Category Archives: Βιβλία

Παρουσίαση βιβλίων

Francis Dupuis-Déri: BLACK BLOC, Η ελευθερία και η ισότητα διαδηλώνουν

Εκδόσεις ΣΤΑΣΕΙ ΕΚΠΙΠΤΟΝΤΕΣ, Σελ. 351, Δεκέμβριος 2022

Μτφ: Ροζαλί Σινοπούλου

Επιμ. Σπύρος Κουρούκλης

«Μέσα σε σύννεφα δακρυγόνων, βαριά οπλισμένοι αστυνομικοί έρχονται αντιμέτωποι με φιγούρες μαυροφορεμένων μασκοφόρων που κάνουν τον δρόμο να πάλλεται. Είναι το «μπλακ μπλοκ». Η μαύρη σημαία της αναρχίας ανεμίζει πάνω από το πανδαιμόνιο, ενώ εκσφενδονίζονται μπουκάλια και πέτρες, ενίοτε ακόμη και βόμβες μολότοφ. Οι αστυνομικοί ρίχνουν σωρηδόν χειροβομβίδες δακρυγόνων και σφαίρες από καουτσούκ, κάπου-κάπου και πραγματικές σφαίρες. Αντί για σκηνικό, υποκαταστήματα τραπεζών ή καταστήματα πολυεθνικών με προσόψεις μουτζουρωμένες με γκράφιτι και σπασμένες βιτρίνες

(Francis Dupuis-Deri)


Η εικόνα αυτή που περιγράφει ο συγγραφέας του Εξηγώντας την αναρχία στον μπαμπά μου και η οποία εμφανίζεται σε κάθε διεθνή φιέστα που οργάνωσαν οι πραγματικοί ή επικοινωνιακοί φορείς των ελίτ ύστερα από τη «μάχη του Σιάτλ» το 1999 και για 15 χρόνια περίπου, καθόρισε την ατζέντα της διαφωνίας με τη διαδικασία της Παγκοσμιοποίησης της κυριαρχίας και της εκμετάλλευσης.

Συνέχεια

ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΤΟΥ 1922 ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ, Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟΥ ΒΥΡΩΝΟΣ

Κοινωνικές προεκτάσεις των πολιτικών στέγασης, Προσφυγική οπτική και αντιστάσεις των αποκλειόμενων.

Εκδόσεις Αλφειός/Ιστορία και Θεωρία της Ιστορίας/2, Πρώτη έκδοση Ιούνιος 2022, σελ. 264

Σπύρος Γ. Ντελέζος

«Η στέγαση των προσφύγων του ’22 στις πόλεις αποτέλεσε ένα πολυσύνθετο εγχείρημα. Το ελληνικό κράτος και οι φορείς που ανέλαβαν την πραγμάτωσή του δημιούργησαν το πλαίσιο εντός του οποίου οι ίδιοι οι πρόσφυγες θα αποκτούσαν τη δυνατότητα επανεκκίνησης της ζωής τους. Οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν κατά την πρώτη δεκαετία από την άφιξή τους βρίσκονται στο επίκεντρο της παρούσας έρευνας, με τις στοχεύσεις της εξουσίας και τα κοινωνικοπολιτικά επίδικα της περιόδου να τίθενται στο μικροσκόπιο.

Ο συνοικισμός Βύρωνος αποτέλεσε τον πρώτο αστικό προσφυγικό συνοικισμό της χώρας. Η παρακολούθηση των διαδικασιών ίδρυσής του αποτυπώνει την πορεία χιλιάδων ανθρώπων προς την επίτευξη της πολυπόθητης μόνιμης εγκατάστασης. Παράλληλα, φωτίζει τις εσωτερικές διαφοροποιήσεις του προσφυγικού κόσμου σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο.

Συνέχεια

ΟΛΗ ΝΥΧΤΑ ΕΔΩ, Μια προφορική ιστορία της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου

Επιμέλεια- Εισαγωγή Ιάσονας Χανδρινός, Εκδόσεις Καστανιώτης, 1η έκδοση Οκτώβριος 2019, σελ. 780

«Το βιβλίο αυτό είναι μια συλλογή ατομικών βιωματικών αφηγήσεων με θέμα την Εξέγερση του Πολυτεχνείου (14-18 Νοεμβρίου 1973). Αποτελείται από ογδόντα τέσσερα απομαγνητοφωνημένα κείμενα προφορικών μαρτυριών-συνεντεύξεων με ισάριθμους αφηγητές, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από τα τέλη του 2010 έως και το φθινόπωρο του 2019. Πρόκειται για μια συστηματική μελέτη προφορικής ιστορίας με βάση επάλληλα κριτήρια αντιπροσωπευτικότητας όσον αφορά τη συμμετοχή στα γεγονότα, που τη συναπαρτίζουν μαρτυρίες από γυναίκες και άντρες, φοιτήτριες και φοιτητές, συνδικαλιστές του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος, μέλη παράνομων οργανώσεων, μαθητές, εργάτες, διαδηλωτές που τραυματίστηκαν από σφαίρες, αυτόπτες μάρτυρες και στρατιωτικούς. Βασικός στόχος του βιβλίου είναι να αποτελέσει ένα σώμα πληροφοριών, που θα καλύψει ορισμένα από τα κενά της έρευνας γύρω από την Εξέγερση του Πολυτεχνείου, και παράλληλα να συμβάλλει στη διατήρηση της μνήμης ενός από τα πιο εμβληματικά γεγονότα της νεότερης ελληνικής ιστορίας, το οποίο συνεχίζει να είναι αντικείμενο έντονων φορτίσεων αλλά και να υπόκειται σε διάφορες στρεβλώσεις και ποικίλες αναθεωρήσεις».

