«Λαϊκή Παράδοση» και κρατική καταστολή

Πόσο «αυθεντική» μπορεί να είναι η «παράδοση»; Πως είναι δυνατόν η κρατική καταστολή να έχει βάλει χέρι σε χορούς, τραγούδια, μουσικές και πανηγύρια ανθρώπων με σκοπό τον έλεγχο και την υποταγή; Τα ερωτήματα δεν είναι ρητορικά και σε καμμία περίπτωση συνομωσιολογικά! Για την κρατική εξουσία η μουσική, τα τραγούδια και ο χορός δεν ήταν πάντα μια αθώα διέξοδος όπως για τους περισσότερους ανθρώπους. Αυτό που σήμερα ορίζουμε ως «παράδοση» έχει επινοηθεί σε μεγάλο βαθμό από την προσπάθεια του κράτους να επιβληθεί στους ανθρώπους που την βιώνουν και την εξελίσσουν. Η προσπάθεια του κράτους να ομογενοποιήσει τον πληθυσμό του υπό την σκεπή μιας ενιαίας εθνικής ταυτότητας πέρασε, και περνάει, μέσα από την «παράδοση». Το μακρύ χέρι του κράτους όπου έχει αναλάβει να ανακαλύπτει και στην συνέχεια να κρύβει ή να παραποιεί όποια «παράδοση» δεν συμβαδίζει με τις αρχές του έθνους, ονομάζεται λαογραφία! Το αντικείμενο μελέτης της λαογραφίας, σύμφωνα με εκείνη, είναι η διερεύνηση της «ψυχής του λαού»¹. Οι θιασώτες της λαογραφίας πιστεύουν στον άρρηκτο δεσμό μεταξύ κράτους και λαογραφίας. Το κράτος, σύμφωνα με την λαογραφία, θεωρείται ως οργανισμός που διέπεται από την «ψυχή του λαού». Η λαογραφία γνωρίζοντας καλύτερα από κάθε άλλη επιστήμη «την ψυχή του λαού» ορίζει την θέση της ως «σύμβουλος» του κράτους. Ο μεγαλύτερος θρίαμβος κατά τους λαογράφους θα ήταν εάν κάθε πολιτική πράξη ανταποκρινόταν τέλεια στο χαρακτήρα των εξουσιαζόμενων, έτσι ώστε ακόμα και τα ποιο επαχθέστερα και άδικα μέτρα να θεωρούνται αναγκαία, γιατί το κράτος δεν κάνει κάτι άλλο παρά να διεκπεραιώνει τις δικές τους ανάγκες! Σε αυτό το σημείο εμφανίζονται οι πραγματικοί χαρακτήρες της λαογραφίας: η εκπαίδευση και η χειραγώγηση. Με άλλα λόγια εδώ αρχίζει ο πραγματικός σκοπός της που δεν είναι μόνο να καταγράψει ό,τι υπάρχει στην κουλτούρα των ανθρώπων, αλλά όπου χρειάζεται να κρύψει, να παραλλάξει και εν τέλει να επινοήσει νέες «παραδόσεις», που θα μοιάζουν ότι υπήρχαν από πάντα!²

Τοῦτὸ μού ἐστί τὸ σῶμα τὸ ὑπέρ ὑμῶν κλώμενον

Υπήρξε ο Ιησούς ιστορικό πρόσωπο; Είναι τα τέσσερα γνωστά Ευαγγέλια των σχολαστικών χριστιανών κίβδηλα ή τα υπόλοιπα που αφόρισε ως αιρετικά η σύνοδος της Νίκαιας το 325 Ν.χ; Μήπως η «νέα» θρησκεία που κατέστρεψε deprofundis τον αρχαίο κόσμο, θα έπρεπε να ονομάζεται, κατά το ορθότερον, παυλικιανισμός[1]; Όχι, δεν δύναται ν’ αναλυθούν τόσο σημαντικά ζητήματα σε λίγες μόνον σελίδες∙ αλοίμονο αν πιστεύαμε κάτι τέτοιο. Ωστόσο, θεωρούμε σημαίνουσα κάθε μικρή ή μεγάλη προσπάθεια να ειδωθεί το σύνολο των αμφιλεγόμενων ζητημάτων απροκατάληπτα και με γνώμονα, βεβαίως, την αναζήτηση της αλήθειας∙ διότι, σε πείσμα της πολιτικής και των εργολάβων της, η αλήθεια πάντοτε θα λειτουργεί απελευθερωτικά.