Πόλεμος – Αιχμαλωσία – Μπουζούκι – Σπαρτακιστές και πάλι Πόλεμος

Μια ιστορία εγκλημάτων της εξουσίας με αφετηρία την Α΄ παγκόσμια ανθρωποσφαγή, την πρώτη ηχογράφηση με μπουζούκι, μέχρι την κοινωνική επανάσταση στη Γερμανία και τον πόλεμο στην Μικρά Ασία

Ηχογράφηση στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Γκέρλιτς

Τι σχέση μπορεί να έχει η πρώτη παγκόσμια ανθρωποσφαγή με την πρώτη ηχογράφηση μπουζουκιού και την επανάσταση στην Γερμανία το 1918-1919; Ίσως η σχέση αυτή να μπορούσε να αποτυπωθεί μονάχα σε μυθιστόρημα του Παπαδιαμάντη! «Μα, τι ακατανόητη εισαγωγή», θα αναρωτηθείτε και έχετε δίκιο· μα η ιστορία έχει τόσες πολλές πτυχές και οι διαδρομές της μπορεί να ενώνουν πράγματα φαινομενικά ασύνδετα μεταξύ τους. Αλλά, για να γίνουν κατανοητές οι παραπάνω συνδέσεις θα πρέπει να γίνει απαραίτητα μια εισαγωγή στο ιστορικό πλαίσιό τους, που αφορά την εμπλοκή του ελλαδικού κράτους στην Α΄ παγκόσμια ανθρωποσφαγή.

Αναρχία και οργάνωση: Αποσπάσματα από την συζήτηση στο Διεθνές Αναρχικό Συνέδριο, στο Plancius Hall, Άμστερνταμ, 26-31 Αυγούστου του 1907

Α΄ ΜΕΡΟΣ

Αμεντέ Ντυνουά:  Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που οι σύντροφοί μας εξέφραζαν σχεδόν ομόθυμα την ξεκάθαρη εχθρότητά τους απέναντι σε οποιαδήποτε ιδέα οργάνωσης. Το ζήτημα με το οποίο ασχολούμαστε σήμερα θα προκαλούσε, τότε, ατελείωτες διαμαρτυρίες από μέρους τους, και οι υποστηρικτές του θα είχαν οργισμένα κατηγορηθεί για κρυφή ατζέντα και αυταρχισμό.

 Υπήρξαν εποχές όπου οι αναρχικοί, απομονωμένοι ο ένας από τον άλλον και ακόμη περισσότερο από την εργατική τάξη, έμοιαζαν να έχουν χάσει κάθε επαφή με την κοινωνία. Το γεγονός είχε ως συνέπεια   οι αναρχικοί, με τις αδιάκοπες εκκλήσεις τους για πνευματική απελευθέρωση του ατόμου, να θεωρηθούν ως η υπέρτατη εκδήλωση του ατομικισμού των κυριότερων αστών θεωρητικών του παρελθόντος.

Συμμαχίες και Εγκλήματα της Εξουσίας. Η περίπτωση των εκλογών του 1920

Οι συνθήκες εκλογικής εξαπάτησης για ακόμη μια φορά βρίσκονται σε πλήρη ανάπτυξη. Πολλάκις τα κομματικά επιτελεία, μικρά και μεγάλα, προσπαθούν να οδηγήσουν στο εκλογικό παζάρι μεγαλύτερη πελατεία. Ορισμένες συνταγές έχουν σταθερή αποτελεσματικότητα διαχρονικά, όπως η όξυνση των αντιπαραθέσεων και διαφορών μεταξύ των κυρίαρχων κομμάτων, ώστε και οι «αδιάφοροι» να οδηγηθούν σε κάλπικες λύσεις «λιγότερο κακές». Μια ιστορική εκλογική αναμέτρηση, με πάρα πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία στο κομμάτι της όξυνσης και του διχασμού, αποτελεί αναμφισβήτητα εκείνη του 1920. Είναι η ιστορική περίοδος που έχει χαρακτηριστεί ως «εθνικός διχασμός» μεταξύ βενιζελικών και μοναρχικών πολιτικών δυνάμεων (1915-1922), είναι τότε που το νεοσύστατο ελληνικό κράτος είχε χωριστεί σε παλαιά και νέα Ελλάδα, με νότιους και βόρειους, και δυο ξεχωριστές, για μια χρονική περίοδο, κρατικές οντότητες. Έχει ενδιαφέρον να δούμε, λοιπόν, ένα συγκεκριμένο μέρος αυτής της περιόδου και ειδικότερα λίγους μήνες πριν τις εκλογές του 1920.