(Από το οπισθόφυλλο της έκδοσης)

Συνέχεια

Ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΦΟΝΤΑΜΕΝΤΑΛΙΣΜΟΣ, EMMANUEL LIZCANO

Εκδόσεις Στάσει Εκπίπτοντες, Αθήνα Μάιος 2022, Μτφ.: Ζωή Γιαλιτάκη, σελ. 45

«Αν κάποιος θέλει να ελέγξει την ορθότητα οποιασδήποτε διατύπωσης των λεγόμενων επιστημών θα βρεθεί αμέσως βυθισμένος σε ένα πυκνό συνονθύλευμα από επιχειρήματα αυθεντίας, όργανα χωρίς δυνατότητα πρόσβασης και ακατανόητη ορολογία που γρήγορα θα τον κάνουν να μετανιώσει για τις κριτικές του αμφιβολίες. Και αν αυτός ο απίθανα περίεργος άνθρωπος επιμείνει σε αυτή την τόσο επιστημονική συμπεριφορά της αμφιβολίας απέναντι σε ένα ισχυρισμό που δεν μπορεί να επαληθεύσει ο ίδιος, σύντομα θα βρεθεί αντιμέτωπος με κάποιο οργισμένο πνεύμα που θα του ξεφουρνίσει: «Ποιος είναι ακριβώς ο σκοπός σου; Να καταστρέψεις την επιστήμη; Να επιστρέψουμε στη βαρβαρότητα;» Είναι ίδια αγωνία που πλήττει τους θεολόγους μπροστά στην ασέβεια των προοδευτικών, η ίδια αγωνία που πλήττει τους πιστούς στη δημοκρατία μπροστά στην κριτική της αυξανόμενης αντιδημοτικότητάς της».

Συνέχεια

ΕΒΡΑΪΣΜΟΣ & ΑΝΑΡΧΙΣΜΟΣ, Ο ΑΝΕΜΟΣ ΤΗΣ ΜΕΣΣΙΑΝΙΚΗΣ ΤΡΕΛΛΑΣ

AMEDEO BERTOLO, FURIO BIAGINI, ENRICO FERRI, CHAIM SEELIGMANN, ERIC JACOBSON, SIEGBERT WOLF

ΕΚΔΟΣΕΙΣ FIREBRAND ΣΕΙΡΑ: ΥΠΟΔΑΥΛΙΣΗ, ΙΙ
Τίτλος πρωτοτύπου: L’ anarchico e l’ ebreo
Μτφ: Παναγιώτης Καλαμαράς
σελ. 158
Αθήνα, Μάιος 2022

«Τα κείμενα που παρουσιάζονται σε αυτό το βιβλίο, προέρχονται από το Διεθνές Συνέδριο Μελετών «Αναρχικοί και Εβραίοι», το οποίο έλαβε χώρα στις 5-7 Μάη 2000 στη Βενετία και διοργανώθηκε από το Κέντρο Ελευθεριακών Μελετών/Αρχείο «Τζ. Πινέλι» του Μιλάνου, σε συνεργασία με το Διεθνές Κέντρο Ερευνών και Αναρχισμού (CIRA) της Λωζάνης και με την αρωγή του Τμήματος Ιστορικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Βενετίας» (Απόσπασμα από το Σημείωμα της έκδοσης).

Συνέχεια

ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑΣ

Τίτλος πρωτοτύπου: Manifeste conspirationniste ©Édutions du Seuil, 2022
Μτφ. Μανώλης Ξανθός, σελ. 390, Αθήνα Ιούλιος 2022, Εκδόσεις των συναδέλφων

«Θα νικήσουμε γιατί είμαστε πιο αποφασισμένοι.

Στα τέλη του Ιανουαρίου του 2022, κυκλοφορεί στη Γαλλία ένα βιβλίο ανώνυμου συγγραφέα που προκαλεί αμέσως σκάνδαλο.

Η γαλλική αντιτρομοκρατική υπηρεσία φαίνεται να διέρρευσε στον τύπο στοιχεία για την ταυτότητα των συγγραφέων. Κατόπιν ξεκίνησε μια εκστρατεία δυσφήμισης του βιβλίου χωρίς καν να έχει διαβαστεί. Ο υπεύθυνος των εκδόσεων Seuil, ενός από τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους της Γαλλίας, δέχθηκε μειωτικά σχόλια για την επιλογή του. Αφού ούτε αυτό ανέκοψε την εκδοτική επιτυχία του, ο θεαματικός μονόλογος προσπάθησε να το αποδώσει σε κάτι οικείο για να ξορκίσει την κατάρα. Κατηγορήθηκε, λοιπόν, η Αόρατη Επιτροπή για τη συγγραφή του. Το γεγονός προκάλεσε τη δημόσια παρέμβαση της Αόρατης Επιτροπής, όπου μαζί με την απολαυστική συντριβή των επικριτών της, έχει και μια εξαιρετική υπεράσπιση του Μανιφέστου Συνωμοσίας».

(Από την έκδοση)

Συνέχεια

Vittorio Giacopini: ΔΕΝ ΘΕΛΩ ΝΑ ΚΑΤΣΩ ΗΣΥΧΟΣ

Ερρίκο Μαλατέστα, η ασυνήθιστη ζωή του επαναστάτη που έτρεμαν περισσότερο όλες οι κυβερνήσεις και οι αστυνομικές αρχές του ιταλικού βασιλείου.

Μτφ-επιμ. ΠαναγιώτηςΚαλαμαράς, σελ. 185, Εκδόσεις Ελευθεριακή Κουλτούρα, Αθήνα Άνοιξη 2022

«Ρώμη, γειτονιά Τριονφάλε, οδός Αντρέα Ντόρια. 10 Νοέμβρη 1931. Σε κατ’ οίκον περιορισμό –με μια φιάλη οξυγόνου δίπλα στο κρεβάτι του και δύο αστυφύλακες στο πλατύσκαλο– ένας γέρος σκέφτεται, χωρίς νοσταλγία και θλίψη, μια ασυνήθιστη ζωή συνωμοσιών, διαφυγών, απεργιών και εξεγέρσεων. Και οι αναμνήσεις γίνονται θέατρο της μνήμης, πολιτικό όπλο. Στη διάρκεια μιας μέρας που κυλάει με τη συνοδεία ενός χαλασμένου εκκρεμούς, ο άνθρωπος που είχε αποκληθεί «Λένιν της Ιταλίας», ξαναβλέπει ολόκληρη τη ζωή του και συνεχίζει να εκπλήσσεται: οι μέρες της Συμμορίας του Ματέζε και οι φυλακές του ιταλικού βασιλείου, η εξορία στο Λονδίνο και οι περιπέτειες στην Αργεντινή, η παράνομη επιστροφή και οι καταλήψεις της «κόκκινης διετίας». Εξήντα χρόνια αναρχίας, εξεγέρσεων, επαναστάσεων, διαπλέκονται με την ιστορία της Ιταλίας και με τις μάχες του εργατικού κινήματος σε ολόκληρο τον κόσμο.

