Luther Standing Bear: Ιστορίες των Σιου

Οι ιστορίες και η εισαγωγή που ακολουθούν προέρχονται από το βιβλίο του Luther Standing Bear, Ιστορίες των Σιου. Ο Luther Standing Bear (Δεκέμβριος 1868-20 Φεβρουαρίου 1939), που ονομαζόταν και ÓtaKê ή Plenty Kill, γνωστός και ως Matȟό Nαžiŋ, ήταν αρχηγός των Ογκλάλα Λακότα, με την έννοια του ηγέτη, του ανθρώπου της ευθύνης, όπως άλλωστε συνέβαινε και στις περισσότερες φυλές των αυτοχθόνων Ινδιάνων. Αφιέρωσε τη ζωή του στην διατήρηση της κουλτούρας των Ογκλάλα Λακότα, καταγράφοντας πολλές προφορικές αφηγήσεις των προγόνων του, καθώς και τις αναμνήσεις των παιδικών του χρόνων, λίγο πριν η απολίτιστη πραγματικότητα της φυλής του χαθεί για πάντα.

Ο λαός των Σιου έχει πολλές ιστορίες που λέγονταν από τους μεγαλύτερους της φυλής στους νεότερους. Πολλά γεγονότα και ιστορικά συμβάντα της φυλής αφηγούνταν ως ιστορίες και με αυτό τον τρόπο καταγράφηκε η ιστορία του λαού. Αυτές οι ιστορίες, ωστόσο, δεν λέγονταν με το σκεπτικό να εξαναγκάσουν τα παιδιά να μάθουν, αλλά για ευχαρίστηση και τις απολάμβαναν οι νέοι και οι γέροι εξίσου. Κάποιες από αυτές τις ιστορίες επαναλαμβάνονταν πολλές φορές. Άλλες τις άκουγα να λέγονται σπάνια, αλλά τις θυμάμαι εξ’ ίσου καλά. Ίσως, επειδή ένα παιδί των Ινδιάνων είναι εκπαιδευμένο να χρησιμοποιεί τα αυτιά του προσεκτικά έτσι, που η μνήμη του να είναι τόσο αξιόπιστη.

Αυτές οι ιστορίες δεν λέγονταν στους καταυλισμούς μόνον κατά τη διάρκεια των μεγάλων χειμωνιάτικων νυκτών, αλλά σε κάθε περίσταση και σε κάθε τόπο, οποτεδήποτε κι οπουδήποτε ο αφηγητής και το κοινό είχαν τη διάθεση. Κάποιες φορές ήταν η Γιαγιά που καθόταν στο έδαφος, ίσως με ένα μικρό ραβδί ή ένα μολύβι στο χέρι, φτιάχνοντας σχέδια στη γη, καθώς έλεγε μια ιστορία που είχε γνωρίσει από τότε που ήταν παιδί. Τα παιδιά θα μαζεύονταν γύρω της, είτε ξαπλώνοντας είτε καθισμένα οκλαδόν στο έδαφος, ακούγοντας.

Οι αιματηρές διαδηλώσεις κατά της στρατολόγησης, στην Νέα Υόρκη, τον Ιούλιο του 1863

Ένοπλες συγκρούσεις των εξεγερμένων με τους στρατιώτες στους δρόμους της Νέας Υόρκης.

Οι διαδηλώσεις στρατολόγησης στη Νέα Υόρκη (13 – 16 Ιουλίου 1863), γνωστές τότε ως Εβδομάδα Στρατολόγησης, ήταν βίαιες διαδηλώσεις, που θεωρούνται ευρέως ως το αποκορύφωμα της εκδήλωσης δυσαρέσκειας στους νέους νόμους που ψηφίστηκαν από το Κογκρέσο εκείνο το έτος, για να στρατολογηθούν επιπλέον άνδρες και να πολεμήσουν στον συνεχιζόμενο αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο. Οι εξαιρετικά βίαιες αυτές ταραχές παραμένουν από τις μεγαλύτερες στην αμερικανική ιστορία, εκτός από τον ίδιο τον τετραετή Εμφύλιο Πόλεμο (1861-1865).

Ο ιδιόμορφος αυτός Εμφύλιος Πόλεμος χαρακτηρίστηκε ως απελευθερωτικός, γιατί ως κύριο πρόσχημα είχε την κατάργηση της δουλείας, όμως τα πράγματα δεν ήταν τόσο απλά όσο παρουσιάστηκαν στα κατοπινά χρόνια. Στην πραγματικότητα τίθετο θέμα επιβίωσης των Ηνωμένων Πολιτειών ως ηνωμένων!!! Είναι αξιοσημείωτο, ότι και πριν και κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, πραγματοποιούνται απεργίες σε ολόκληρη τη χώρα. Οι εφημερίδες της εποχής καταγράφουν ότι κατά τη διάρκεια του 1863, έχουν απεργήσει εργάτες από σχεδόν όλους τους κλάδους της βιομηχανίας. Όμως, παρ’ ότι ο πόλεμος αυτός χαρακτηρίστηκε απελευθερωτικός, οι εργάτες δέχονταν επιθέσεις από στρατιώτες όταν απεργούσαν, οι Ινδιάνοι σφαγιάζονταν από στρατεύματα των Ηνωμένων Πολιτειών και όσοι τολμούσαν να ασκήσουν κριτική στην πολιτική Λίνκολν φυλακίζονταν με συνοπτικές διαδικασίες και χωρίς δίκη. Ο αριθμός των λεγόμενων πολιτικών κρατουμένων της εποχής έφτανε τις 30.000 περίπου!

