαλλιού, αλλά και τεχνίτες στον επαγγελματικό κλάδο του βαμβακιού που απέκτησε ιδιαίτερη σημασία στην Αγγλία στα τέλη του 18^ου αιώνα– ήταν, όπως οι Πρόσχαροι Άνδρες του Ρομπέν των Δασών, θύματα της προόδου ή αυτού που θεωρούνταν πρόοδος. Έχοντας δουλέψει επί αιώνες έξω από τα φτωχικά τους σπίτια και σε μικρά μαγαζιά χωριών με μηχανές που, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν καθόλου απλές, πιθανώς και με την βοήθεια παιδιών, είδαν ξαφνικά να παρεισφρέουν (ή να απειλούν να παρεισφρήσουν) στον παγιωμένο επαγγελματικό τους κλάδο νέα, πολύπλοκα, μεγάλης κλίμακας μηχανήματα, που συνήθως στεγάζονταν σε τεράστια πολυώροφα κτίρια εγειρόμενα στις αρχαίες τους κοιλάδες. Ακόμη χειρότερα, είδαν την τακτοποιημένη τους κοινωνία της μαστοριάς, του εθίμου και της κοινότητας να αρχίζει να υποχωρεί μπροστά στην εισβολή της βιομηχανικής κοινωνίας και των νέων τεχνολογιών και συστημάτων της, των νέων κανόνων για τα εμπορεύματα και τις αγορές, της νέας χωροταξικής διάταξης της εξοχής και της πόλης, πράγματα που δεν μπορούσαν να κατανοήσουν, ή να ελέγξουν. Κι όταν εξεγέρθηκαν εναντίον όλων αυτών για δεκαπέντε θυελλώδεις μήνες στην αρχή της δεύτερης δεκαετίας του 19^ου αιώνα, το έκαναν με πολύ μεγαλύτερη σφοδρότητα και ένταση από όση είχε ποτέ επιδείξει ο Ρομπέν των Δασών και εξευτελίστηκαν με τρόπους πολύ πιο βίαιους από αυτούς που είχε κατά καιρούς διατάξει ο βασιλιάς Ιωάννης.

«ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΝΕΚΡΟ, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΝ ΠΑΡΕΛΘΟΝ»…

«Μια προσωρινή άποψη εγκαθίσταται εύκολα μέσα στην ψυχή των μαζών, όμως είναι πολύ δύσκολο να ριζώσει εκεί μια σταθερή πεποίθηση, και επίσης πολύ δύσκολο να καταστρέψουν αυτή την τελευταία, αφού διαμορφώθηκε. Δεν μπορούν καθόλου να την αλλάξουν παρά με τίμημα βίαιες επαναστάσεις, και μόνο αφού η πεποίθηση έχει χάσει σχεδόν ολοκληρωτικά την εξουσία της πάνω στις ψυχές. Οι επαναστάσεις χρησιμεύουν τότε για να αποκρούσουν ολοκληρωτικά πεποιθήσεις, που σχεδόν είναι εγκαταλελειμμένες ήδη, αλλά τις οποίες ο ζυγός της συνήθειας εμπόδιζε να εγκαταλειφθούν ολοκληρωτικά. Οι επαναστάσεις που αρχίζουν είναι στην πραγματικότητα πεποιθήσεις που τελειώνουν». (Gustav Le Bon, Η ψυχολογία των μαζών)

«Οι προβλέψεις του μέλλοντος ουδέποτε είναι κάτι περισσότερο από προβολές αυτόματων διαδικασιών και διεργασιών του παρόντος, δηλαδή συγκυριών που είναι πιθανό να λάβουν χώρα αν οι άνθρωποι δεν δράσουν και αν τίποτε το απροσδόκητο δεν συμβεί. Κάθε πράξη, καλώς ή κακώς, και κάθε τυχαίο περιστατικό καταστρέφει κατ’ ανάγκη το όλο σχήμα στο πλαίσιο του οποίου κινείται η πρόβλεψη και βρίσκει τα τεκμήριά της. (Η σχετική παρατήρηση του Προυντόν ότι «η γονιμότητα του απροσδόκητου υπερβαίνει κατά πολύ τη φρόνηση του πολιτικού ανδρός» ευτυχώς εξακολουθεί να ισχύει. Υπερβαίνει δε, ακόμη προφανέστερα, τους υπολογισμούς των ειδικών.) Το να αποκαλούνται «τυχαία γεγονότα» ή «επιθανάτιος ρόγχος του παρελθόντος» τέτοια απροσδόκητα, απρόβλεπτα και μη προβλέψιμα συμβάντα, και να καταχωνιάζονται έτσι ως αμελητέα στο περιβόητο «χρονοντούλαπο της ιστορίας», είναι ένα από τα πιο παλιά κόλπα του επαγγέλματος.» (Hannah Arendt, Περί βίας)