Συνέχεια

ΠΙΟΤΡ ΑΛΕΞΕΓΙΕΒΙΤΣ ΚΡΟΠΟΤΚΙΝ: Η ΜΕΓΑΛΗ ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ, 1789- 1793

Μτφ: Γιάννης Καστανάρας, Σελ. 687, Εκδόσεις Κουκκίδα, Αθήνα 2015

«Η Μεγάλη Επανάσταση είναι το εκτενέστερο βιβλίο του Κροπότκιν και, με εξαίρεση τα κεφάλαια Αλληλοβοήθεια που εξετάζουν τις πρωτόγονες κοινωνίες και τις μεσαιωνικές πόλεις, το σημαντικότερο ιστοριογραφικό έργο του. Αλλά είναι και κάτι περισσότερο από την εξιστόρηση ενός μεμονωμένου γεγονότος οσοδήποτε σημαντικού, επειδή ο Κροπότκιν χρησιμοποιεί τις παρατηρήσεις του για τα όσα συνέβησαν στη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης για να αναστοχαστεί πάνω στο γιατί τελικά έμεινε ανολοκλήρωτη, και να αντλήσει διδάγματα για τη φύση της επανάστασης […] Όπως τόσο πειστικά καταδεικνύει ο Κροπότκιν, τα μέλη των περίφημων λεσχών, που κατέχουν περίοπτη θέση στις πολιτικές ιστορίες της Επανάστασης, ανήκαν –της Λέσχης των Ιακωβίνων μη εξαιρουμένης- στις μεσαίες τάξεις ως προς τη σύνθεσή τους κι επίσης προς τον προσανατολισμό τους, εκτός από τις περιπτώσεις που ο λαός τις έσπρωχνε σε ριζοσπαστικές κατευθύνσεις. Αλλά ο πιο κρίσιμος ρόλος στην Επανάσταση ήταν ίσως ο ρόλος των χωρικών, της πιο καταπιεσμένης τάξης στο Παλαιό Καθεστώς.

Συνέχεια

MICHELA ZUCCA: ΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΡΙΕΣ ΓΕΝΟΥΣ ΘΗΛΥΚΟΥ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΒΟΥΝΩΝ

Μτφ/εισαγωγή: Βαρβάρα Κυριλλίδου, σελ. 75, Εκδόσεις Κοντύλι, Μάρτιος 2022, Πινακάτες Πηλίου

«ΤΟ ΚΥΝΗΓΙ ΤΩΝ ΜΑΓΙΣΣΩΝ υπήρξε ένα πανίσχυρο όπλο ενάντια σε κάθε μορφή κοινωνικής ανυπακοής. Υπάρχουν κάθε άλλο παρά περίεργες συμπτώσεις μεταξύ της επανεμφάνισης των διώξεων κατά των γυναικών του κυνηγιού των αιρετικών και της έκρηξης των μεγάλων εξεγέρσεων, τόσο των αστικών όσο και των αγροτικών, που έβαλαν φωτιά στην Ευρώπη για σχεδόν τρεις αιώνες».

(Από το οπισθόφυλλο της έκδοσης)

Το κείμενο της Michela Zucca «Αιρετικές επαναστάτριες γένους θηλυκού: Γυναίκες των δασών και των βουνών» [L’eresia delle femmine ribelli: Donne delle foreste e delle montagne] γράφτηκε στα ιταλικά και αρχικά δημοσιεύθηκε από τις εκδόσεις Derive Approdi της Ρώμης, το 2004, στο συλλογικό έργο «Eretici dimenticati. Dal Medioevo alla modernità» [Λησμονημένοι αιρετικοί. Από τον Μεσαίωνα στη σύγχρονη εποχή] το οποίο επιμελήθηκαν οι Corrado Mornese και Gustavo Buratti. Λίγα χρόνια μετά, τον Σεπτέμβριο του 2007, συμπεριλήφθηκε, επίσης, σε μια μπροσούρα, η οποία κυκλοφόρησε στο Βαλ ντι Σούσα του Πιεμόντε της Ιταλίας, στο πλαίσιο τριήμερης εκδήλωσης με θέμα «L’ eresia e la rivolta» [Αίρεση και εξέγερση] του κινήματος «No Tav στο Venaus» (Τορίνο), κίνημα που δραστηριοποιείται ενάντια στην κατασκευή υπερσιδηρόδρομου στην εκεί κοιλάδα, εξαιτίας των καταστρεπτικών συνεπειών, σε οικολογικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, για τις κοινότητες της περιοχής.

