14η Ιουλίου

του ÉRIC VUILLARD

μτφ: Μανώλης Πιμπλής

Αθήνα 2019

σελ. 201

Εκδόσεις Πόλις

«Η Γαλλική Επανάσταση αρχίζει στις 28 Απριλίου του 1789, τη μέρα που ο ιδιοκτήτης μιας μεγάλης βιοτεχνίας χάρτινης ταπετσαρίας ανακοινώνει στο προσωπικό μειώσεις μισθών. Οι εργάτες εξεγείρονται, βάζουν φωτιά στις εγκαταστάσεις, τις λεηλατούν. Η Γαλλία είναι σε κρίση· οι άνθρωποι υποφέρουν. Ώσπου έρχεται αυτή η ατελείωτη νύχτα που όλοι πέρασαν ξάγρυπνοι, γεμάτοι αγωνία. Το πρωί της 14^ης Ιουλίου, με την άλωση της Βαστίλλης, η Επανάσταση είναι πλέον σε εξέλιξη. Ο Ερίκ Βυϊγιάρ μάς μεταφέρει το κλίμα εκείνης της ημέρας, εμφυσώντας πνοή σε τούτη τη μεγάλη εξέγερση που, με τον καιρό, το μήνυμά της ξεθώριασε σε εορταστικό απολίθωμα. Με αφετηρία το ανώνυμο πλήθος, το 14^η Ιουλίου εστιάζει στη συλλογική αφήγηση των ανθρώπων που πρωταγωνίστησαν σε αυτά τα γεγονότα, αλλά ξεχάστηκαν από την επίσημη Ιστορία· μικρογραφίες όλο ζωή, που συνθέτουν από κοινού μια μεγαλειώδη τοιχογραφία. Η άλωση της Βαστίλλης είναι ένα από τα πιο εμβληματικά συμβάντα όλων των εποχών. Μας αφηγήθηκαν, όμως, την ιστορία της όπως την έγραψαν οι επιφανείς, υπό την οπτική γωνία, όσων δεν ήταν παρόντες εκείνη την ημέρα. Το βιβλίο του Ερίκ Βυϊγιάρ διηγείται, αντίθετα, την ιστορία των αφανών, που πράγματι άλωσαν την Βαστίλλη. Είναι ένα βιβλίο χάρη στο οποίο η ημέρα της επετείου της Γαλλικής Επανάστασης, η ημέρα της εθνικής εορτής της Γαλλίας, μοιάζει να ανακτά το ορμητικό και ανυπότακτο μεγαλείο της. Ένα βιβλίο με παθιασμένη γραφή, το οποίο καθιστά πρόδηλο αυτό που συνήθως λησμονούμε: η ελευθερία απαιτεί και την ισότητα όλων ενώπιον της Ιστορίας». (Από το οπισθόφυλλο της έκδοσης)

Ο Ερίκ Βυϊγιάρ «σκαλίζει», όπως μόνο αυτός γνωρίζει τα γεγονότα της άλωσης της Βαστίλλης την μυθική εκείνη ημέρα της 14^ης Ιουλίου 1789. Με κομμένη στην κυριολεξία την ανάσα τον παρακολουθούμε να αφηγείται, όσα προηγήθηκαν στην Γαλλία με τις ταραχές να πληθαίνουν όσο η εξαθλίωση μεγάλωνε. Η πρόταση μείωσης των άθλιων μισθών εκ μέρους του Ζαν Μπατίστ Ρεβεγιόν, του επονομαζόμενου βασιλιά της χάρτινης ταπετσαρίας ενώπιον της εκλογικής συνέλευσης του δημοτικού του διαμερίσματος, είναι η σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι. Οι λεηλασίες στις σιταποθήκες πληθαίνουν, το πλιάτσικο στα μαγαζιά, οι προπηλακισμοί αξιωματούχων, οι πολιορκίες των μεγάρων τους, οι τραυματισμοί στρατιωτών, οι έφοδοι στα σπίτια πλουσίων.