Έχει ειπωθεί και δικαιολογημένα ότι ένα μυρμήγκι, που θα είχε το χρόνο μπροστά του θα μπορούσε να ισοπεδώσει το Λευκό Όρος. Ο Gustav Le Bon αναλογιζόμενος την επίδραση του χρόνου στη γένεση των ιδεών των μαζών υποστηρίζει ότι ο χρόνος κρατεί υπό την εξάρτησή του τις μεγάλες δυνάμεις (όπως η φυλή), που αποκτούν εξ αιτίας του δύναμη και εξ αιτίας του την χάνουν, ενώ επίσης ο χρόνος είναι εκείνος που προετοιμάζει τις ιδέες και τις πεποιθήσεις, το έδαφος που θα φυτρώσουν και θα καλλιεργηθούν. Πρόσθετε, επίσης, ότι ο χρόνος συσσωρεύει το τεράστιο απόθεμα πεποιθήσεων και σκέψεων, πάνω στο οποίο γεννιούνται οι ιδέες μιας εποχής και γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει πάντα να ανατρέχουμε στο παρελθόν για να κατανοήσουμε την γένεσή τους.

Φέισμπουκ, προσωπικά δεδομένα και ο εφιάλτης του μέλλοντος, που βρίσκεται ήδη εδώ…

Στις 12 Απριλίου 2018 ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Facebook Μαρκ Ζούκερμπεργκ ζήτησε προσωπικά και επίσημα συγγνώμη, στην κατάθεσή του, στο Κογκρέσσο, για τα λάθη στην προστασία των προσωπικών δεδομένων και για την πολιτική χειραγώγηση. «Είναι προφανές σήμερα ότι δεν έχουμε κάνει αρκετά για να αποτρέψουμε αυτά τα εργαλεία να χρησιμοποιούνται λανθασμένα. Δεν λάβαμε ένα μεγάλο μέρος των ευθυνών μας και αυτό ήταν μεγάλο λάθος. Ήταν λάθος μου και λυπάμαι», δήλωσε αναφερόμενος στο «σκάνδαλο» διαρροής προσωπικών δεδομένων 85 εκατομμυρίων αμερικανών, που χρησιμοποιήθηκαν στην προεκλογική εκστρατεία τονίζοντας ότι το Facebook βρίσκεται σε «φιλοσοφική καμπή».

Φυσικά ο Ζούκεμπεργκ ψεύδεται και μάλιστα ασυστόλως. Δεν έγινε κανένα απολύτως λάθος. Αλλά η ουσία βρίσκεται αλλού.

Ας δούμε τι γράφει σχετικά, ήδη από το 2016, ο ισραηλινός ιστορικός Χαράρι στο βιβλίο του Homo Deus:

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ

Η Κατάρρευση του Πολιτισμού και ο Σπόρος του Μέλλοντος

Η γενιά μας είναι στα πρόθυρα της πιο βαθιάς καταστροφής, που αντιμετώπισε ποτέ το ανθρώπινο είδος. Ξεπηδούν απειλές θανάτου για την ζωντανή γη από όλες τις πλευρές. Το νερό, το φως του ήλιου, ο αέρας και το χώμα, όλα απειλούνται. Τη στιγμή που οι Εσκιμώοι στις βορειότερες περιοχές αρχίζουν να πάσχουν από λευχαιμία λόγω της πυρηνικής ακτινοβολίας και το μητρικό γάλα των γυναικών Εσκιμώων περιέχει κρίσιμα επίπεδα από PCB1, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι κάθε οργανισμός στον πλανήτη απειλείται.