Συνέχεια

MICHEL ONFRAY, Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΤΟΥ ΣΤΙΛΕΤΟΥ-Εγκώμιον Σαρλότ Κορνταί

Μτφ-σημειώσεις Σαμφώ-Διαμαντή, σελ. 89, Εκδόσεις Εξάντας, Αθήνα 2011

«Ποια ήταν η Μαρί-Αν-Σαρλότ ντε Κορνταί ντ’ Αρμόν, η γυναίκα που δολοφόνησε τον Ζαν-Πωλ Μαρά μαχαιρώνοντάς τον μέσα στην μπανιέρα του. Οι περισσότεροι τη γνωρίζουν μόνο από τις απεικονίσεις του θανάτου του Μαρά… Ποια ήταν αυτή η εικοσιτετράχρονη καλλιεργημένη Νορμανδή που πήγε στο Παρίσι μόνο και μόνο για να σκοτώσει μια εμβληματική προσωπικότητα της Γαλλικής Επανάστασης; Ή μήπως τα πράγματα δεν έχουν ακριβώς έτσι;

Η Σαρλότ Κορνταί αποτελεί μια από τις πλέον παραγνωρισμένες, αλλά και μια από τις πιο φωτεινές μορφές του Αιώνα των Φώτων: ενσαρκώνει την τυρρανοκτονία, και η πράξη της θεμελιώνει τη «θρησκεία του στιλέτου».

Το νέο βιβλίο του ρηξικέλευθου Γάλλου φιλοσόφου εξετάζει υπό νέο πρίσμα τους ηγέτες του 1789 και υποχρεώνει σε αναθεώρηση των όσων θεωρούνταν μέχρι τώρα δεδομένα γύρω από τις μορφές της Γαλλικής Επανάστασης».

(Από το εξώφυλλο της έκδοσης)

Συνέχεια

JOHANN CHAPOUTOT: Η ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΝΑΖΙΣΜΟΥ

Μτφ. Γιώργος Καράμπελας, Μάιος 2021, για την ελληνική έκδοση, Σελ. 380 ,Εκδόσεις Πόλις

«Για τους ναζί, η «κουλτούρα» ήταν στην αρχή μια απλή μεταγραφή της φύσης: οι άνθρωποι λάτρευαν δέντρα και ρυάκια, ζευγάρωναν, τρέφονταν και μάχονταν όπως τα άλλα ζώα, υπερασπίζονταν την ορδή τους και μόνο αυτήν. Η απομάκρυνση από τη φύση και ο εκφυλισμός επήλθαν όταν οι Σημίτες εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, όταν ο εκχριστιανισμός εισήγαγε τον ιουδαιοχριστιανισμό και όταν, αργότερα, η Γαλλική Επανάσταση ολοκλήρωσε αυτά τα παράλογα ιδεολογικά κατασκευάσματα: ισότητα, συμπόνια, αφηρημένο δίκαιο…

Για να σωθεί η γερμανική φυλή, έπρεπε να διενεργηθεί μια «πολιτιστική επανάσταση», να ξαναβρεθεί ο τρόπος ζωής των Αρχαίων και να ταυτιστεί εκ νέου η κουλτούρα με τη φύση. Επανιδρύοντας έτσι το δίκαιο και την ηθική, ο Γερμανός άνθρωπος πίστεψε ότι μπορούσε να δρα σε συμφωνία με ό,τι επέβαλλε η επιβίωσή του. Ξαναγράφοντας το δίκαιο και την ηθική, ήταν πλέον νόμιμο και ηθικό τό να χτυπά και να σκοτώνει.

Συνέχεια

ΦΩΤΗΣ ΤΕΡΖΑΚΗΣ, ΙΑΤΡΙΚΗ/ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΜΙΑ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΗ-ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΙΣ ΑΝΤΙΜΑΧΟΜΕΝΕΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΟΣΜΟ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΛΗΣΤΟΥ ΜΝΗΜΗΣ ΒΙΟΣ 2, ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Με όσα λέω εδώ για τον κατασταλτικό ρόλο τής ιατρικής δεν αντιτίθεμαι στην «πολιτικοποίηση της ιατρικής» γενικώς, αλλά σε μια ορισμένη πειθαρχική πολιτική της λειτουργία· και πιστεύω ακράδαντα την ίδια στιγμή ότι αν μια ιατρική είναι όντως θεραπευτική, ενέχει κατ’ ανάγκη μια ορισμένη πολιτική διάσταση, χειραφετησιακή και απελευθερωτική. Το πρόβλημα δεν είναι οι πολιτικές χρήσεις τής ιατρικής, ως εάν η ίδια ήταν ένα ουδέτερο εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί με καλό ή με κακό τρόπο, για καλούς είτε για κακούς σκοπούς. Οι πολιτικές σημασίες για τις οποίες μιλώ και οι οποίες διακυβεύονται στην άσκηση της ιατρικής δεν ανάγονται κατ’ αρχήν σε προθέσεις αλλά είναι ενθηκευμένες στο ίδιο το επιστημολογικό μοντέλο, δηλαδή στη μορφή τής εκάστοτε ιατρικής. Η συζήτηση που αναλαμβάνω αφορά πρωτίστως αυτό το βαθύτερο επίπεδο, τα ιατρικά μοντέλα και τις πολιτικές σημασίες που είναι εγγεγραμμένες στη δομή τους, τις οποίες προσπαθώ να φέρω στο φως και να καταστήσω ρητές – και μόνο δευτερευόντως, εν είδει προέκτασης των πρώτων, τις πολιτικές χρήσεις τής ιατρικής και τον εγκληματικά κερδοσκοπικό χαρακτήρα των φαρμακευτικού καρτέλ και της βιομηχανίας υγείας.

Συνέχεια

ΤΟΜΑΣ ΜΙΝΤΣΕΡ, Ο ΕΞΕΓΕΡΜΕΝΟΣ ΠΡΟΦΗΤΗΣ

ΜΤΦ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΤΣΟΔΙΑΚΟΣ, Εκδόσεις Firebrand Υποδαύλιση, 1 Δεκέμβριος 2021, σελ 197 ✒ Firebrand-ed@protonmail.com, Κεντρική διάθεση βιβλιοπωλείο Αλφειός

Το βιβλίο ΤΟΜΑΣ ΜΙΝΤΣΕΡ Ο ΕΞΕΓΕΡΜΕΝΟΣ ΠΡΟΦΗΤΗΣ χωρίζεται σε οκτώ κεφάλαια.

