Από το κλουβί στο κλαδί

Σκέφτηκα να κρατήσω μερικές θετικές σκέψεις για το τέλος. Αφορμή για αυτές αποτέλεσε ένα ανέλπιστο γεγονός, από αυτά που, όταν τα θωρείς κατάματα, αντιλαμβάνεσαι πως τίποτα δεν είναι στην πράξη αδύνατον. Μου είπαν, λοιπόν, προ ολίγων ημερών, κάτι ξεπεσμένοι αριστοκρατοπόντικες (σαν την αφεντιά μου) πως στο Πάρκο της ΧΑΝΘ, άνωθεν τον Λευκού Πύργου, έχει γεμίσει ο τόπος με παπαγαλάκια χρώματος χλωρού! Η πρώτη, βέβαια, ερώτηση που τους απηύθυνα ήταν αν ο εν λόγω παραλογισμός τους σχετίζεται με τα υψηλά κβάντα μπύρας, που αφειδώς καταναλώνουν τους θερινούς μήνες ή αν έχουν στοιχηματίσει μεταξύ των για το ποιος θα αμολήσει τη μεγαλοπρεπέστερη κοτσάνα.

Η αλήθεια είναι πως τα λόγια μου τους εξόργισαν και με προκάλεσαν, αν έχω μουστάκια στο μουσούδι μου (τς τς τς, είναι κουβέντες τώρα αυτές για αριστοκράτες…), ας πάω μόνος μου να διαπιστώσω το αληθές του λόγου τους. Τί να κάνω, φόρεσα τα κουρέλια μου και πήγα. Ειλικρινώς, δεν έχω ξαναδεί κάτι παρόμοιο. Και για να είμαι απόλυτα ακριβής, ούτε καν είχα φανταστεί πως κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί· δεκάδες σμήνη από πράσινα παπαγαλάκια να πετούν ΕΛΕΥΘΕΡΑ στον ουρανό, απολαμβάνοντας ανεμπόδιστα τη ζωή, δίχως κλουβί κι αιχμαλωσία. Η αποθέωση της εναγρίωσης σε όλο της το λαμπρό μεγαλείο! Αναρωτήθηκα, λοιπόν, με έκδηλη την απορία στις αυτάρες μου, «μα πώς είναι δυνατόν να συνέβη αυτό; Πώς βρέθηκαν εδώ όλοι αυτοί οι παπαγάλοι;».

Η Σημειωτική του Κλουβιού για τα Πουλιά (Γ’)

ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ;

Έχουν μήπως έναν ιδιαίτερο συμβολισμό εδώ; Ενώ εστιάσαμε σε ένα τύπο κλουβιού, υπάρχουν εδραιωμένες παραδόσεις με κλουβιά για πεταλούδες ή καλλιέργειες για πεταλούδες, φάρμες, (κλουβιά ενυδρεία για ψάρια). Ωστόσο, φαίνεται να υπάρχει φυσική σύνδεση στην καταλληλότητα των πουλιών να βρίσκονται σε κλουβιά στα πολιτιστικά χρονικά.

Ο λόγος που τα πουλιά έχουν τόσο έντονη απήχηση έχει διερευνηθεί από τον Leonard Lutwack:

«… Από όλα τα άγρια ζώα, το πουλί ήταν πάντα πιο κοντά στην ανθρωπότητα επειδή μεγάλο μέρος της ζωής του μπορεί εύκολα να παρατηρηθεί και να εκτιμηθεί. Η ικανότητα πτήσης και το κελάηδισμα κάνουν εξαιρετικά αισθητή την παρουσία των πουλιών σε κάθε είδους περιβάλλον… αυτά είναι τα χαρακτηριστικά που τα καθιστούν οικεία σε μας, η πτήση και το κελάηδισμα- εξακολουθούν να διατηρούν έναν αέρα μυστηρίου που ξεχωρίζει τα πουλιά από τα άλλα ζώα. [Αυτή] η οικειότητα και η υπερβατικότητα [έχουν] προσδώσει στα πουλιά ένα ευρύτερο φάσμα εννοιών και συμβολισμού στη λογοτεχνία περισσότερο από κάθε άλλο ζώο.»

Η Σημειωτική του Κλουβιού για τα Πουλιά (Β΄)

ΦΥΛΑΚΙΣΗ

«Οι φυλακές είναι οι ναοί όπου οι διάβολοι μαθαίνουν να λυμαίνονται. Κάθε φορά που γυρίζουμε το κλειδί στρίβουμε το μαχαίρι της μοίρας, γιατί κάθε φορά που κλείνουμε σε ένα κλουβί έναν άνθρωπο τον κλείνουμε μέσα με μίσος». (Gregory David Roberts, Shantaram)

Η λέξη jail ή gaol (φυλακή) έχει ετυμολογική ρίζα στην λατινική cavea «cage» (κοίλο, «κλουβί»). Ωστόσο, δεν χρησιμοποιείται η λέξη κλουβί, καθώς αυτό είναι παρωχημένο, σε μια πιο «συγχωρητική και προοδευτική κοινωνία», που «πιστεύει» στην αποκατάσταση του πληθυσμού των φυλακών της. Ονομάζοντας cell «κελί» το δωμάτιο της φυλακής, το συγκρίνουμε με το κελί του μοναχού, ένα μέρος για περισυλλογή και βελτίωση. Αν και η λέξη cell προέρχεται από την λατινική λέξη για το δωμάτιο -«cella», ο ρόλος των εκκλησιών στις φυλακές προτείνει αυτή τη συσχέτιση.

Υπάρχει, ακόμα, μια παράδοση στα δικαστικά συστήματα όπου γίνεται αναφορά στο κλουβί του εναγόμενου. Ο Μ. Cherif Bassiouni πρότεινε ότι η αιτία γι’ αυτά προερχόταν από τον Μεσαίωνα. «Το αρχικό σκεπτικό για να γίνει αυτό ήταν ο φόβος ότι οι ποινικοί κατηγορούμενοι θα επιτεθούν ή θα εκφοβίσουν τους μάρτυρες ή τους δικαστές». Ή από μια άλλη σκοπιά, είναι ένας τρόπος για να πούμε ένοχοι μέχρι αποδείξεως του εναντίου.

Η Σημειωτική του Κλουβιού για τα Πουλιά (A΄)

Το κλουβί για πουλιά ως σύμβολο και αλληγορία έχει χρησιμοποιηθεί σε πολλούς πολιτισμούς. Από τότε που ο άνθρωπος ζούσε σε κοινωνίες κυνηγών-τροφοσυλλεκτών, μέχρι τη στιγμή που τελικά πήγε να ζήσει στο νέο του αστικό περιβάλλον. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά διεισδυτικό πολιτιστικό σύμβολο και είναι εύκολο να γίνουν πολλές διαπολιτισμικές και ιστορικές συγκρίσεις.

Το επίκεντρο αυτού του άρθρου είναι κυρίως το πώς χρησιμοποιείται το μοτίβο του κλουβιού στον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό. Ωστόσο, προκειμένου να κατανοήσουμε το «κλουβί», θα πρέπει, επίσης, να κατανοήσουμε το ευρύτερο πλαίσιο των κλουβιών στην κοινωνία. Επί πλέον, εξετάζουμε το πώς χρησιμοποιείται σημειολογικά το κλουβί στην επικοινωνία. Από ψυχολογική άποψη ερευνούμε το κλουβί ως δοχείο, περιέκτη, γεγονός το οποίο αποτελεί μια αλληγορία για τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε.

ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ ΠΩΣ ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ ΜΕΣΑ ΣΕ ΕΝΑ ΚΛΟΥΒΙ;

Αν κάνετε οποιαδήποτε εργασία με προβολές (μοντέλα) με ανθρώπους που ζουν σε πόλεις, θα βρείτε παρόμοιες αναλο­γίες και αλληγορίες στα λόγια τους, όταν περιγράφουν τη διαβίωση στις πόλεις ή το πέρασμά τους μέσω αυτών. Δεν σημαίνει πως αυτό δείχνει ότι όλα όσα σκέφτονται για τη ζωή στην πόλη είναι αρνητικά, αλλά ότι τα σύνθετα αποτελέσματα του αγώνα για να διατηρήσουν την ατομικότητα και την αίσθηση της ανεξαρτησίας μεταξύ τόσων πολλών ανθρώπων έχει ως αποτέλεσμα ορισμένες συγκλίσεις στις αστικές εμπειρίες. Όντας μία μονάδα μέσα στις μάζες, στο πλαίσιο της συμπυκνωμένης φύσης της ζωής στην πόλη, οδηγούμαστε σε άμεσες συγκρίσεις για πράγματα που εμείς βάζουμε σε κλουβιά προκειμένου να εκφράσουμε το πώς αισθανόμαστε για τη ζωή μας: «Νιώθω σαν αρουραίος μέσα σε λαβύρινθο», «είμαστε στοιβαγμένοι σαν κότες στο κοτέτσι στην πολυκατοικία μου» ή «οι πόλεις γίνονται όλο και πιο πολυσύχναστες, είμαστε σαν σαρδέλες σε κουτί».

Ορ(γ)ισμένα νέα από Βέλγιο

21/08/2010 – Στο Μόλενμπεκ των Βρυξελλών ξέσπασαν συγκρούσεις ανάμεσα σε μπάτσους και σε νεολαίους, κατά τη διάρκεια απόπειρας σύλληψης φυγόποινου. Πενήντα περίπου γείτονες του ατόμου που αναζητούσαν οι μπάτσοι αντιστάθηκαν στη σύλληψη και προξένησαν φθορές σε μια κάμερα και σε ένα περιπολικό.

20/08/2010 – OTENHULLE/POEKE – Άγνωστοι δράστες άνοιξαν τα κλουβιά 300 μινκ, αλλά τα περισσότερα ξανα-αιχμαλωτίστηκαν.

20/08/2010 – Βρυξέλλες – Ένας νεαρός συνελήφθη επειδή έγραψε σε τοίχο του δικαστηρίου το σύνθημα  ‘Faut niker het systeem’ [Γ*** το σύστημα]και θα δικαστεί σύντομα.

19/08/2010 – KEERBERGEN – Τοπικές εφημερίδες ανέφεραν την πρόκληση φθορών σε ένα σχολείο. Κι άλλα παρόμοια περιστατικά έχουν αναφερθεί τον τελευταίο καιρό στην περιοχή.

19/08/2010 – LEUVEN – Συμπλοκή μεταξύ κρατουμένων και φυλάκων έγινε στις φυλακές του Leuven.

19/08/2010 – ANTWERP – Πυρπολήθηκε μια Μερσέντες και καταστράφηκε ολοσχερών.

18/08/2010 – LANTIN – Ο Yassine Dibi, 24 ετών, προσπάθησε να δραπετεύσει από τις φυλακές του Lantin παίρνοντας όμηρο το διευθυντή Steensens. Οι φρουροί δυστυχώς κατόρθωσαν να τον σταματήσουν. Ο Yassine έχει καταδικαστεί σε 13 χρόνια για ένοπλη ληστεία και για μια άλλη απόδραση από το Δικαστικό Μέγαρο στις Βρυξέλλες πριν ένα χρόνο, όπου ένας ένοπλος απελευθέρωσε τον Yassine και άλλους 2 κρατούμενους. Γι’ αυτή την υπόθεση είχε καταδικαστεί σε 3 χρόνια.

18/08/2010 – HAZELDONK – Πυρπολήθηκε ένα φορτηγό που μετέφερε 7ολοκαίνουρια αυτοκίνητα σε ένα πάρκινγκ.

Δημοσιεύθηκε από τον Αναρχικό Πυρήνα ΞΑΝΑ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