Η ΠΑΝΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΗ Νο 8, το ΚΚΕ και η ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ «ΑΛΗΘΕΙΑ» 50 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ…

Εξτρεμιστικά στοιχεία… προκαλούν τους αστυνομικούς…

Σε ομιλία του ο Δημήτρης Γόντικας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, μ’ αφορμή την επέτειο 50 ετών από την κατάληψη της Νομικής τον Φλεβάρη του 1973, μεταξύ άλλων, είπε:

«Ποτέ δεν ισχυριστήκαμε ότι η ΚΝΕ στα δύσκολα εκείνα χρόνια τα έκανε όλα καλά, ότι δεν έκανε λάθη, ότι δεν είχε ελλείψεις και αδυναμίες στην καθοδήγηση των αγώνων. Είναι, όμως, αθλιότητα ένα επιμέρους γεγονός, όπως ένα δημοσίευμα της Πανσπουδαστικής Νο 8, το οποίο μάλιστα γράφτηκε μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου, που δεν έπαιξε κανέναν απολύτως ρόλο και δεν επηρέασε σε τίποτα τις εξελίξεις και σε κανέναν τομέα, να αναδείχνεται σε ξεχωριστό ζήτημα για να πλήξει την ιστορία της ΚΝΕ. Είναι μικροπρέπεια και ασέβεια στην ιστορική αλήθεια και στον ηρωικό αγώνα της Οργάνωσης της Σπουδάζουσας της ΚΝΕ στα χρόνια της δικτατορίας και ειδικότερα της συμβολής της στην εξέγερση του Πολυτεχνείου».

Ο Δημήτρης Γόντικας βασανίστηκε άγρια κατά την περίοδο της δικτατορίας και το γεγονός αυτό είναι ιστορική αλήθεια. Άλλο τόσο, όμως, ιστορική αλήθεια είναι η αθλιότητα του δημοσιεύματος της «Πανσπουδαστικής Νο 8», ειδάλλως μάλλον ο  Γόντικας εννοεί ότι η «ιστορική αλήθεια» καταντάει μικροπρέπεια και ασέβεια, γιατί έτσι βολεύει την κομματική «αλήθεια».

50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΝ ΦΛΕΒΑΡΗ ΤΟΥ 1973

«… ανάμεσα στο τέλος της Αντίστασης και την προσμονή της Έσχατης Κρίσης, αφήνουμε τις μέρες να κυλούν η μια πίσω από την άλλη· μας κουράζει η ζωή, μας κουράζει ο χρόνος που περνά, γιατί είναι άδειος· και απαξιούμε την προσπάθεια να τον γεμίσουμε· εξαντλούμαστε από τη συμβατικότητα και αναζητούμε εκείνο το εξωπραγματικά εξαιρετικό που θα ζωντανέψει τις απονεκρωμένες αισθήσεις μας […] Έστω. Ζούμε με το παρελθόν. Το Παρελθόν προβάλλεται στο παρόν, προβάλλεται στο μέλλον, μας δίνει ένα raison d’ être –ανακολουθία; Ζώντας χωρίς σκοπό, δεν βαραίνει σ’ εμάς το τι «θα» κάνουμε, αλλά το τι «έχουμε» κάνει· το παρελθόν υποκαθιστά το μέλλον. Το παρελθόν μας ανήκει· ήμασταν τότε dramatis personae στο θίασο της ιστορίας! Ας πιούμε στην υγεία του παρελθόντος!» Και πραγματικά ήπιαμε».

Τάσος Δαρβέρης, Μια Ιστορία της Νύχτας

Οι μνήμες θέλουν «τροφή» για να συντηρηθούν, «καθαρό» αέρα για ν’ ανασάνουν και φως για να ξεκλειδώσει η φυλακή, που τις κρατά ερμητικά σφραγισμένες. Αλλιώς, πως θα ανοίξουμε παράθυρα στο «τότε» για να «δούμε», πως θα καταλάβουμε, γιατί άλλοι θαυμάζουν και άλλοι τρομάζουν με τα «τυχαία» συναπαντήματα της ιστορίας; Μαγεύουν οι παλιές ιστορίες, όταν αστράφτουν, τυλίγονται από χίλιους ψίθυρους, χίλιους μύθους, χίλια τραγούδια, αστράφτουν και καίνε σαν τον ήλιο. Γι’ αυτό μουγκρίζουν από θύμο όλες μαζί οι εξουσίες σαν θηρία, όταν η ομίχλη παραμερίζει και το φως τις απειλεί.