Πρόκειται για μια μελέτη επάνω στον στοχασμό και στο έργο του γερμανού παπά και θεολόγου Τόμας Μίντσερ, που διψούσε να αναβιώσει τις ριζοσπαστικές πρακτικές των πρώτων χριστιανικών κομμούνων. Η εξεγερμένη θεολογία του είχε έναν δυναμικό ρεαλισμό, ο οποίος τρεφόταν από την παρουσία του Αγίου Πνεύματος και τον μαρτυρικό δρόμο του σταυρωμένου Χριστού.

Ο Μίντσερ επαινέθηκε ως ο επαναστατικός ήρωας των ποδοπατημένων μαζών, ο προάγγελος μιας σύγχρονης αντιεξουσίας και αδιαμφισβήτητα, ο κατεξοχήν επαναστάτης, ο οποίος εξισώνει τους εκλεκτούς πληρέστερα με εκείνους μεταξύ των κοινών ανθρώπων, που έχουν υποστεί τη δοκιμασία μιας προσωπικής ερήμου και την επίπονη διαδικασία της ανάβασης στο όρος της δοκιμασμένης πίστης.

Συνέχεια

ΧΑΝΣ ΦΑΛΑΝΤΑ, ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΥΠΟΚΟΣΜΟΥ

Μτφ – Επίμετρο – Σημειώσεις, Αγγελική Κορρέ, Εκδόσεις Κοβάλτιο, Δεκέμβριος 2020, σελ. 168

«Τα πέντε από τα έξι διηγήματα που παρουσιάζονται στο ανά χείρας βιβλίο καλύπτουν τη χρονική περίοδο μεταξύ των ετών 1925 και 1933, ενώ ένα διήγημα, το Αναζητώντας τον πατέρα μου [Ich suche den Vater] χρονολογείται στο 1944. Με μια εξαίρεση, λοιπόν, πρόκειται για διηγήματα τα οποία συμπίπτουν με την περίοδο-κλειδί για το ιστορικό περικείμενο του Φαλάντα, την περίοδο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Είναι γνωστά όσα μαστίζουν την προλεταριοποιημένη κοινωνία της εποχής: φτώχεια, πείνα, εξαθλίωση, ανεργία, οριακές διαπροσωπικές σχέσεις, αλλά και επικίνδυνοι εθισμοί, για έχοντες και μη: αλκοόλ, ναρκωτικά, ποταπές διασκεδάσεις, μια διεστραμμένη βιομηχανία της ευημερίας απ’ αυτές που ανθίζουν σε καιρούς κρίσεων, προϊόν γαρ κι εκείνη του βασανιστικού αγώνα για επιβίωση, ή ίσως, στην περίπτωση αυτή για επιβίωση πνευματική. Σύμπας ο κόσμος αναδεύεται στη χοάνη της απελπισίας, φαίνεται πως υπάρχει κάτι σκληρότερο, ευρύτερα από την ταξική πάλη, οι όποιοι κι αν είναι- βρίσκονται αντιμέτωποι με κάτι άλλο: το Κράτος. Θα έλεγε κανείς· ενδεχομένως όμως και επιπροσθέτως, με μία ιδέα θολότερη από την ιδέα του Κράτους: το φοβερό, μετέωρο ανάμεσα στην οργή της προδοσίας και στην αμηχανία της μοναξιάς αίσθημα που παραλύει εκείνον ο οποίος έχει εκ των έσω ηττηθεί».

(Από το Επίμετρο της έκδοσης)

Συνέχεια

BARRACOON, Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΣΚΛΑΒΟΥ

ZORA NEALE HURSTONBARRACOON

Εκδ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Οκτώβριος 2021

Επιμ. Ντέμπορα Τζ. Πλαντ

Μτφ. Αντώνης Καλοκύρης

«Έπρεπε να περάσουν 90 χρόνια για να τολμήσει κάποιος να εκδώσει στην Αμερική την προσωπική μαρτυρία του Κούτζο Λούις, του τελευταίου το 1931 εν ζωή σκλάβου, που μεταφέρθηκε από την Αφρική στις ΗΠΑ. Τώρα η ιδιωματική του φωνή ακούγεται και στα ελληνικά. Μεταξύ 1927 και 1931 η ανθρωπολόγος Ζόρα Νιλ Χέρστον ταξίδεψε στην Αλαμπάμα για να μιλήσει εκ βαθέων με τον 90χρονο Κούτζο Λούις, πρώην σκλάβο τον τελευταίο εν ζωή μάρτυρα αυτής της γενοκτονικής διαδικασίας. Ο Κούτζο μοιράστηκε τις αναμνήσεις του από την τραγωδία της αιχμαλώτισης του –πενήντα ολόκληρα χρόνια μετά την απαγόρευση του διατλαντικού εμπορίου σκλάβων– και από την παραμονή του στα barracoon, τους ειδικούς στρατώνες όπου οι δουλέμποροι φυλάκιζαν τους μαύρους σκλάβους πριν τους στοιβάζουν σαν άψυχα τσουβάλια στα αμπάρια των πλοίων τους. Το βιβλίο της Χέρστον αναπαράγει τη φωνή και το ιδιαίτερο ιδιόλεκτο του Κούτζο Λούις σε μια μοναδική ιστορική κατάθεση: μια ανεκτίμητη συμβολή στην ιστορία και την αλήθεια. Ένα έργο εξίσου οδυνηρό και βαθύ όσο και τα αμπάρια των πλοίων-κολαστηρίων που διέσχιζαν τον Ατλαντικό».

(από το οπισθόφυλλο της έκδοσης)

Συνέχεια

14η Ιουλίου

του ÉRIC VUILLARD

μτφ: Μανώλης Πιμπλής

Αθήνα 2019

σελ. 201

Εκδόσεις Πόλις

14η-Ιουλίου«Η Γαλλική Επανάσταση αρχίζει στις 28 Απριλίου του 1789, τη μέρα που ο ιδιοκτήτης μιας μεγάλης βιοτεχνίας χάρτινης ταπετσαρίας ανακοινώνει στο προσωπικό μειώσεις μισθών. Οι εργάτες εξεγείρονται, βάζουν φωτιά στις εγκαταστάσεις, τις λεηλατούν. Η Γαλλία είναι σε κρίση· οι άνθρωποι υποφέρουν. Ώσπου έρχεται αυτή η ατελείωτη νύχτα που όλοι πέρασαν ξάγρυπνοι, γεμάτοι αγωνία. Το πρωί της 14ης Ιουλίου, με την άλωση της Βαστίλλης, η Επανάσταση είναι πλέον σε εξέλιξη. Ο Ερίκ Βυϊγιάρ μάς μεταφέρει το κλίμα εκείνης της ημέρας, εμφυσώντας πνοή σε τούτη τη μεγάλη εξέγερση που, με τον καιρό, το μήνυμά της ξεθώριασε σε εορταστικό απολίθωμα. Με αφετηρία το ανώνυμο πλήθος, το 14η Ιουλίου εστιάζει στη συλλογική αφήγηση των ανθρώπων που πρωταγωνίστησαν σε αυτά τα γεγονότα, αλλά ξεχάστηκαν από την επίσημη Ιστορία· μικρογραφίες όλο ζωή, που συνθέτουν από κοινού μια μεγαλειώδη τοιχογραφία. Η άλωση της Βαστίλλης είναι ένα από τα πιο εμβληματικά συμβάντα όλων των εποχών. Μας αφηγήθηκαν, όμως, την ιστορία της όπως την έγραψαν οι επιφανείς, υπό την οπτική γωνία, όσων δεν ήταν παρόντες εκείνη την ημέρα. Το βιβλίο του Ερίκ Βυϊγιάρ διηγείται, αντίθετα, την ιστορία των αφανών, που πράγματι άλωσαν την Βαστίλλη. Είναι ένα βιβλίο χάρη στο οποίο η ημέρα της επετείου της Γαλλικής Επανάστασης, η ημέρα της εθνικής εορτής της Γαλλίας, μοιάζει να ανακτά το ορμητικό και ανυπότακτο μεγαλείο της. Ένα βιβλίο με παθιασμένη γραφή, το οποίο καθιστά πρόδηλο αυτό που συνήθως λησμονούμε: η ελευθερία απαιτεί και την ισότητα όλων ενώπιον της Ιστορίας». (Από το οπισθόφυλλο της έκδοσης)

Ο Ερίκ Βυϊγιάρ «σκαλίζει», όπως μόνο αυτός γνωρίζει τα γεγονότα της άλωσης της Βαστίλλης την μυθική εκείνη ημέρα της 14ης Ιουλίου 1789. Με κομμένη στην κυριολεξία την ανάσα τον παρακολουθούμε να αφηγείται, όσα προηγήθηκαν στην Γαλλία με τις ταραχές να πληθαίνουν όσο η εξαθλίωση μεγάλωνε. Η πρόταση μείωσης των άθλιων μισθών εκ μέρους του Ζαν Μπατίστ Ρεβεγιόν, του επονομαζόμενου βασιλιά της χάρτινης ταπετσαρίας ενώπιον της εκλογικής συνέλευσης του δημοτικού του διαμερίσματος, είναι η σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι. Οι λεηλασίες στις σιταποθήκες πληθαίνουν, το πλιάτσικο στα μαγαζιά, οι προπηλακισμοί αξιωματούχων, οι πολιορκίες των μεγάρων τους, οι τραυματισμοί στρατιωτών, οι έφοδοι στα σπίτια πλουσίων. Συνέχεια

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΦΤΩΧΩΝ

του ÉRIC VUILLARD

Μτφ: Γιώργος Φαράκλας

Αθήνα 2021

σελ. 89

Εκδόσεις Πόλις

Ο-πόλεμος-των-φτωχών«Το 1524 οι φτωχοί ξεσηκώνονται στον Νότο της Γερμανίας. Η εξέγερση επεκτείνεται, σύντομα εξαπλώνεται στην Ελβετία και στην Αλσατία. Μια μορφή ξεχωρίζει μέσα στο χάος: η μορφή ενός νεαρού θεολόγου, που μάχεται μεταξύ των εξεγερμένων. Ονομάζεται Τόμας Μύντσερ. Η τρομερή ζωή του είναι μυθιστορηματική. Αυτό σημαίνει ότι θα άξιζε να την ζήσουμε· άρα και να την αφηγηθούμε.

***

Το ξέρουμε από τον καιρό του Ρουσσώ ότι η ανισότητα έχει μια πολύ παλιά και τρομερή ιστορία, που δεν έχει ακόμη τελειώσει. Ο Πόλεμος των φτωχών αφηγείται ένα σκληρό και όχι πολύ γνωστό επεισόδιο των μεγάλων λαϊκών εξεγέρσεων.

Τον 16ο αιώνα το κίνημα της Μεταρρύθμισης των διαμαρτυρόμενων ξεσηκώνεται ενάντια στην εξουσία και στα προνόμια. Γρήγορα, όμως σημειώνει μια παύση, κάνει ένα βήμα πίσω, αστικοποιείται. Οι χωρικοί, ωστόσο, οι φτωχοί των πόλεων, στους οποίους εξακολουθούν να τάζουν ισότητα στον ουρανό, αναρωτιούνται: «Και γιατί να μην έχουμε ισότητα τώρα, εδώ στη γη;». Συνέχεια