Το κύριο στοιχείο αυτής της κρίσης είναι το γεγονός ότι η βασική δύναμη σε αυτή την υπόθεση, οι πολιτισμένοι άνθρωποι, δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν πλήρως το πρόβλημα. Το πρόβλημα βρίσκεται κρυμμένο πίσω από τα όρια της συνείδησης, επειδή οι άνθρωποι που ζουν μέσα στον πολιτισμό (η έννοια πολιτισμός –civilization– προέρχεται από την λατινική, civis, που σημαίνει όσοι ζουν σε πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά) δεν έχουν πλέον σχέση με την ζωντανή γη. Οι ζωές των πολιτισμένων ανθρώπων επικεντρώνονται στο ίδιο το κοινωνικό σύστημα. Δεν αντιλαμβάνονται ότι τα εδάφη διαβρώνονται και τα δάση εξαφανίζονται. Τα θέματα αυτά δεν έχουν άμεσο αντίκτυπο στη μισθοδοσία. Η αντανακλαστική κίνηση του πολιτισμού σε κρίση είναι να κάνει ό,τι έκανε ήδη, αλλά πιο δραστήρια προκειμένου να απεγκλωβιστεί από την κρίση. Αν ο αριθμός των ανθρώπων μεγαλώνει και η πείνα καραδοκεί, συχνά η «παρόρμηση» είναι να ασκηθεί μεγαλύτερη πίεση στα γεωργικά εδάφη για να παράγουν περισσότερα και να κοπούν τα δάση ταχύτερα.

Μεταλλαγμένο Μέλλον (Μέρος Β΄)

Οι προφάσεις των εταιρειών, για την επικράτηση των μεταλλαγμένων σπόρων και οργανισμών

– Το μικρό κόστος παραγωγής.

– Η αντοχή των φυτών στις καιρικές συνθήκες και τα ζιζάνια.

– Η αντιμετώπιση του υποσιτισμού στον «3ο κόσμο»

Η πρόφαση για την μείωση των ζιζανιοκτόνων είναι αβάσιμη, καθώς όχι μόνο δεν μειώνονται, αλλά χρησιμοποιούνται εντατικότερα στις καλλιέργειες γ.τ. φυτών. Για παράδειγμα στην Αργεντινή, στις φυτείες γ.τ. σόγιας χρησιμοποιήθηκε διπλάσια ποσότητα ζιζανιοκτόνου σε σχέση με τις συμβατικές καλλιέργειες. Στην Αγγλία η εταιρία Bayer αναγκάστηκε να ματαιώσει την καλλιέργεια του γενετικά τροποποιημένου καλαμποκιού της. Η απόφαση της εταιρίας συνδέεται με την επιβολή πανευρωπαϊκής απαγόρευσης στο τοξικό ζιζανιοκτόνο ATRAZINE που είχε θεωρηθεί απαραίτητο για την εμπορική επιτυχία της καλλιέργειας. H υποκρισία των εταιριών είναι τρομακτική, αφού γνωρίζουμε (και δεν το κρύβουν άλλωστε) ότι τα προϊόντα τους σχεδιάζονται ώστε να αντέχουν σε μεγαλύτερη ποσότητα φυτοφαρμάκων απ’ ότι οι συμβατικές καλλιέργειες. Μαζί με την αγορά του σπόρου ο αγρότης παίρνει και το ανάλογο πακέτο ζιζανιοκτόνων, τα οποία κατασκευάζονται από τις ίδιες εταιρίες. Η Bayer αυτή τη στιγμή είναι ιδιοκτήτης των μισών ποικιλιών γ.τ. προϊόντων στην Ευρώπη συμπεριλαμβανομένων και ποικιλιών ηλιανθού, καλαμποκιού που διαφημίζονται ως ανθεκτικά στο ζιζανιοκτόνο Liberty, το οποίο παρασκευάζεται από την ίδια…

ΟΙ ΑΝΑΤΡΙΧΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ: ΠΛΩΤΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΛΩΔΙΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΜΕ ΜΙΚΡΟΤΣΙΠ