ΠΟΛΕΜΟΣ, ΕΞΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΒΙΑΣΜΟΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ: ΑΠΟ ΤΙΣ ΘΗΡΙΩΔΙΕΣ ΤΟΥ ΚΟΚΚΙΝΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΙΚΗΤΩΝ ΣΥΜΜΑΧΩΝ, ΣΤΙΣ ΘΗΡΙΩΔΙΕΣ ΤΩΝ «ΝΕΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ»…

Η αρπαγή των Σαβίνων. Πίνακας του Peter Paul Rubens (1635-40)

Ένα γνωστό επεισόδιο της Ρωμαϊκής Μυθολογίας των πρώιμων αρχαϊκών μυθολογικών ημερών, που σχετίζεται με την περίοδο ιδρύσεως της πόλης της Ρώμης, είναι αυτό της αρπαγής των Σαβίνων γυναικών, που σχεδίασε ο Ρωμύλος (Romulus) για να αντιμετωπίσει την έλλειψη γυναικών μετά και από την αποτυχία του να συνάψει συμμαχίες γάμου με διάφορες γειτονικές πολιτείες. Ο Ρωμύλος προσκάλεσε τους Σαβίνους (αρχαίος λαός της κεντρικής Ιταλίας) στην γιορτή που διοργάνωσε προς τιμήν του θεού της συγκομιδής Consus και ενώ οι Σαβίνοι παρακολουθούσαν τους αρματοδρομίες, έδωσε το σύνθημα, πετώντας τον μανδύα από τους ώμους του, για να πάρουν οι άντρες του τα όπλα και να αιχμαλωτίσουν τις κόρες των Σαβίνων.

Κροπότκιν για τον παρόντα πόλεμο

Του Πίτερ Κροπότκιν

[Διάφορες φήμες έχουν κυκλοφορήσει σχετικά με τη στάση του Πέτρου Κροπότκιν (Peter Kropotkin) απέναντι στον Ευρωπαϊκό Πόλεμο. Το περιοδικό Μητέρα Γη* (Μοther Earth) μέχρι στιγμής αγνόησε τις φήμες, περιμένοντας την άμεση απάντηση από τον ίδιο τον Κροπότκιν. Παρακάτω, αναπαράγουμε από το περιοδικό London Freedom την επιστολή του Κροπότκιν στον Σουηδό καθηγητή Gustav Steffen —ο οποίος είχε ζητήσει τη γνώμη του– συμπεριλαμβανομένων των προσθηκών που έκανε ο Κροπότκιν στις τρεις τελευταίες παραγράφους.]

Επιστολή:

Μου ζητάς τη γνώμη μου για τον πόλεμο. Την έχω εκφράσει σε πολλές περιπτώσεις στη Γαλλία και τα σημερινά γεγονότα, δυστυχώς, απλώς την ενισχύουν.

Θεωρώ ότι το καθήκον του καθενός που αγαπά τα ιδανικά της ανθρώπινης προόδου, και ιδιαίτερα εκείνα που χαράχτηκαν από τους ευρωπαίους προλετάριους στη σημαία της Διεθνούς Ένωσης Εργαζομένων, είναι να κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του και ανάλογα με τις δυνατότητές του, για να συντρίψει την εισβολή των Γερμανών στη Δυτική Ευρώπη.

Ερρίκο Μαλατέστα: Επαναστατική Τακτική, Σκέψεις για ένα πιθανό εγγύς μέλλον

Με το ξεκίνημα της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία έρχονται στο φως βίντεο και φωτογραφίες
από βασανισμούς ανθρώπων δεμένων σε στύλους. Πρόκειται για μικρά παιδιά και ενήλικες που συνήθως κατηγορούνται για πλιάτσικο σε σπίτια και σε μαγαζιά, επειδή προφανώς λιμοκτονούν. Οι άνθρωποι αυτοί δένονται σε στύλους με βαμμένα τα πρόσωπά τους, συνήθως τους κρεμάνε και ταμπέλες που σε πολλές περιπτώσεις υπογράφονται με τον αγκυλωτό σταυρό και υποβάλλονται σε μαστίγωμα στους γυμνούς τους γλουτούς, ξυλοδαρμό, φτύσιμο και οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να σκεφτεί ένα άρρωστο μυαλό. Οποιαδήποτε και αν είναι τα «αδικήματα» που τους φορτώνουν, είτε έχουν γίνει είτε όχι, σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για πράξεις «δικαιοσύνης», αλλά για βασανισμούς.

Ngo Van, Αρχαία ουτοπία και εξεγέρσεις των αγροτών στην Κίνα

Γ’ Μέρος

Το Βασίλειο του Ουρανού των Ταϊπίνγκ (Εξέγερση των Ταϊπίνγκ 1851–1864)

Στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα, μια αγροτική εξέγερση ξέσπασε στη βόρεια Κίνα, με επικεφαλής τις βουδιστικές ομάδες του Λευκού Λωτού και του Τάγματος του Ουρανού. Οι πειρατές λεηλατούσαν τις ακτές του Guangdong, του Fujian και του Zhejiang. Η νότια Κίνα μετατράπηκε σε σκηνικό σποραδικών εξεγέρσεων αγροτών που επηρεάζονταν από μυστικές οργανώσεις οι οποίες συνδέονταν με την Κοινότητα της Τριάδας (Sanhohui), μια άλλη ονομασία για την Κοινότητα του Ουρανού και της Γης (Tiandihui).