1968 ΜΕΞΙKO

Του PACO IGNACIO TAIBO II

Εκδόσεις Άγρα / 2018  / σελ. 176

68-Mexico«Σήμερα το κίνημα του ’68 είναι ένα ακόμα μεξικανικό φάντασμα, από τα πολλά αλύτρωτα και άυπνα φαντάσματα που κατοικούν στον τόπο μας: Ο άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης των αμφισβητήσεών μας, ο άγιος Τσε Γκεβάρα των συγκινήσεών μας, ο άγιος Φίλιπ Μάρλοου των ερευνών μας, η αγία Τζέην Φόντα των αγωνιών μας. Το ’68 φαίνεται ότι δεν έχει απλώς εγκατασταθεί στο εργοστάσιο νοσταλγίας, που λειτουργεί μέσα στο κεφάλι μας, συγκατοικώντας με τον Λέονταρντ Κοέν και τα ποιήματα του Μπλας δε Οτέρο, αλλά επίσης φαίνεται ότι έχει παραγάγει καύσιμα επικών ποσοτήτων για να τροφοδοτήσει είκοσι χρόνια αντίστασης. Μάς κράτησε πεισματάρηδες μέσα σ’ ένα έδαφος υποταγής, μας έβαλε στο στόμα το «Όχι» και το «στ’ αρχίδια μου ό,τι κι αν γίνει», εκατοντάδες φορές. Μάς πρόσφερε δεκάδες φορές ανεργία, μάς ανάγκασε να τριγυρίζουμε στον κόσμο πουλώντας την εργατική μας δύναμη και όσο το δυνατό μικρότερο μέρος της ψυχής μας, μας προστάτεψε από τους πειρασμούς της εξουσίας, μάς απομάκρυνε από το δηλητηριώδες φίλημα του μεξικανικού κράτους. Ή τουλάχιστον έφτιαξε για μας ένα αναπόφευκτο σημείο αναφοράς, χρήσιμο για την περηφάνια, την ενοχή και τη σύγκριση.

Έχω συναντήσει και κάποιους, που λένε ότι όλα αυτά δεν υπήρξαν ποτέ. Μερικοί λένε ότι δεν βρίσκονταν εκεί, ότι ήταν κάποιοι άλλοι. Σ’ εμένα δεν πιάνουν τέτοιες μπούρδες. Ήμασταν εμείς, αλλά ήμασταν διαφορετικοί. Τότε ζω δεν σήμαινε θυμάμαι. Τότε ήταν πιο εύκολο το να ζεις.

Μοιραζόμασταν την αγάπη για τα σαντουιτσάδικα, την ομόφωνη ψήφο υπέρ της μίνι φούστας και το πάθος μας για τους Μπητλς. Δεν ήμασταν οι μεν καλύτεροι από τους δε, παρ’ ότι ίσως τότε εμείς αυτό πιστεύαμε. Ήμασταν απλώς διαφορετικοί.

Έβρεχε τις μέρες εκείνες και η πόλη είχε γίνει τεράστια. Εγώ ήθελα να συλλάβω το κίνημα μέσα σ’ ένα ποίημα και δεν τα κατάφερνα. Ευτυχώς, άλλοι τα κατάφεραν». (Από το οπισθόφυλλο της έκδοσης) Συνέχεια

ΑΠΟΚΡΥΦΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΡΧΙΣΜΟΥ. Μ’ έμφαση στην Συνομωσία των Βασιλέων και την Συνομωσία των Λαών

βιβλιοδιαδρομές-216 της ERICA LAGALISSE

Εκδόσεις Firebrand

Αθήνα 2021

Πρόλογος Barbara Ehrenreich

Μτφ. Κωστής Α. Πέτρου

σελ. 240

 «

Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, ξεκίνησε και η ιστορική αναδρομή της, δηλαδή η ιστορική ιχνηλάτηση των όποιων σχέσεων μπορεί να υπάρχουν ανάμεσα στον αναρχισμό, τον αποκρυφισμό και τις μυστικές εταιρείες, συμπεριλαμβάνοντας ωστόσο και άλλα ριζοσπαστικά πολιτικά ρεύματα […] Όπως σε ανάλογες προσεγγίσεις που έχουν γίνει στο παρελθόν για τα μιλλεναριστικά κινήματα, έτσι και στην συγκεκριμένη περίπτωση, η συγγραφέας αρχικά προσεγγίζει το φαινόμενο του κυνηγιού των μαγισσών μέσα από ένα ανθρωπολογικό, κοινωνιολογικό και έμφυλο πρίσμα, στο οποίο δείχνει πως στα πρώτα βήματα εξορθολογισμού, που συνδέονται με την ερχόμενη νεωτερικότητα, ξεκίνησαν η περίφραξη των κοινών και η περιθωριοποίηση της πρακτικής γνώσης των μαιών, και όσων γυναικών δεν εναρμονίζονταν με τις υπό διαμόρφωση νεωτερικές αντιλήψεις. Στην συνέχεια, αφού γίνεται και μία σύγκριση ως προς τη διαφορά αντιμετώπισης των μαγισσών και όσων ανδρών ενστερνίζονταν αποκρυφιστικές δοξασίες ή ήταν μέλη μυστικών εταιρειών, κάνει αναφορά στις διάφορες πτυχές, που συναντώνται από την περίοδο της Αναγέννησης έως την νεωτερική περίοδο, από τον ερμητισμό μέχρι και τον τεκτονισμό. Δεν μένει μόνο εκεί, αλλά σε αυτή την ιχνηλάτηση συμπεριλαμβάνει και άλλα ανάλογα ρεύματα, από τους Ιλλουμινάτι έως τον θεοσοφισμό, όπως και ιστορικά πρόσωπα και ρεύματα από την Λατινική Αμερική μέχρι την προεπαναστατική Ρωσία. Βέβαια, για το κάθε κεφάλαιο που πραγματοποιεί την ιστορική ιχνηλάτηση των απόκρυφων πτυχών του αναρχισμού μπορεί να γραφτούν ξεχωριστά βιβλία και να υπάρξουν και εντελώς διαφορετικές θέσεις και προσεγγίσεις. Αυτό, ωστόσο, που δείχνει η συγγραφέας είναι ότι στο παρελθόν έχουν υπάρξει σημεία επαφής, είτε σε ατομικό είτε σε πιο συλλογικό επίπεδο μεταξύ αναρχικών ή και ριζοσπαστικών ρευμάτων σκέψης με διάφορες πτυχές του αποκρυφισμού. Η Erica, όμως, δεν το κάνει με σκοπό την όποια αποδόμηση ή απαξίωση μιας ευρύτερης αναρχικής ή ριζοσπαστικής παράδοσης. Αυτό γίνεται με σκοπό να αναδείξει το πόσο πλούσια, πολύμορφη και πολυδιάστατη είναι αυτή και ίσως στο μέλλον βοηθήσει σε μια διαφορετική θέαση και προσέγγιση κάποιων ζητημάτων του παρόντος. Ακόμα περισσότερο, εκτός από το να ξεδιαλύνει πόσο κάποια συνομωσιολογικά αφηγήματα του παρόντος δεν ανταποκρίνονται στην ιστορική πραγματικότητα, η συγγραφέας δείχνει με τον τρόπο της το πόσο σημαντικά είναι οι προσανατολισμοί και τα προτάγματα που διακρίνουν τα ριζοσπαστικά ρεύματα, και ειδικότερα τον αναρχισμό, σε βάθος χρόνου, όπου όποιες επιρροές και αν υπήρξαν, δεν σημαίνει ότι αποτέλεσαν τροχοπέδη ή παρέκκλιση από τους προσανατολισμούς ή τα προτάγματα αυτά, μιας και πάντα οι δείκτες προσανατολισμού του έδειχναν προς τη χειραφέτηση και την ελευθερία σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, για παράδειγμα, μνημονεύουν και οι ιταλοί αναρχικοί τον Τζιορντάνο Μπρούνο και την Πόλη του Ήλιου του Τομάζο Καμπανέλα». (Από τον Πρόλογο για την ελληνική έκδοση, του Κ.Α. Πέτρου)