Ο, ούτε λίγο ούτε πολύ, καθαγιασμένος πρόεδρος Αβραάμ Λίνκολν, μάλλον, δεν είχε ποτέ του εκφράσει σαφή άποψη περί της δουλείας. Ακόμη και η περιβόητη «Διακήρυξη Χειραφέτησης» που εκδόθηκε την 1η Ιανουαρίου 1863, εν μέσω του Εμφυλίου Πολέμου, φαίνεται ότι τελικά αποσκοπούσε στο να γύρει αριθμητικά η ζυγαριά υπέρ των Βορείων. Κι αυτό γιατί, αμέσως μετά την ανακοίνωσή της, περί τις 200.000 μαύρων κατατάχτηκαν στις ένοπλες δυνάμεις των Βορείων και στο πλευρό του Αβραάμ Λίνκολν. «Χωρίς τη βοήθεια των μαύρων, ο Βορράς δεν θα μπορούσε να είχε κερδίσει τον πόλεμο τόσο σύντομα και ίσως ακόμη και να τον είχε χάσει», αναφέρει χαρακτηριστικά ο ιστορικός Τζέιμς ΜακΦίρσον. Το κείμενο της «Διακήρυξη Χειραφέτησης» αναφέρει ότι όσοι μαύροι δούλοι βρίσκονται στις περιοχές του Νότου που κατακτά ο Βορράς δεν θα μπορούν να πουληθούν ξανά σαν σκλάβοι. Όπως επισήμαιναν και οι τότε δημοσιογράφοι, το κείμενο ήταν πολύ προσεγμένο ώστε τελικά να μην υπάρχουν επιπτώσεις, γιατί δεν ελευθέρωνε τους δούλους που υπήρχαν ήδη στον Βορρά, ούτε καν όσους πολεμούσαν για τους Βόρειους, αλλά έδινε υπόσχεση ελευθέρωσης σε εκείνους του Νότου, εφ’ όσον ο στρατός των Βορείων εισέλθει μια μέρα νικητής στην περιοχή τους. Εξαιρούσε, δε, τους δούλους που ήδη υπήρχαν στις «ουδέτερες πολιτείες».

ΟΙ ΒΑΣΑΝΙΣΤΕΣ ΖΗΤΟΥΝ ΚΑΙ ΤΑ ΡΕΣΤΑ…

«Ο βασανιστής είναι σαρξ εκ της σαρκός του συστήματος και στυλοβάτης της εξουσίας, όπως ο δήμιος σε όλα τα δεσποτικά καθεστώτα. Πως είναι δυνατόν η Αρχή που αξιοποιεί και γι’ αυτό ευλογεί σιωπηρά τον βασανισμό να αναζητήσει και να τιμωρήσει τον βασανιστή; Αντίθετα διασφαλίζει την ανωνυμία του με τη σιωπή και την παρασκηνιακή ευαρέσκεια. Δεν αρκεί, επομένως, ο δρακόντειος νόμος κατά των βασανιστηρίων, αφού πρόκειται για κυνήγι φαντασμάτων. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι μέγιστο αγαθό και θα ήταν αφέλεια, ουτοπία ή εφησυχασμός να εμπιστευθεί η κοινωνία την προάσπισή τους στην εξουσία. Είναι δική της υπόθεση και δικό της χρέος». Κυριάκος Σιμόπουλος, Βασανιστήρια και Εξουσία, Από την Ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα, το Βυζάντιο και την Τουρκοκρατία ως την εποχή μας

«Ο ποινικός νομοθέτης τοποθετείται στο ερώτημα αυτό ξεκάθαρα ορίζοντας στο άρθρο 137Δ παρ. 1 ΠΚ ότι η κατάσταση ανάγκης ουδέποτε αίρει το άδικο των βασανιστηρίων. Η θεωρία εξακολουθεί, ωστόσο, να διχάζεται σε θιασώτες βασανιστηρίων σε εξαιρετικές περιπτώσεις και σε αυτούς που τα αποδοκιμάζουν κατά τρόπο απόλυτο. Η απαγόρευση οποιασδήποτε διαβάθμισης της ανθρώπινης αξίας δεν επιτρέπει πάντως οποιαδήποτε εξαίρεση. Συνεπώς, υποστηρίζεται στο πλαίσιο της συμβολής αυτής η θέση ότι οποιαδήποτε άσκηση βίας εκ μέρους της αστυνομίας αντιστρατεύεται τη φύση της ανθρώπινης αξίας και παραβιάζει τόσο το Σύνταγμα όσο και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου». Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή, Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Δικηγόρος

ΟΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ ΤΗΣ «ΜΟΙΡΑΣ» ΚΑΙ Ο ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Η υψηλή κουλτούρα, που βασιζόταν στο προνόμιο και στην ιεραρχική τάξη και υποστηριζόταν από τα μεγάλα έργα του παρελθόντος και τις αλήθειες και ομορφιές που επιτεύχθηκαν στην παράδοση, αυτοκαταστράφηκε με τους δύο παγκόσμιους πολέμους. Ζούμε τώρα σ’ ένα βάναυσο «έσχατο στάδιο στις υποθέσεις της Δύσης», που σημαδεύεται από αισθήματα αναστάτωσης, από ένα ξανακύλισμα στη βία και την ηθική άμβλυνση, από μια κεντρική αποτυχία των αξιών στις τέχνες και στις χαρές της προσωπικής και κοινωνικής συμπεριφοράς. Μπερδεμένος και βομβαρδιζόμενος, ο σύγχρονος άνθρωπος λούζεται από φόβους μιας καινούριας «Σκοτεινής εποχής» [Μεσαίωνα] κατά την οποία ο πολιτισμός, όπως τον έχουμε γνωρίσει, θα εξαφανιστεί ή θα περιοριστεί… σε μικρές νησίδες αρχαϊκής συντήρησης».  Robert Sinai, 1979

«Αν ο δρόμος μπροστά από το σπίτι μου γνωρίζει ποιός είμαι. Αν από το βηματισμό μου καταλαβαίνει αμέσως αν είμαι καλά. Αν ο φωτισμός του δρόμου μοιάζει ξαφνικά λίγο πιο φωτεινός, για να μου φτιάξει τη διάθεση. Αν το φανάρι στη διασταύρωση θέλει να με βοηθήσει και ανάβει αμέσως πράσινο, επειδή ξέρει τις δουλειές μου, αλλά και ότι έχω αργήσει ξανά. Αν μπορώ να αισθανθώ ότι με προσέχουν, επειδή ολόκληρη η πόλη είναι στη διάθεσή μου. Τότε όλο αυτό μοιάζει με ένα τρομερά κιτς όνειρο και ταυτόχρονα είναι η κατεύθυνση που έχουν πάρει διάφοροι τόποι στο δρόμο προς μια νέα πραγματικότητα. Αρχιτέκτονες, πολεοδόμοι και εταιρείες πληροφορικής προσπαθούν να φτιάξουν ένα μέλλον στο οποίο κανείς δε θα χρειάζεται να νιώθει απειλή ή να αισθάνεται μόνος. Όλοι αυτοί προχωρούν προς την τελευταία μεγάλη ουτοπία της νεωτερικότητας, προς τη σοφή, παντογνώστη Έξυπνη Πόλη». Rauterberg, 2015

Τιμή και μνήμη σε όσους αγωνίσθηκαν για την ελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό

Ως ελάχιστο δείγμα τιμής και μνήμης όσων πριν από 200 χρόνια ξεκίνησαν τον αιματηρό δρόμο της ελευθερώσεως τους από τον ζυγό των τούρκων, παρουσιάζουμε την έκτη ωδή «Αι Ευχαί» από την συλλογή «Λυρικά» του Ανδρέα Κάλβου, η οποία τυπώθηκε στο Παρίσι το 1826.

Εδώ αναδεικνύεται ακόμη πιο ξεκάθαρα η επαναστατικότητα και η απόλυτη προσήλωση του ποιητή στην ελευθερία. Το ποίημα γράφτηκε το 1825, έτος κρίσιμο για την Ελληνική Επανάσταση. Ο ποιητής εκφράζει την αντίθεσή του στις περί προστασίας διαπραγματεύσεις οι οποίες επραγματοποιούντο,  το 1825, μεταξύ της ελληνικής κυβερνήσεως και των Άγγλων, κυρἰως. Τελικά, οι `Ελληνες πολιτικοί και η μεγάλη πλειοψηφία των στρατιωτικών υπογράφουν στις 24 Ιουλίου 1825 την “Πράξιν Υποταγής”. Πρόκειται  για έγγραφο με το οποίο ζητούν επίσημα την αγγλική προστασία. Είναι η αρχή των νέων δεινών για τους ανθρώπους του ελλαδικού χώρου, τα οποία συνεχίζονται έως σήμερα…

Στα μελοποιημένα τμήματα της ωδής, τα οποία έγιναν από τον Μίκη Θεοδωράκη, παραλείπεται σκοπίμως η τέταρτη στροφή της ωδής, η οποία αρχίζει με τον στίχο: «Παρὰ προστάτας ῾νἄχωμεν.» Αντ’αυτού γίνεται άλμα στην 15^η στροφή. Γενικώς, υπάρχει μία πολτοποίηση των ευχών, οι οποίες έχουν ως κεντρικό άξονα την επιθυμία του Κάλβου να μην τεθεί η Ελλάδα κάτω από ξένη προστασία.

1821: μια συμβολή στην Αλήθεια

Στις 25 Μαρτίου του 2021, θα εορταστεί η επέτειος της επανάστασης του 1821 και τα διακόσια χρόνια από αυτήν. Η επίσημη διδασκαλία η οποία αφορά τουλάχιστον τις σχολικές βαθμίδες μέχρι και την μέση λεγόμενη εκπαίδευση ασχολείται με μια σειρά γεγονότων, ημερομηνιών, προσώπων κ.λπ. που συνοπτικά έχει χαρακτηριστεί ιστορία της ελληνικής επαναστάσεως του 1821. Μια ιστόρηση, κατά την οποία άλλα γεγονότα μετατοπίζονται εύκολα και βολικά από τον χρόνο και το χώρο που αυτά διαδραματίστηκαν, και άλλα εξαφανίζονται από τους επίσημους και αναγνωρισμένους ιστοριογράφους για να κατασκευαστεί μια ιστορία, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των επιδιώξεων του κράτους και της εξουσίας. Η στρατευμένη αυτή εξιστόρηση, εκτός των άλλων, λειτουργεί ως πλυντήριο που επιχειρεί να ξεπλύνει τους πραγματικούς εχθρούς του κοινωνικού χώρου διαχρονικά και να τους αποδώσει καθαρούς και αστραφτερούς παρουσιάζοντας τους ως εθνεγέρτες, ήρωες και πρωτοστάτες της επαναστατικής διαδικασίας.

Αρκεί μια ματιά, στην διορισμένη επιτροπή του κράτους για να αναγνωρίσουμε τα πρόσωπα, τους θεσμούς και τα συμφέροντα που αυτά αντανακλούν και να κατανοήσουμε τον ρόλο ορισμένων από τους διαχρονικά εχθρούς του κοινωνικού χώρου.

Στον αντίποδα θέτουμε το εξής ερώτημα:

Τί γνωρίζουμε πραγματικά για την ιστορία του 1821; Πόσο έτοιμοι είμαστε να αμφισβητήσουμε βεβαιότητες που αποτελούν μέρος της υποτιθέμενης γνώσης μας;

Κατασκευή της Λαϊκής Παράδοσης. Η περίπτωση της απαγόρευσης του κρητικού βιολιού από τα κρατικά ΜΜΕ

Τα εκάστοτε εθνικά αφηγήματα που κατασκευάζουν οι εγχώριοι κρατικοί διαχειριστές, πάντοτε περνούσαν εκτός των άλλων και μέσα από την λαϊκή παράδοση. Ιστορικά, όπου χρειάστηκε, το κράτος χρησιμοποίησε την λαϊκή παράδοση για την πραγματοποίηση των διαφόρων σχεδιασμών του, την επινόησε και την κατασκεύασε ώστε να ταιριάζει με τα εκάστοτε εθνικά- κρατικά αφηγήματα που ήθελε να προωθήσει. Εξ’ άλλου ο όρος παράδοση δεν είναι τίποτα άλλο, παρά ένας δημιουργημένος νεωτερισμός, όπου χωράει όλες εκείνες τις κοινοτικές πρακτικές που μέχρι την δημιουργία του όρου δεν κατατάσσονταν ως παραδοσιακές, αλλά ως κομμάτι της κοινοτικής καθημερινότητας.

Κατά καιρούς, λοιπόν, η κάθε παράδοση κατασκευάζεται από την κεντρική κρατική εξουσία, αλλά και από τους εκάστοτε φορείς που την διαχειρίζονται (πολιτιστικοί, εξωραϊστικοί, μορφωτικοί σύλλογοι κ.λπ.), με αναβιώσεις, εκδόσεις, ηχογραφήσεις, διοργάνωση εκδηλώσεων με την λειτουργία του κατάλληλου αφηγήματος κ.λπ.

Ιστορικά, από την δημιουργία του Ελλαδικού κράτους, η κεντρική κρατική εξουσία ενδιαφέρθηκε ουκ ολίγες φορές για τον έλεγχο διαφόρων λαϊκών μορφών εκφράσεων. Δεν θα γινόταν αλλοιώς, άλλωστε, αφού οι λαϊκές εκφράσεις είναι άμεσα συνυφασμένες με τον κόσμο που τις δημιουργεί και εκφράζεται μέσα από αυτές. Έτσι, μέσω των παραδόσεων, το κράτος μπορεί να ελέγξει και μέρος της συνείδησης του κόσμου που εκδηλώνεται μέσω αυτών. Επί τροχάδην, τέτοιες προσπάθειες ελέγχου έχουν συμβεί μετά την προσάρτηση στον ελλαδικό χώρο, εδαφών που ο πληθυσμός τους δεν ήταν αμιγώς ελληνικός, όπως της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης. Εκεί, το κράτος, με την βοήθεια λαογράφων προσπάθησε να ομογενοποιήσει εθνικά τις τοπικές λαϊκές παραδόσεις, αλλάζοντας την γλώσσα από τους στίχους τραγουδιών και συγχρόνως, στην Μακεδονία, υποχρεώνοντας ολόκληρες κοινότητες σε ομαδικές ορκωμοσίες για αλλαγή γλώσσας. Στην συνέχεια, άλλο ένα παράδειγμα όπου το κράτος έπρεπε να διαχειριστεί την λαϊκή παράδοση ήταν μετά την σφαγή της μικρασίας και τον διωγμό εκατομμυρίων μικρασιατών που οδηγήθηκαν ως πρόσφυγες στον ελλαδικό χώρο. Οι πρόσφυγες κουβαλούσαν ένα ιδιαίτερο φορτίο κουλτούρας, διαφορετικό με ό,τι επικρατούσε εκείνη την εποχή στον ελλαδικό χώρο και πολλές φορές αμφιλεγόμενο για την ελληνικότητά του. Η αρθογραφία της εποχής είναι πλούσια με αρνητικά σχόλια για την μουσική που θυμίζει τούρκικη και τις συνήθειες που έφεραν οι μικρασιάτες, καθώς και για την προβληματική ελληνικότητά τους. Το σμυρναίικο με τα παράξενα όργανα, το περίεργο «ανατολίτικο» άκουσμα και τους τολμηρούς του στίχους και το πειραιώτικο ρεμπέτικο τραγούδι που μέρος του εδραιώθηκε εξ’ αιτίας του προσφυγικού, κυνηγήθηκε για πολλά χρόνια από το κράτος και εισέπραξε καταστολή και αρνητικό σχολιασμό και από το ΚΚΕ. Ένα άλλο παράδειγμα είναι και οι φολκλόρ εκδηλώσεις της Χούντας με παραδοσιακούς χορούς και στυλιζαρισμένες παραδοσιακές στολές πλάι σε αρχαίους σπαρτιάτες και αθηναίους πολεμιστές με χλαμύδες.

Ο θεσμικός κοινοτισμός στα προεπαναστατικά χρόνια και ο ρόλος του στην επανάσταση του 1821

Από την στιγμή συγκρότησης του ελλαδικού κράτους, οι κοινωνικές αναταραχές και οι εξεγέρσεις ενάντια στην εκάστοτε κρατική εξουσία δεν έπαψαν ποτέ να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του κοινωνικού χώρου και ένα μόνιμο πονοκεφάλιασμα για την εξουσία. Αυτή, λοιπόν, η «ιδιαιτερότητα» για κάποιους, λογική ανάγκη για εμάς, δεν αποκτήθηκε στα ξαφνικά, αλλά η ιστορία της και η ανάπτυξή της διαμορφώθηκε μέσα από αρκετές γενιές κατά την οθωμανική κυριαρχία. Μπορεί η γεωμορφολογία να έπαιξε σημαντικό ρόλο στην δημιουργία ανεξάρτητων ή ημιανεξάρτητων περιοχών στον ελλαδικό χώρο σε κάποιες περιόδους της οθωμανικής αυτοκρατορίας, αλλά αυτές οι περιοχές δεν θα ήταν δυνατόν να διατηρήσουν την όποια ανεξαρτησία τους, χωρίς την ύπαρξη κοινοτήτων. Ο πλουραλισμός και συγχρόνως η συνεκτικότητα στην κουλτούρα, η αλληλοβοήθεια, οι προσωπικές επαφές μεταξύ των μελών των κοινοτήτων και εν τέλει η δυνατή επιθυμία της κοινοτικής ελευθερίας, καθώς και η ανάγκη για αυτοδιευθέτηση των αγαθών και της οικονομίας τους, απέναντι στην επιβολή των Οθωμανών κυριάρχων, είναι μερικά στοιχεία που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην όποια ανεξαρτησία κάποιων ορεινών και ημιορεινών περιοχών.

Η ύπαρξη κοινοτήτων είναι σχεδόν συνυφασμένη με την εμφάνιση του ανθρώπου στη γη και η δημιουργία τους έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επιβίωση, αλλά και στην καλλιέργεια πιο «ποιοτικών» χαρακτηριστικών του που αφορούν την συνεννόηση, την επικοινωνία, την καλλιέργεια της γνώσης και της ανάπτυξης ιδεών. Στον ελλαδικό χώρο η ύπαρξη κοινοτήτων εννοείται ότι χάνεται στην προϊστορία, ενώ γραπτά στοιχεία υπάρχουν και στους αρχαίους ιστορικούς χρόνους, ακολουθώντας χρονικά όλα τα ιστορικά στάδια της κυριαρχίας (ελληνιστικά, ρωμαϊκά, βυζαντινά και οθωμανικά χρόνια). Στα βυζαντινά και οθωμανικά χρόνια, όπου οι πηγές είναι περισσότερες, αποδεικνύεται πως δεν υπήρχε ένα ενιαίο σύστημα οργάνωσης των κοινοτήτων αλλά πολλά και διαφορετικά μεταξύ τους, από τα πλέον σύνθετα μέχρι απλοποιημένες μορφές οργάνωσης, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε κοινότητας. Ειδικά στα χρόνια της Οθωμανικής κατάκτησης οι μορφές κοινοτισμού ήταν συνάρτηση διαφορετικών παραγόντων, όπως του χρόνου κατάκτησης, του τρόπου κατάκτησης, δηλαδή αν υπήρχε ή όχι αντίσταση, της γεωμορφολογίας και της στρατηγικής θέσης, το μέγεθος του πληθυσμού και της οικονομικής σημασίας ενός τόπου. Η οθωμανική εξουσία φαίνεται πως αρχικά εκμεταλλεύτηκε προς όφελός της την εκ των προτέρων ύπαρξη κοινοτήτων στον ελλαδικό χώρο, χωρίς βέβαια αυτό πάντα να λειτουργεί προς το συμφέρον της, καθώς δεν ήταν λίγες οι κοινότητες που στασίασαν απέναντι στην οθωμανική εξουσία εκμεταλλευόμενες πολλές φορές τις ιδιαίτερες συνθήκες της κοινοτικής αυτοδιοίκησης. Σ’ αυτό το σημείο πρέπει να τονιστεί, ότι το κοινοτικό σύστημα δεν υπήρξε καθαυτό δημιούργημα των Οθωμανών, δηλαδή η δημιουργία του δεν ήταν με βάση νομοθετικές ρυθμίσεις και αυτός ήταν και ένας από τους λόγους που το σύστημα αυτό δεν παρουσίαζε ομοιογένεια. Το κοινοτικό σύστημα υπήρξε απελευθερωτική ανάγκη των ανθρώπων απέναντι στην οθωμανική εξουσία και συνεχίστηκε από τους Οθωμανούς, όχι μόνο γιατί ήταν πρακτικά αδύνατο να το καταργήσει, αφού κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι σε κάθε απομακρυσμένο χωριό θα έπρεπε να υπάρχουν μόνιμα εγκαταστημένα αρμόδια κρατικά όργανα (καταστολής, δικαστικά κ.λπ.) επιβάλλοντας τους νόμους του κράτους, αλλά κυρίως γιατί εξυπηρετούσε τους Οθωμανούς εξουσιαστές, καθώς το πολύπλοκο και χαώδες σύστημα διοίκησης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας βρήκε στις ήδη υπάρχουσες κοινότητες έναν τρόπο εύκολης και άμεσης διακυβέρνησης που ουσιαστικά εξυπηρετούσε την είσπραξη φόρων και όλα τα υπόλοιπα τα άφηνε σε ενδοκοινοτική διευθέτηση. Όλο αυτό, βέβαια, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι ντυνόταν και από μια ισλαμική παράδοση των πρώτων ισλαμικών κρατών, με την οποία δινόταν στους «λαούς των ιερών βιβλίων», δηλαδή σε χριστιανούς και εβραίους, δικαιώματα κοινοτικής αυτοδιοίκησης καθώς και δικαστικής δικαιοδοσίας σε ευρείς τομείς του αστικού δικαίου. Η ουσία, όμως, ήταν πως η Οθωμανική αυτοκρατορία, ζυγίζοντας κάθε φορά τις καταστάσεις, όπου δεν μπορούσε να ελέγξει πλήρως όλο το φάσμα απομακρυσμένων κοινοτήτων, λειτουργούσε ανταποδοτικά παραχωρώντας εξουσίες, έτσι ώστε να μπορεί να μαζεύει τους ετήσιους φόρους με όσο το δυνατόν λιγότερα προβλήματα.

Από ιθαγενείς μετανάστες: Η περίπτωση της Γουατεμάλα

Οι κοινότητες ή aldeas, του San Juan Ostuncalco στα υψίπεδα της Γουατεμάλα, περίπου έξη ώρες με το αυτοκίνητο από την πόλη της Γουατεμάλα.

Το νομοσχέδιο Τραμπ σχετικά με το κλείσιμο των νότιων συνόρων των ΗΠΑ και η επικείμενη μεγάλη πορεία χιλιάδων κατοίκων από την Κεντρική Αμερική προς τα σύνορα με τις ΗΠΑ μπορούν να ερμηνευτούν ποικιλοτρόπως. Πραγματικά, το κλείσιμο των συνόρων και η ξεκάθαρα αντιανθρώπινη απομάκρυνση των παιδιών των μεταναστών από τις οικογένειές τους αποτελεί αναντίρρητα την εφαρμογή αδιάλλακτης πολιτικής γραμμής, που προσπαθεί βέβαια να κόψει κι όχι να λύσει τον γόρδιο δεσμό της αποικιοκρατίας στην Αμερικάνικη ήπειρο. Ωστόσο, η πορεία των χιλιάδων μεταναστών προς τα σύνορα και συγχρόνως η συγκέντρωση όλο και περισσότερων στρατευμάτων στην περιοχή δεν θα πρέπει να αντιμετωπιστεί δίχως προβληματισμό. Όχι επειδή οι προθέσεις κι η απελπισία αυτών των ανθρώπων είναι υπό αμφισβήτηση, απεναντίας. Το παράδειγμα της Γουατεμάλας είναι μόνον ένα κομμάτι του παζλ από τη συνολική πραγματικότητα της σκληρής αποικιοκρατικής εκμετάλλευσης στη Νότιο Αμερική. Ωστόσο, η καπήλευση του αγώνα και της προσπάθειας των ιθαγενών από την αντιπολίτευση των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ αποτελεί δόκανο πολιτικής φύσεως πίσω από την πράξη απελπισίας των ανθρώπων που από ντόπιοι μετατρέπονται σε μετανάστες στον ίδιο τους τον τόπο.

Κυριαρχία και Κοινωνικοί Αγώνες

Από την προεπαναστατική περίοδο
έως τις προσπάθειες συγκρότησης
εθνικού κράτους.

Ομάδα Ενάντια στη Λήθη
έκδοση Αναρχική Αρχειοθήκη / Αθήνα 1996 / σελ. 430

Είναι αλήθεια ότι, σήμερα, υπάρχει μια πολύ πλούσια βιβλιογραφία για όποιον επιθυμεί να εμβαθύνει τις γνώσεις του, στα ψιλά γράμματα και τις μη κυρίαρχες όψεις της ιστορίας, σε αυτό που ονομάζεται «1821». Ασφαλώς η έρευνα και η ανάλυση δεν σταματά ποτέ στη δημόσια ιστορία, δεν είναι μια στατική και πεπερασμένη διαδικασία. Αυτή η πληθώρα μονογραφιών, βιβλίων και έρευνας για τη μη κυρίαρχη όψη της ιστορίας (με εξαίρεση τα απομνημονεύματα των συμμετεχόντων στην επανάσταση του ’21 τα οποία απαρτίζουν μια ξεχωριστή κατηγορία) ξεκίνησε με ελάχιστες απόπειρες, όπως του Γ. Κορδάτου –η οποία είχε ασφαλώς προσανατολισμένη ταξική οπτική και προσέγγιση– το 1924, του Γ. Σκαρίμπα με το βιβλίο του «Το 1821 και η Αλήθεια» τη δεκαετία του ’70, για να φτάσουμε στην πρόσφατη σε εμάς εποχή με πλήθος εργασιών. Πολλές από αυτές τις εργασίες είχαν ως κίνητρο την καλύτερη κατανόηση των γεγονότων του 1821, σε μια προσπάθεια διεύρυνσης της αντίληψης της ταυτότητας και του συλλογικού των Ελλήνων. Πέρα από τον ρόλο της Εκκλησίας, των Φαναριωτών και άλλες σημαντικές κατηγορίες που είχαν θιχτεί, αναπτύχθηκε έρευνα για την ευρεία συμμετοχή αλλόγλωσσων οπλαρχηγών και αγωνιστών, όπως οι αρβανίτες, ή τα περίφημα «καπάκια», οι συμφωνίες και διαπραγματεύσεις, δηλαδή, μεταξύ οπλαρχηγών και Οθωμανών αξιωματούχων, καταδεικνύοντας την πολυδιάστατη όψη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.

Ένα από τα πρώτα τεκμηριωμένα βιβλία, με ευρεία χρήση πλήθους πηγών, παραθεμάτων και σημειώσεων, εξέτασης και ανάλυσης των ιστορικών γεγονότων που προηγήθηκαν της επανάστασης του 1821 και μέχρι την συγκρότηση του ελληνικού εθνικού κράτους αποτελεί το βιβλίο που εκδόθηκε από την Αναρχική Αρχειοθήκη, πριν από 25 χρόνια, και συγκεκριμένα το 1996. Μια προσπάθεια της Ομάδας Ενάντια στη Λήθη που φέρει τον τίτλο: «Κυριαρχία και Κοινωνικοί Αγώνες στον “Ελλαδικό Χώρο”».

ΜΑΝΗ: Φεβρουάριος-Ιούλιος 1834, ΜΕΣΣΗΝΙΑ-ΑΡΚΑΔΙΑ: Ιούλιος-Αύγουστος 1834

Η εξέλιξη και η καταστολή των πρώτων κοινωνικών αντικυβερνητικών εξεγέρσεων από την δημιουργία του ελληνικού κράτους.

Μανιάτες και Βαυαροί

Οι εξεγέρσεις του 1834 στη Μάνη, στη Μεσσηνία και την Αρκαδία δεν θα μπορούσαν παρά να παραμείνουν άγνωστες και μακριά από την καθεστωτική και μη, ιστορική έρευνα για τα αίτια, την σημασία και το κληροδότημα τους. Ο λόγος είναι ότι οι εξεγέρσεις αυτές (όπως και άλλες, κατά την περίοδο προσπάθειας δημιουργίας και συγκρότησης του ελληνικού κράτους) φανερώνουν την εκτροπή της επανάστασης του 1821 από κοινωνική σε εθνική και σε πολλές περιπτώσεις με σκληρότερους όρους δουλείας. Η υπερφορολόγηση, η κατάργηση των κοινοτικών αυτονομιών, ο παραγκωνισμός και η φυλάκιση πολλών παλαιών αγωνιστών ήταν κάποια από τα αίτια της εξαμηνιαίας διαρκούς ανάφλεξης των περιοχών της Μεσσηνίας, της Μάνης και της Αρκαδίας. Βέβαια πριν από τις ἐξεγέρσεις, που σημειώθηκαν στις παραπάνω περιοχές, είχαν προηγηθεί και εξεγέρσεις με μικρότερη χρονική διάρκεια, στην Τήνο (Αύγουστος 1834) και στην Λίμνη Εύβοιας (αρχές 1834) ἐξ αιτίας της υπερφορολόγησης.

Ο συσχετισμός δύο φαινομενικά διαφορετικών κοινωνικών εξεγερσιακών γεγονότων κρίνεται αναγκαίος γιατί: α) Χρονικά η μία εξέγερση είναι συνέχεια της άλλης. Επίσης, γεωγραφικά η μία συνορεύει με την άλλη, με αποτέλεσμα πολλοί αγωνιστές να συμμετέχουν και στις δυο, αλλά και οι δυνάμεις των Μανιατών που χρησιμοποιήθηκαν για την καταστολή της Μεσσηνιακής-Αρκαδικής εξέγερσης μπορούσαν να κινηθούν με ευκολία και γρηγοράδα. β) Υπάρχουν στοιχεία όπου φαίνεται η υποστήριξη των δύο εξεγέρσεων από το Ρώσικο κόμμα και τους καποδιστριακούς που απέβλεπαν μια επάνοδο στην εξουσία δημιουργώντας συνεχώς προβλήματα στην αντιβασιλεία. γ) Η Μεσσηνιακή-Αρκαδική εξέγερση στηρίχθηκε στην ύπαρξη της Μανιάτικης, επειδή πολλές κυβερνητικές δυνάμεις θα ήταν απασχολημένες με την καταστολή της εξέγερσης στην Μάνη. δ) Οι τελικώς συνθηκολογημένοι Μανιάτες θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην καταστολή της Μεσσηνιακής-Αρκαδικής εξέγερσης.

Homo Neanderthalensis: Μαθήματα ανθρωπινότητας από το 70.000 Π.Χ.

Είναι άραγε η επιστήμη εχθρός της ελευθερίας; Φταίει η φυσική, η χημεία, τα μαθηματικά, αλλά ακόμη και οι «δευτερεύουσες» –ας μας επιτραπεί ο όρος– επιστήμες, όπως η αρχαιολογία, η ανθρωπολογία, η λαογραφία, για την καταπίεση, την ανελευθερία, τη μοναξιά, την πλήξη, τη μιζέρια, την αποξένωση που βιώνουμε καθημερινά; Η μάλλον εύκολη κι ανέξοδα αβασάνιστη απάντηση θα ήταν ασφαλώς «ναι», αλλά είναι ωστόσο έτσι τα πράγματα; Αν δούμε, όμως, το ζήτημα πιο διεξοδικά γίνεται αντιληπτό ότι η επιστήμη, σε αντίθεση βεβαίως με την τεχνολογία, στην «ουδέτερα φορτισμένη» μορφή της είναι ένα εργαλείο που αποκαλύπτει επί μέρους αλήθειες, είτε στα αμιγώς ανθρώπινα είτε στα απείρως συμπαντικά.

Ως εκ τούτου, ένα σημαντικό προχώρημα της επιστήμης των μαθηματικών, επί παραδείγματι, συμβάλει στη διεύρυνση της ανθρώπινης γνώσης τόσο για το ανθρώπινο-επίγειο, όσο και για το συμπαντικό. Παρ’ όλα αυτά, θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί, ενδεχομένως εύλογα, ότι «δίχως το προχώρημα των μαθηματικών ο τεχνοβιομηχανικός πολιτισμός δεν θα είχε συμβεί, κανένα από τα δεινά του δεν θα ρήμαζε τις ζωές μας». Κι εδώ θεωρούμε ότι βρίσκεται το ολίσθημα: φταίει το προχώρημα των μαθηματικών ή μήπως φταίει το κράτος, η σφιχτά δομημένη εξουσία, η ενοποιημένη παγκόσμια κυριαρχία κι όλα τα συμπαρομαρτούντα αυτών;

ΠΕΡΙ ΗΤΤΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ…

«Είκοσι χρόνια αργότερα, αρκετοί απ’ όσους ήμασταν τότε, είμαστε ακόμα ζωντανοί. Άλλοι εξαντλήθηκαν, πολλοί σάπισαν. Οι περισσότεροι δεν συσσώρευσαν άλλες ήττες στη ζωή εκτός απ’ αυτές που τους επιβλήθηκαν. Ήττες, ένα σωρό, όμως παράδοση ελάχιστες φορές. Το ’68 μάς έδωσε αυτά τα καύσιμα αντίστασης και το πείσμα που σημάδεψε το σύνολο του κινήματος, μάς έδωσε ένα αίσθημα του τόπου, ένα «νόημα της πατρίδας» μέσα στη σάρκα μας ως το κόκαλο». Paco Ignacio Taibo II, ’68 Mεξικό

«Το ωραίο και το δύσκολο δεν είναι να κρατήσεις
είναι να πέσεις και να σηκωθείς». Θ. Κωσταβάρας

Η λέξη ήττα προέρχεται από το αρχαιότατο επίρρημα ήκα, δηλαδή ήκ- jα > ήσσα (αττική διάλεκτος) > ήττα. Το επίρρημα ήκα δήλωνε τόσο ποιότητα όσο και ποσότητα, όμως, δήλωνε ελάχιστη ποσότητα, άρα και κάποια σχετική ποιότητα, έστω λίγη.

Στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια το επίρρημα ήκα σημαίνει ασθενικά, ήσυχα, με πραότητα, ήσυχα, ήπια, ελαφρώς, όχι δυνατά, όχι βίαια, με ηρεμία, βραδέως, σιγανά, επομένως αρχικά δεν δηλώνει την αρνητική έκβαση του πολέμου, αλλά τον τρόπο με τον οποίο γίνεται, δηλαδή τον τρόπο με τον οποίο επέρχεται το δυσμενές αποτέλεσμα.