Στην κεντρική Κίνα, την ίδια περίοδο, στις επαρχίες Jiangxi και Guangdong, στη μέση και κάτω κοιλάδα του ποταμού Yangtze, εμφανίστηκε η Κοινότητα «Λάτρεις του Θεού» (Bai Shangdi Hui) ανάμεσα σε χιλιάδες αγρότες που υπόφεραν κάτω από τον ζυγό των γαιοκτημόνων, της εκμετάλλευσης των τοκογλύφων και τους εκβιασμούς των Μανδαρίνων. Μέσα στη βαθιά τους απόγνωση οι χωρικοί κοίταξαν προς τον ουρανό. Οι «Λάτρεις του Θεού», εμπνευσμένοι από τον Χριστιανισμό, πήραν το όνομα Taiping («Μεγάλη Ειρήνη»), ακολουθώντας τα χνάρια της Ταοϊστικής κοινότητας των Κίτρινων Τουρμπάν του 2ου αιώνα μ.Χ. Αυτά τα δύο κινήματα, αν και γεννήθηκαν σε διαφορετικά ιστορικά πλαίσια, επιδίωκαν τον ίδιο στόχο: να πραγματοποιήσουν την ουτοπία της Μεγάλης Ειρήνης, μιας κοινωνίας «χωρίς πλούσιους ή φτωχούς», την επιστροφή της εποχής της ευτυχίας, της μυθικής χρυσής εποχής του παρελθόντος.

Ngo Van, Αρχαία ουτοπία και εξεγέρσεις των αγροτών στην Κίνα

Β’ Μέρος

Το Πρώτο Θεοκρατικό Κράτος

Την ίδια περίοδο, ιδρύθηκε στην κοιλάδα του ποταμού Han η θρησκευτική κοινότητα των Five Pecks of Rice (Wudou Το Mi Dao) από τον Zhang Daoling, ο οποίος μελετούσε το Tao στο όρος Beimang. Οι μαθητές του, για να λάβουν τη διδασκαλία του, έπρεπε να πληρώσουν πέντε pecks ρύζι. Τους δόθηκε το όνομα Rice-Rebels (mitsei). Ο Zhang Lu, ο εγγονός του Zhang Daoling, συνέχισε το έργο του παππού του.

Η Αυτοκρατορία, η οποία καταστράφηκε από τα Κίτρινα Τουρμπάν, προσπάθησε να κερδίσει την υποστήριξη του Ζανγκ Λου, αλλά ο τελευταίος σκότωσε τον αξιωματικό των αυτοκρατορικών δυνάμεων που στάλθηκαν για να διαπραγματευθούν μαζί του και κράτησε τα στρατεύματά του. Κατέκτησε την περιοχή και οργάνωσε ένα θεοκρατικό κράτος στο Σιτσουάν και στο νότιο τμήμα του Γκανσού, χωρίς κυβερνητικούς αξιωματούχους, χωρίς φυλακές και χωρίς ατομική περιουσία.

Ngo Van, Αρχαία ουτοπία και εξεγέρσεις των αγροτών στην Κίνα

Α΄ Μέρος

Σχετικά με τον Συγγραφέα

Ο Ngo Van γεννήθηκε το 1913 στο Tan Lo, ένα χωριό στο Δέλτα του Μεκόνγκ· ήταν ο μικρότερος γιος μιας μεγάλης οικογένειας φτωχών αγροτών. Το 1926 πήγε στη Σαϊγκόν για να εργαστεί. Σύντομα αντιμετώπισε την κοινωνική και αποικιακή καταπίεση. Εντάχθηκε στην Τροτσκιστική Αριστερή Κομμουνιστική Αντιπολίτευση. Συνελήφθη πολλές φορές και βασανίστηκε από τη γαλλική αποικιακή αστυνομία, ενώ διώχθηκε και από το κόμμα του Χο Τσι Μινχ, επειδή αντιτάχθηκε στη γραμμή της Μόσχας. Το 1937 δημοσίευσε ένα φυλλάδιο για τις Δίκες της Μόσχας του 1936. Το 1948 κατάφερε να δραπετεύσει από το Βιετνάμ και πήρε το δρόμο για τη Γαλλία. Οι περισσότεροι από τους συντρόφους του στο Βιετνάμ εκτελέστηκαν από το κόμμα του Χο Τσι Μινχ.

ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ. Η πανώλη στα Ιόνια νησιά του 17ου και 18ου αιώνα. Καταστολή με λιγότερη επιστήμη τότε, καταστολή με περισσότερη επιστήμη σήμερα.

Ο σημερινός ρόλος της ιατρικής επιστήμης ως μια ακλόνητη και δογματική σκέψη και η μονοθεματική προβολή μιας όψης της –μέσω του προπαγανδιστικού μηχανισμού– που βολεύει το κράτος στην επικύρωση των κατασταλτικών μέτρων και του υγειονομικού ολοκληρωτισμού έναντι των εξουσιαζόμενων, είναι ένα γεγονός που την εξευτελίζει. Δίκαια, ως εκ τούτου, μπορεί να καταταχθεί ως ένας χρήσιμος αρωγός του κράτους στην καθυπόταξη των εξουσιαζόμενων. Βέβαια, το εξουσιαστικό παρελθόν βρίθει από παραδείγματα όπου το κράτος ανέδειξε και χρησιμοποίησε, γενικά, επιστημονικές μελέτες και ανακαλύψεις εις βάρος των εξουσιαζόμενων βγάζοντας οικονομικό κέρδος, καταπιέζοντας, κατασκευάζοντας όπλα και δικαιολογώντας σφαγές πληθυσμών με βάση επιστημονικές μελέτες.

Περί της Καύσης Βιβλίων

Ένα γεγονός που απασχόλησε αρκετά μμε, κατά τον περασμένο μήνα, ήταν η καύση βιβλίου του Ευγένιου Τριβιζά στη Χαλκίδα. Την Κυριακή 12 Δεκεμβρίου είχε πραγματοποιηθεί ανώνυμο κάλεσμα για συγκέντρωση σε κεντρική πλατεία της πόλης ενάντια στους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς και τους περιορισμούς. Με την παρουσία ενός ετερόκλητου πλήθους κάποιοι –εκ των διοργανωτών– προέβησαν στην καύση του συγκεκριμένου βιβλίου, λόγω της κάθετης αντίθεσής τους με το περιεχόμενό του. Το συγκεκριμένο βιβλίο έχει γραφτεί κατ’ εντολή του Υπουργείου Υγείας και προλογίζεται από τον Σ. Τσιόδρα. Σίγουρα φέρει μεγάλες αστοχίες και υπερβολές, τόσο στα λεγόμενα του συγγραφέα, όσο και στην εικονογράφησή του. Αυτό, όμως, δεν καθιστά να ρίπτεται στην πυρά ένα βιβλίο, το οποιοδήποτε βιβλίο.

Από τη μελέτη της ιστορίας περί της καύσης των βιβλίων, βιβλιοθηκών και αρχείων, διαπιστώνεται εύκολα ότι αποτελεί μια κατά κόρο εξουσιαστική και εκκλησιαστική πρακτική. Αυτό που έγινε στη Χαλκίδα είναι η μίμηση αυτής της πρακτικής. Και είναι επιτυχία του συστήματος που έχει διδάξει αυτές τις πρακτικές.

BARRACOON, Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΣΚΛΑΒΟΥ

ZORA NEALE HURSTONBARRACOON

Εκδ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Οκτώβριος 2021

Επιμ. Ντέμπορα Τζ. Πλαντ

Μτφ. Αντώνης Καλοκύρης

«Έπρεπε να περάσουν 90 χρόνια για να τολμήσει κάποιος να εκδώσει στην Αμερική την προσωπική μαρτυρία του Κούτζο Λούις, του τελευταίου το 1931 εν ζωή σκλάβου, που μεταφέρθηκε από την Αφρική στις ΗΠΑ. Τώρα η ιδιωματική του φωνή ακούγεται και στα ελληνικά. Μεταξύ 1927 και 1931 η ανθρωπολόγος Ζόρα Νιλ Χέρστον ταξίδεψε στην Αλαμπάμα για να μιλήσει εκ βαθέων με τον 90χρονο Κούτζο Λούις, πρώην σκλάβο τον τελευταίο εν ζωή μάρτυρα αυτής της γενοκτονικής διαδικασίας. Ο Κούτζο μοιράστηκε τις αναμνήσεις του από την τραγωδία της αιχμαλώτισης του –πενήντα ολόκληρα χρόνια μετά την απαγόρευση του διατλαντικού εμπορίου σκλάβων– και από την παραμονή του στα barracoon, τους ειδικούς στρατώνες όπου οι δουλέμποροι φυλάκιζαν τους μαύρους σκλάβους πριν τους στοιβάζουν σαν άψυχα τσουβάλια στα αμπάρια των πλοίων τους. Το βιβλίο της Χέρστον αναπαράγει τη φωνή και το ιδιαίτερο ιδιόλεκτο του Κούτζο Λούις σε μια μοναδική ιστορική κατάθεση: μια ανεκτίμητη συμβολή στην ιστορία και την αλήθεια. Ένα έργο εξίσου οδυνηρό και βαθύ όσο και τα αμπάρια των πλοίων-κολαστηρίων που διέσχιζαν τον Ατλαντικό».

(από το οπισθόφυλλο της έκδοσης)

Μια τρύπα στο νερό. Γραμμή Μαζινό-ligne Maginot: To συνώνυμο της πανωλεθρίας λόγω της τυφλής εμπιστοσύνης σε ένα μέσο άμυνας που στην πραγματικότητα είναι άχρηστο.

Μια μικρή ιστορική αναφορά στην περίφημη γραμμή Μαζινό καταντά απαραίτητη για την πληρότητα του σημειώματος. Η γραμμή Μαζινό ξεκίνησε να κατασκευάζεται από το 1929 και ολοκληρώθηκε το 1938 και αποτελεί, ίσως, το πιο σημαντικό και σε κάθε περίπτωση το πιο εξελιγμένο οχυρωματικό έργο όλων των εποχών. Πήρε το όνομα της από τον Γάλλο υπουργό άμυνας Maginot, που τελικά έπεισε το υπουργικό συμβούλιο κατόπιν μακρόχρονης διαμάχης στους ανώτατους ηγετικούς κύκλους του γαλλικού στρατού.

Από τη φυλακή στο νεκροταφείο:

Πώς οι αναρχικοί της Ουκρανίας και της Μόσχας μετέτρεψαν την κηδεία του Κροπότκιν σε πολιτική συγκέντρωση

από τον Anatoly Dubovik

Στις 13 Φεβρουαρίου 1921, ο 78χρονος Πέτρος Κροπότκιν – «ο παππούς της Ρωσικής Επανάστασης» και ο «απόστολος του αναρχισμού», όπως ήταν γνωστός στους συγχρόνους του, θάφτηκε στη Μόσχα. Αυτή η κηδεία ήταν η τελευταία πολιτική διαδήλωση που διοργανώθηκε από ένα μη μπολσεβίκικο κόμμα στη Μόσχα εκείνη την εποχή. Αναρχικοί από την Ουκρανία έπαιξαν σημαντικό ρόλο σε αυτό το γεγονός.

Στα τέλη Νοεμβρίου 1920, η κυβέρνηση της Ουκρανικής ΣΣΔ [Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία] ακύρωσε τη στρατιωτική-πολιτική συμφωνία με τους Μαχνοβίτες και συνέτριψε το αναρχικό κίνημα στην Ουκρανία. Εκατοντάδες αναρχικοί κατέληξαν στη φυλακή.

Σύντομα 40 από αυτούς τους ακτιβιστές στάλθηκαν στη Μόσχα στη διάθεση του VChK [Cheka]. Μεταξύ αυτών ήταν ηγέτες της Συνομοσπονδίας Αναρχικών Οργανώσεων Ουκρανίας «Nabat» και όλοι οι εκπρόσωποι του Μαχνοβίτικου κινήματος που ήταν παρόντες στο Χάρκοβο τη στιγμή των συλλήψεων. Αυτοί ήταν έμπειροι προπαγανδιστές και οργανωτές, ιδεολόγοι και αγωνιστές, που είχαν πολεμήσει για χρόνια εναντίον τόσο του Κόκκινου όσο και του Λευκού καθεστώτος.

Αλλά δεν ήταν πολύ βολικό για τους ηγεμόνες της RSFSR [Ρωσική Σοβιετική Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία] να τους κρατήσουν πίσω από τα κάγκελα. Έχοντας νικήσει τους Λευκούς, οι Μπολσεβίκοι στράφηκαν ξανά στα σχέδια για επανάσταση στην Ευρώπη και ήλπιζαν να κάνουν τους δυτικούς αναρχικούς συμμάχους τους. Έτσι, η καταστολή εναντίον των αναρχικών στη Ρωσία και την Ουκρανία έπρεπε να περιοριστεί. Και τον Ιανουάριο του 1921, άρχισαν να απελευθερώνουν τους «Nabatsi». Φυσικά, δεν τους απελευθέρωσαν όλους, αλλά μόνο τους «λιγότερο επικίνδυνους» και, φυσικά, η απελευθέρωσή τους δεν ήταν άνευ όρων αλλά δεσμεύονταν να μην εγκαταλείψουν τη Μόσχα.

Με την απελευθέρωσή τους, οι Ουκρανοί αναρχικοί ξεκίνησαν και πάλι τη διάδοση των ιδεών τους. Παραδόξως, βρέθηκαν αμέσως αντιμέτωποι με την αντίθεση των Ρώσων ομολόγων τους. Δείτε πώς το θυμήθηκε ο Ναβατιστής Ανατόλι Γκορέλικ:

«Σταματήστε να εργάζεστε στη Μόσχα. Η Μόσχα είναι το κέντρο των Μπολσεβίκων. Η Μόσχα είναι κόκκινη, δεν υπάρχει χώρος για αναρχικούς σε αυτήν. Εδώ δεν είναι η Ουκρανία σας. Σύντομα θα χάσετε την καρδιά σας».

«Αυτή ήταν η απάντηση που έλαβα λίγο πολύ από εξέχοντες αναρχικούς όταν τους ρώτησα για το αναρχικό έργο στη Μόσχα. Στην πραγματικότητα, αρχικά βρέθηκα να χτυπάω το κεφάλι μου στον τοίχο στο αναρχικό περιβάλλον της Μόσχας. Σε όποιον και να μίλησα για δουλειά, η απάντηση ήταν ένα συγκαταβατικό χαμόγελο ή χειρότερα.»

Αλλά μετά από μερικές εβδομάδες, η προπαγάνδα των Nabatsi άρχισε να αποδίδει καρπούς. Ο ίδιος ο Gorelik περιέγραψε τις δραστηριότητές του τον Φεβρουάριο του 1921, ως εξής:

«Δεν υπήρχε σχεδόν καμία συνάντηση εργοστασίου στο οποίο δεν είχαν προσκληθεί οι αναρχικοί. Κάθε βράδυ οι εργάτες γέμιζαν τους αναρχικούς συλλόγους στο Λεοντιέφσκι [Λέιν] και αλλού. Παντού, στους συλλόγους του Λεοντιέφσκι, στις συναντήσεις των εργαζομένων, στην αποθήκη αυτοκινήτων του Σοβναρκόμ [Σοβιέτ των Λαϊκών Επιτρόπων], στο ουκρανικό θέατρο, στο Σεργκιέφ [πόλη κοντά στη Μόσχα] και στα πανεπιστήμια όπου έδινα διαλέξεις και μίλησα σε συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις, υπήρξαν σοβαρές συζητήσεις και ερωτήματα».

Μπολσεβίκικη Δικαιοσύνη

[η περίπτωση του Gavriil Tikhonovich Pavliuk]

Το γεγονός που εξιστορούμε συνέβη στην Ουκρανία το 1935-1936. Στο χωριό Dolinskoye, κοντά στην πόλη Mariupol της επαρχίας Kirovogradsky, ζούσε ένας ηλικιωμένος χωρικός, ο Gavriil Tikhonovich Pavliuk, ο οποίος ήταν 92 ετών. Όταν οι Μπολσεβίκοι ανακάλυψαν ότι αυτός ο ηλικιωμένος άνθρωπος συμμετείχε παλιότερα σε μια αναρχική ομάδα, αποφάσισαν να τον εκδιώξουν αφαιρώντας του όλα τα περιουσιακά στοιχεία, μέχρι και την μοναδική του αγελάδα με το μοσχάρι της. Ο εκδιωγμένος Pavliuk αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το χωριό του και να μετακομίσει στο Rostov επί του Don, όπου ζούσε ο μεγαλύτερος γιος του Artem, προκειμένου να ξεφύγει από την κρατική καταστολή. Ο Άρτεμ προσπάθησε ανεπιτυχώς να «νομιμοποιήσει» τον πατέρα του, και να του εξασφαλίσει μετά από δωροδοκία, ένα ψεύτικο διαβατήριο που θα του επέτρεπε να εγγραφεί στα μητρώα. Έτσι, ο Pavliuk αποφάσισε να καταφύγει στο δεύτερο γιό του Ιλαρίωνα, ο οποίος ζούσε στην πόλη του Prokhladny του Βορείου Καυκάσου.

Η βομβιστική επίθεση στο θέατρο Diana

Στις 23 Μαρτίου 1921, μια ομάδα αναρχικών του Μιλάνου, μετά από πληροφορία που έλαβαν σκόπιμα, ότι δήθεν θα μπορούσαν να εξοντώσουν τον αρχηγό της Μιλανέζικης αστυνομίας Gasti, τοποθέτησαν μια ισχυρή βόμβα στην είσοδο του θεάτρου Diana.

Η έκρηξη στοίχισε 21 ζωές και άφησε πάνω από 150 άτομα τραυματίες, αλλά ο επιδιωκόμενος στόχος δεν τραυματίστηκε. Οι βομβιστές είχαν από καιρό εξοργιστεί από την άδικη κράτηση των συντακτών της καθημερινής εφημερίδας Umanitá Nova (των Borghi, Malatesta και Quaglino) και ήθελαν να αναδείξουν στην επικαιρότητα το γεγονός της κατάστασης υγείας των κρατουμένων. Στην πραγματικότητα και παρά την προχωρημένη ηλικία του Μαλατέστα, οι τρεις είχαν ξεκινήσει απεργία πείνας εν μέσω διαμαρτυριών για τους ψευδείς λόγους αναβολής της δίκης τους. Η αιματηρή αυτή βομβιστική επίθεση είχε ως αποτέλεσμα, αντί να γενικευθούν οι κινητοποιήσεις αλληλεγγύης προς τον γηραιό αναρχικό και τους συγκρατούμενούς του, να γίνουν περισσότερες διώξεις και επιθέσεις στους αναρχικούς ευρύτερα.

Δεν επιτεύχθηκε κανένας από τους επιδιωκόμενους στόχους των βομβιστών: η μπουρζουαζία δεν πτοήθηκε, μάλλον έγινε ακόμη πιο αποφασιστική στον αγώνα της ενάντια στον «κόκκινο όχλο», οι φασίστες εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία να πραγματοποιήσουν ακόμα πιο άγριες ενέργειες, όπως η καταστροφή των γραφείων της εφημερίδας Umanitá Nova και της σοσιαλιστικής Avanti!.

Κένυα: Η εξέγερση των Kikuyu, 1952-1956

Μια σύντομη αναφορά στην εξέγερση της φυλής των Κικούγιου ενάντια στη Βρετανική Αυτοκρατορία στην Κένυα, η οποία κατεστάλη βίαια από την αποικιακή διοίκηση.

Η εξέγερση των Κικούγιου ξέσπασε το 1952 ως αντίδραση στις ανισότητες και τις αδικίες των βρετανικών αρχών και των λευκών εποίκων. Η απάντηση της αποικιοκρατικής διοίκησης ήταν μια σκληρή καταστολή των επαναστατών, με αποτέλεσμα πολλούς θανάτους. Το 1956 η εξέγερση είχε ουσιαστικά καταρρεύσει, αλλά η έκταση της και η απίστευτης βαναυσότητας αντίδραση του βρετανικού καθεστώτος –από τις αιματηρότερες συγκρούσεις στην ιστορία της βρετανικής αποικιοκρατίας– συνέβαλλαν στην ανεξαρτησία (sic!) της Κένυας το 1963[1].

Σύντομο ιστορικό

Η βρετανική αποικιακή παρουσία στην Κένυα άρχισε στα τέλη του 19ου αιώνα, ως μέρος μιας τάσης κατάληψης της επικράτειας της Αφρικανικής Ηπείρου από τα ευρωπαϊκά έθνη που έγινε γνωστή ως η Κατάκτηση της Αφρικής. Η περιοχή, σήμερα γνωστή ως Κένυα, ήταν προηγουμένως υπό τον έλεγχο του σουλτάνου της Ζανζιβάρης, αλλά μετά από την πίεση των Βρετανικὠν στρατεμάτων, αναγκάστηκε να την παραδώσει στη Βρετανική Αυτοκρατορία, καθώς και τη γειτονική Τανγκανίκα στη Γερμανία. Συμφωνίες σχετικά με τις περιφέρειες που διεκδικούν οι Ευρωπαίοι αποτέλεσαν αντικείμενο διαπραγμάτευσης στη Διάσκεψη του Βερολίνου 1884-’85, με τους Βρετανούς να αποκτούν τον έλεγχο των περισσότερων ακτών της Ανατολικής Αφρικής. Από το 1890 περίπου, οι Βρετανοί άρχισαν να μετακινούνται στο εσωτερικό, ελπίζοντας να αποκτήσουν πρόσβαση στα γόνιμα ορεινά και να προσφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια για την Ουγκάντα, η οποία είχε επίσης διεκδικηθεί ως βρετανική αποικία.

Ο ΛΕΝΙΝ ΕΙΝΑΙ ΜΕΣΣΙΑΣ

Για όσους επιθυμούν να εμβαθύνουν στην «ψυχολογία του πλήθους», τα τραγούδια και τα έθιμα των λαών αποτελούν ένα πλούσιο πεδίο για μελέτη.

Στην καταιγίδα της ιστορίας στην οποία βρισκόμαστε, η εξέγερση εμφανίζεται στην ποίηση και το τραγούδι του λαού. Αυτό είναι ένα σύμπτωμα με βαρύνουσα σημασία. Μεταξύ των πιο γνωστών ανατρεπτικών τραγουδιών της εποχής, υπάρχει το τραγούδι «Ο Λένιν είναι Μεσσίας», στο οποίο ο στρατιώτης, η κάτωχρη πόρνη και ο γιος του καταδίκου επικαλούνται τον Λένιν ως «φάρο δικαιοσύνης και ελευθερίας» και άλλα τέτοια γαρνιρισμένα με κλισέ εκφράσεις.