Συνέχεια

Ελεύθερη Θάλασσα (Mare Liberum)

του HUGO GROTIUS

Εισαγωγή-Μετάφραση:

Φωτεινή-Ηλέκτρα Χριστακοπούλου

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΡΩΜΗ

2020

Σελ. 210

βιβλιοδιαδρομές-215«ΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΙΔΡΥΕΤΑΙ ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ ένας νομικός κλάδος του Διεθνούς Δικαίου, το Δίκαιο της Θάλασσας. Υπήρχαν και προηγουμένως κωδικοποιημένες απόπειρες περιγραφικού χαρακτήρα, που όμως δεν συνιστούσαν μια συμπαγή θεωρία, η οποία μπορεί να αναλύσει διεξοδικά τις έννοιες που εμπλέκονται σε αυτόν τον νομικό τομέα. Η έννοια της θάλασσας ως ενός από τα στοιχεία της βιόσφαιρας συνδέεται άρρηκτα με τις αξιώσεις κυριαρχίας των όντων που ζουν εντός της. Ο Γκρότιους εγκαθιδρύει σε ένα κείμενο πολεμικής, όλες τις μοντέρνες θεμελιώδεις έννοιες του Δικαίου της Θάλασσας που βρίσκονται στις σημερινές επεξεργασίες των Διεθνών Οργανισμών, οι οποίες ξεκίνησαν μετά από αιώνες, κυρίως τα τελευταία 70 χρόνια, ιδιαίτερα μετά την τραγική εμπειρία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Οι έννοιες της ιδιοκτησίας, της κυριαρχίας, της κοινοχρηστίας, της οικονομικής δραστηριότητας του διεθνούς εμπορίου, της ελεύθερης επικοινωνίας, της σχέσης πολυεθνικών επιχειρήσεων με τα κράτη, τίθενται με ιστορικό και αναλυτικό τρόπο από τον συγγραφέα, καθιστώντας την Ελεύθερη Θάλασσα ένα από τα θεμελιώδη και διαχρονικά κείμενα του παγκόσμιου πολιτισμού. Ο «Πόλεμος των Βιβλίων» ξεκινά επίσης με αυτό το βιβλίο: με αυτήν τη φράση περιγράφεται το φαινόμενο που επακολούθησε την έκδοση του παρόντος βιβλίου στις βασιλικές και αυτοκρατορικές αυλές της Ευρώπης, όπως θα δούμε, όπου οι ηγεμόνες ανέθεταν σε νομικούς τη συγγραφή απαντητικών πραγματειών στην επιχειρηματολογία του Γκρότιους. Όμως μόνο η Ελεύθερη Θάλασσα του Γκρότιους επέπλευσε μέχρι σήμερα σε σχέση με τα άλλα βιβλία. Μέσα από αυτή τη θεωρητική παραγωγή και τις σχολές σκέψης που αναδείχθηκαν ανά τους αιώνες, οι αναλυτικοσυνθετικοί άξονες της νομικής θεωρίας του Δικαίου της Θάλασσας που εισήγαγε ο Γκρότιους, παραμένουν μέχρι σήμερα». (Από την Εισαγωγή της έκδοσης)

Κατά τις πρώτες πρωινές ώρες της 25ης Φεβρουαρίου 1603 το θηριώδες για τα δεδομένα της εποχής πορτογαλικό πλοίο Santa Catarina σχήματος U, που χρησιμοποιούνταν από τους πορτογάλους κατακτητές επί τρεις αιώνες για υπερπόντια ταξίδια και ενώ βρίσκεται αγκυροβολημένο στον κόλπο της Σιγκαπούρης, δέχεται αιφνιδιαστική επίθεση από τρία άγνωστα πλοία. Η μάχη διαρκεί μέχρι το απόγευμα της ιδίας ημέρας, οπότε και με εντολή του πορτογάλου πλοιάρχου Σεμπαστιάνο Σερράο παραδίνεται στον ολλανδό ναύαρχο, που ηγείται της επίθεσης, τον Γιάκουμπ φον Χέιμσκεερκ. Το πορτογαλικό πλοίο, στο οποίο επέβαιναν εκτός από τους 1.000 στρατιώτες, ναύτες, γυναίκες, παιδιά και ιθαγενείς, που επρόκειτο να πωληθούν ως σκλάβοι, μεταφέρεται ως πολεμική λεία μετά από έναν χρόνο στο λιμάνι του Άμστερνταμ. Συνέχεια

Αρέσει σε %d bloggers: