Οι διαδηλώσεις του 1970 στην Πολωνία (Grudzień 1970) έλαβαν χώρα στη βόρεια Πολωνία το Δεκέμβριο του 1970. Η αφορμή ήταν η ξαφνική εκτόξευση των τιμών σε τρόφιμα και άλλα βασικά αγαθά. Σαν αποτέλεσμα της εξέγερσης που ξέσπασε, που κατεστάλη από το Λαικό Στρατό της Πολωνίας και την Πολιτοφυλακή, σκοτώθηκαν τουλάχιστον 42 άτομα και πάνω από 1000 τραυματίστηκαν.
Υπόβαθρο
Η προσωρινή πολιτική επιτυχία του Wladyslaw Gomulka (του κομμουνιστή ηγέτη) το 1956 δεν μπόρεσε να μασκαρέψει την οικονομική κρίση. Αν και το σύστημα των καθορισμένων τιμών κράτησε τεχνητά χαμηλά τις τιμές των τροφίμων χαμηλά και τη λαϊκή δυσαρέσκεια υπό έλεγχο, προκάλεσε στασιμότητα στην αγροτική παραγωγή και έκανε τις εισαγωγές ακριβών τροφίμων απαραίτητες. Το Δεκέμβριο του ’70 οι αυξήσεις έγιναν υπέρογκες.
Οι εργάτες στην πόλη στράφηκαν ενάντια στο καθεστώς. Ο Γκομούλκα πίστευε ότι η συμφωνία με τη Δ. Γερμανία τον έκανε δημοφιλή, αλλά πολλοί Πολωνοί αισθάνθηκαν ότι αφού οι Γερμανοί δεν ήταν πλέον απειλή στη χώρα τους, δεν χρειάζονταν να ανέχονται άλλο το κομμουνιστικό καθεστώς, σε αντάλλαγμα για τη διατήρηση της γραμμής Oder-Neisse (τα σύνορα με τη Γερμανία).
Τα γεγονότα
Οι διαδηλώσεις ενάντια στις αυξήσεις τιμών ξεκίνησαν στις βόρειες βαλτικές πόλεις Γκντανσκ, Γκντίνια, Έλμπλαγκ και Σζέτσιν. Το δεξί χέρι του Γκομούλκα, ο Ζένον Κλίσζκο, έκανε τα πράματα χειρότερα, δίνοντας εντολή στο στρατό να πυροβολεί τους εργάτες όταν επέστρεφαν στα εργοστάσιά τους.
Στις 17 Δεκεμβρίου, στην πόλη Γκντίνια, ο στρατός πυροβόλησε εναντίον των εργατών που επέστρεφαν στις δουλειές τους. Εκατοντάδες τραυματίστηκαν και σκοτώθηκαν. Οι πορείες απλώθηκαν σε πολλές πόλεις, απεργίες και καταλήψεις γίνονται καθημερινά. Το κράτος κινητοποιεί 5000 μέλη ειδικών δυνάμεων και 27.000 στρατιώτες με αυτόματα και άρματα. Πάνω από 1000 άτομα τραυματίζονται και πάνω από 40 δολοφονούνται. Περίπου 3000 συλλαμβάνονται. Το κράτος ανακοινώνει μόνο 6 νεκρούς και θάβει άρον-άρον όσους μπορεί για να εμποδίσει την εξάπλωση της εξέγερσης.
Η «λύση»
Η ηγεσία του ΚΚ συναντάται στη Βαρσοβία και αποφασίζει ότι πρέπει να παρθούν δραστικά μέτρα ενάντια στην εξέγερση των εργατών. Με τη συναίνεση του Μπρέζνιεφ στη Μόσχα, οι Γκομούλκα, Κλίσζκο και άλλοι κομμουνιστές υποχρεώθηκαν να παραιτηθούν. Αν οι αυξήσεις των τιμών ήταν μια συνωμοσία ενάντια στον Γκομούλκα, πέτυχε. Αφού η Μόσχα δεν μπορούσε να δεχτεί τον Mieczyslaw Moczar, διορίστηκε αρχηγός ο Edward Gierek. Οι τιμές έπεσαν, ανακοινώθηκαν αυξήσεις στους μισθούς και δόθηκαν υποσχέσεις για σαρωτικές οικονομικές και πολιτικές αλλαγές. Ο Γκιέρεκ πήγε στο Γκντανσκ και συνάντησε τους εργάτες, απολογήθηκε για τα λάθη του παρελθόντος και υποσχέθηκε μια πολιτική ανανέωση.
Το αποτέλεσμα
Παρά το γεγονός ότι οι στόχοι των διαδηλωτών ήταν κυρίως κοινωνικοί και οικονομικοί παρά πολιτικοί, η εξέγερση «ξύπνησε» τη νεκρωμένη πολιτική ζωή της πολωνικής κοινωνίας. Πάντως, τα αιτήματα των εργατών της βαλτικής δεν έγιναν παρά εβδομάδες αργότερα, μετά τις απεργίες του 1971 στο Lodz.
H εξέγερση του 1970 ήταν η πρώτη φορά που οι πολωνοί εργάτες απαίτησαν αλλαγές
Διαδηλωτές μεταφέρουν το πτώμα του δολοφονημένου Janek Wiśniewski
του καθεστώτος μέσω της συλλογικής δράσης. Τα γεγονότα του Δεκέμβρη και του Γενάρη άφησαν την παρακαταθήκη για τους μελλοντικούς αγώνες. Πέντε μήνες μετά, το κράτος προσπάθησε να αυξήσει πάλι τις τιμές. Τότε, εργάτες στην πόλη Ράντομ πυρπόλησαν τα γραφεία του ΚΚ, ενώ στην πόλη Ούρσους ξηλώθηκαν οι σιδηροδρομικές γραμμές.
Μέσα σε 24 ώρες το κράτος υποχώρησε. Πανεθνικές απεργίες ξέσπασαν πάλι το 1976 για τις αυξήσεις τιμών, ενώ μαζικές απεργίες έγιναν και τη δεκαετία του ’80.
Anarchy press gr 