Ο άνθρωπος, καθώς εξελίσσονταν, άφησε τα μέρη (τις σπηλιές) που του προσέφεραν φυσική προστασία από τα φυσικά φαινόμενα και τα άγρια ζώα και άρχισε να ασχολείται με τις καλλιέργειες και στη συνέχεια με την κτηνοτροφία. Έτσι, σε όποιο μέρος διάλεγε να εγκατασταθεί, κατασκεύαζε καταλύματα από ξύλο (τις καλύβες). Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πηγές, η πρώτη αυτή κατοικία που έκανε την εμφάνισή της στην Παλαιολιθική εποχή, κατασκευάστηκε από κορμούς δέντρων και κλαδιά πλεγμένα μεταξύ τους. Αργότερα ο άνθρωπος προσέθεσε λάσπη και κάλυψε τα κλαδιά δημιουργώντας έτσι την πρώτη μόνωση.

Το Μέλλον είναι τώρα, εμπρός για το μέλλον (Μέρος Α΄)

Μια ιστορία επιστημονικής πραγματικότητας του κοντινού μέλλοντος

Ξύπνησε μετά από μια νύχτα δίχως όνειρα, καθώς τα τζάμια του διαμερίσματός του γίνονταν διάφανα σιγά σιγά αφήνοντας να περάσουν οι πρώτες ακτίνες του ήλιου την προκαθορισμένη ώρα: 7:00 το πρωί. «Just a perfect day»… Η μουσική του Lou Reed απλώθηκε στο δωμάτιο από τον έξυπνο player που αποφάσισε για την κατάλληλη μουσική καλωσορίσματος μιας ακόμη ημέρας, με ευριστικούς αλγορίθμους βάσει της μουσικής που άκουγε μόλις το προηγούμενο βράδυ. Τεντώθηκε προς στιγμήν μέχρι ν’ αποφασίσει να σηκωθεί ακούγοντας τον μελωδικό ήχο της καφετιέρας που τον ειδοποιούσε για τον καφέ του, που τον περίμενε ζεστός. Δεν είχε καιρό για χάσιμο.

Η αρχαιολογία του μέλλοντος

Ένα ίσως σύνηθες, αλλά και μάλλον ενδιαφέρον παιχνίδι είναι να διερωτάται κανείς με τι θα ασχολούνταν άραγε οι ιστορικοί του μέλλοντος; Τι είναι αυτό που θα διασωζόταν από την δική μας εποχή; Ποια απ’ αυτές τις εκατομμύρια λέξεις θα επιζούσε; Ποιο καθημερινό μας αντικείμενο; Ποια από απ’ όλες αυτές τις νευρωνικές συνάψεις θα γινόταν αιώνια;

Από την άλλη, βέβαια, εξ ίσου διασκεδαστικό είναι να φανταστεί κανείς ποια είναι τα κατάλοιπα του παρελθόντος που διασώθηκαν ως εμάς. Τι περιέχουν τα μουσεία; Αντικείμενα καθημερινής χρήσης ή τα καλά σερβίτσια των αρχαίων λαών, θρησκευτικά αντικείμενα και μερικά έργα τέχνης, όπλα και νεκρικά κτερίσματα (αντικείμενα που συνόδευαν τους νεκρούς στην τελευταία κατοικία τους, όπως νόμιζαν[1]). Από την άλλη, ποιες είναι οι λέξεις που διασώθηκαν; Συνήθως μεγάλα έπη, που αναφέρονται σε ηρωικές εποχές και μάχες, παλιοί πίνακες υπολογισμού χρεών, κατάλογοι πολιτών, μερικά ποιήματα και φιλοσοφικά κείμενα, ρητορικοί λόγοι (δηλαδή οι λόγοι που εκφωνούσαν στο δικαστήριο οι δικηγόροι της εποχής) και βέβαια ιστορικά πονήματα.

ΑΝΑΡΧΙΚΟ ΔΙΗΜΕΡΟ ΣΤΙΣ 15 ΚΑΙ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2010, ΣΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Κυκλοφορεί η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ φ. 97

Από την Παρασκευή 3 Σεπτεμβρίου, κυκλοφορεί το 97ο φύλλο (Σεπτεμβρίου 2010) της μηνιαίας πανελλαδικής αναρχικής εφημερίδας ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

Ακολουθεί το προλογικό κείμενο αυτής έκδοσης: