50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΝ ΦΛΕΒΑΡΗ ΤΟΥ 1973

«… ανάμεσα στο τέλος της Αντίστασης και την προσμονή της Έσχατης Κρίσης, αφήνουμε τις μέρες να κυλούν η μια πίσω από την άλλη· μας κουράζει η ζωή, μας κουράζει ο χρόνος που περνά, γιατί είναι άδειος· και απαξιούμε την προσπάθεια να τον γεμίσουμε· εξαντλούμαστε από τη συμβατικότητα και αναζητούμε εκείνο το εξωπραγματικά εξαιρετικό που θα ζωντανέψει τις απονεκρωμένες αισθήσεις μας […] Έστω. Ζούμε με το παρελθόν. Το Παρελθόν προβάλλεται στο παρόν, προβάλλεται στο μέλλον, μας δίνει ένα raison d’ être –ανακολουθία; Ζώντας χωρίς σκοπό, δεν βαραίνει σ’ εμάς το τι «θα» κάνουμε, αλλά το τι «έχουμε» κάνει· το παρελθόν υποκαθιστά το μέλλον. Το παρελθόν μας ανήκει· ήμασταν τότε dramatis personae στο θίασο της ιστορίας! Ας πιούμε στην υγεία του παρελθόντος!» Και πραγματικά ήπιαμε».

Τάσος Δαρβέρης, Μια Ιστορία της Νύχτας

Οι μνήμες θέλουν «τροφή» για να συντηρηθούν, «καθαρό» αέρα για ν’ ανασάνουν και φως για να ξεκλειδώσει η φυλακή, που τις κρατά ερμητικά σφραγισμένες. Αλλιώς, πως θα ανοίξουμε παράθυρα στο «τότε» για να «δούμε», πως θα καταλάβουμε, γιατί άλλοι θαυμάζουν και άλλοι τρομάζουν με τα «τυχαία» συναπαντήματα της ιστορίας; Μαγεύουν οι παλιές ιστορίες, όταν αστράφτουν, τυλίγονται από χίλιους ψίθυρους, χίλιους μύθους, χίλια τραγούδια, αστράφτουν και καίνε σαν τον ήλιο. Γι’ αυτό μουγκρίζουν από θύμο όλες μαζί οι εξουσίες σαν θηρία, όταν η ομίχλη παραμερίζει και το φως τις απειλεί.

Ποια γεγονότα οδήγησαν στην εξέγερση του Πολυτεχνείου του 1973 (Μέρος Α΄)

[Καθώς συμπληρώνονται 36 χρόνια από την εξέγερση του Νοέμβρη του 1973, είναι χρήσιμο και  δημιουργικό το να επαναφέρονται και να «αναμοχλεύονται» μνήμες. Το κείμενο που ακολουθεί είναι μια περιεκτική παρουσίαση των γεγονότων (από έναν που συμπεριλαμβάνεται στους 300 προβοκάτορες σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΚΚΕ) και φτάνει μέχρι το δημοψήφισμα που προκήρυξε το καθεστώς, που επικράτησε μετά την 21η Απριλίου 1967.]

Η δυναμική της κοινωνικής εξέγερσης είναι απρόβλεπτη ακόμα κι απ’ αυτούς που την οετοιμάζουν ή διαισθάνονται πως έρχεται.

Το να ζει κανείς μέσα σε μια εξέγερση είναι κάτι ανεπανάληπτο, κάτι που δεν μπορεί να περιγραφεί. Κι αυτό το συναίσθημα δεν μπορούν να το καταλάβουν όσοι την εξορκίζουν και την πολεμούν, γιατί τα ανθρώπινα αντανακλαστικά τους έχουν διαβρωθεί, ατονήσει ή μεταλλαχθεί μέσα από τη συνεχή τριβή, επαφή ή συγχώνευση με τις λογικές της εξουσίας. Μερικές φορές έχει σημασία ακόμα και το ποιος θ’ ανάψει το σπίρτο ή θα δημιουργήσει τη μικρή σπίθα, για να απλωθεί η φλόγα της ανθρώπινης επιθυμίας και δημιουργικότητας.

Γιατί η εξέγερση είναι η προϋπόθεση για ένα κόσμο ανθρώπινο. Αυτή η στιγμή είναι ανεπανάληπτη. Τα όσα θ’ ακολουθήσουν, απερίγραπτα. Όσοι βρίσκονται μέσα σ’ αυτό τον δημιουργικό παλμό της κοινωνίας μπορούν να ζήσουν και να αισθανθούν πόση δύναμη κρύβεται μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία.

Η πορεία των 300 προβοκατόρων

Ανάμεσα στους ύμνους και τους χαρακτηρισμούς που αποδίδονται στην εξέγερση του 1973 και στις προσπάθειες να φανεί ένα «μήνυμα» κι ένα «νόημα» σύμφωνα με τις επιδιώξεις των κρατούντων και των διάφορων πολιτικών σχηματισμών τους, εκείνο που εξακολουθεί να ισχύει διαχρονικά είναι πως η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ανήκει σ’ αυτούς που τη δημιούργησαν, που τη δυνάμωσαν, που την έκαναν να παραμένει ο διαρκής εφιάλτης των κάθε είδους εξουσιαστών.

Με κανένα τρόπο δεν συγκαταλέγονται στους δημιουργούς της εξέγερσης όλοι αυτοί που έκαναν τα αδύνατα δυνατά ώστε να αποτραπεί κάθε εξεγερτική κίνηση των αγωνιζόμενων.