Πολλές φορές, μάλιστα, υπήρχε αμφισβήτηση όσον αφορά για το ποιος ηττήθηκε, καθώς κάτι τέτοιο επέτρεπαν λόγου χάρη οι ισάριθμες ανθρώπινες απώλειες των εμπόλεμων μερών.

Η ήττα, λοιπόν, από μόνη της δεν συνεπαγόταν την συντριβή ή τον όλεθρο ή τον αφανισμό, δεν συνεπαγόταν καν τον τέλος ενός πολέμου, αλλά χαρακτήριζε την έκβαση μιας συγκεκριμένης μάχης.

Homo Neanderthalensis: Συμπόνια, αλληλοβοήθεια και καλοσύνη στον κόσμο των «βάρβαρων» προγόνων μας

Συχνά κάνουμε λόγο για την σύνδεση των πάντων σε ένα δίκτυο. Το δίκτυο αυτό ο «σύγχρονος» άνθρωπος το αποδίδει στα τεχνολογικά μέσα και στις ηλεκτρονικού τύπου συνδέσεις. Ωστόσο, η αρχική σύνδεση των πάντων είχε άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Μάλιστα, θα μπορούσε να πει κανείς ότι κάθε ανθρώπινη κοινωνία έχει τις συνδέσεις που της ταιριάζουν κι ίσως της αξίζουν κιόλας, με την έννοια ότι συνδέεται σύμφωνα με το πού προσανατολίζει τις προσπάθειές της. Εμείς ο μόνος τρόπος που επιδιώκουμε ως επί το πλείστον είναι να συνδεθούμε διαδικτυακά. Άλλοτε, όμως, αναζητούσαν διαφορετικούς τρόπους σύνδεσης από τους δικούς μας, εστιασμένοι στην φροντίδα, την συνύπαρξη, την ενότητα όλων με όλους και όλα.

Έτσι, δεν είναι λίγες φορές που μικρές κοινότητες ανθρώπων εστίαζαν ή και εστιά­ζουν στην αρμονία με τον φυσικό κόσμο ή στην αλληλοβοήθεια. Μέσα από περίπλοκα και περίτεχνα συστήματα σκέψης (γλώσσα, θρησκεία, λήψη κοινών αποφάσεων) απέδιδαν ψυχή και πρόσωπο σε κάθε αντικείμενο φυσικό ή παρασκευασμένο από ανθρώπινο χέρι.

ΜΠΑΤΣΟΙ-ΒΟΥΛΗ-ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ-ΜΜΕ-ΝΤΟΡΑ, ΣΥΝΕΡΓΟΙ ΣΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΑΣΟΝΑ

Πόση μυρωδιά σαπίλας μπορεί να αναδύεται από το κτήριο της βουλής; Πόσα εγκλήματα κάθε είδους συντελούνται εις βάρος του κοινωνικού χώρου μέσα από αυτό το κτήριο;

Την Παρασκευή 12 του μηνός στις 12:00 το μεσημέρι υπηρεσιακό όχημα βγαίνει από την βουλή παρασύροντας και εγκαταλείποντας μοτοσικλετιστή, ο οποίος πεθαίνει κάποιες ώρες μετά. Μέχρι και την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, δύο μέρες μετά, άγνωστη παρέμενε η ταυτότητα του οχήματος και ο οδηγός του δεν έχει εμφανιστεί παρ’ όλο που βγήκε από τον πλέον αστυνομευόμενο χώρο του ελλαδικού χώρου, που οι μπάτσοι γνωρίζουν ποιος μπαίνει και ποιος βγαίνει.

Δύο μέρες μετά, ακόμα «αγνοούνταν» τα στοιχεία του αυτοκινήτου, σε ποιον βουλευτή ήταν χρεωμένο και ποιος είναι ο οδηγός. Πρόκειται για προφανέστατη συγκάλυψη η οποία ξεπερνά τις αρμοδιότητες των μπάτσων και πηγάζει μέσα από το κτήριο της βουλής και προφανώς κατευθύνεται από το πολιτικό πρόσωπο –και τον κύκλο του– που ήταν χρεωμένο το αυτοκίνητο, αλλά και ακόμη ευρύτερα…

Ιατρική Νέμεση: Η απαλλοτρίωση της υγείας

του Ιβάν Ίλλιτς

Μτφ. Βασίλης Τομανάς

Εκδ. Νησίδες / Σελ. 247 / Αύγουστος 2010

Ο Ιβάν Ίλλιτς (1926-2002) γεννήθηκε στη Βιέννη. Σπούδασε χημεία στη Φλωρεντία και ιστορία στο Ζάλτσμπουργκ, κατόπιν έγινε κληρικός (σπούδασε στο Γρηγοριανό Πανεπιστήμιο του Βατικανού) και πήγε στην Αμερική (στο Πουέρτο Ρίκο) ως ιερωμένος της Καθολικής εκκλησίας. Από το 1960 διέρρηξε τους δεσμούς του με την επίσημη εκκλησία, αλλά συνέχισε να ζει στην Αμερική. Το 1961 ίδρυσε στην Κουερναβάκα του Μεξικό το Κέντρο Διαπολιτισμικής Τεκμηρίωσης (CIDOC) στο οποίο οργανώνονταν σεμινάρια στα οποία συμμετείχαν άνθρωποι απ’ όλο τον κόσμο, ενώ μέσα από τη δραστηριότητα του προκύπτουν όλες οι ριζοσπαστικές αναλύσεις του Ίλλιτς για την βιομηχανική κοινωνία. Μέσα σε μια δεκαετία δημοσιεύει περισσότερες από 350 εργασίες και δημιουργεί μια μοναδική βιβλιοθήκη με 100.000 εργασίες για τις λαϊκές θρησκείες και τους πολιτισμούς της Λατινικής Αμερικής. Ανατρέπει τον παραδοσιακό ρόλο του «εκπαιδευτή» και στα σεμινάρια που οργανώνει παίζει το ρόλο του συντονιστή-προγραμματιστή.

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’80, έζησε με έναν όγκο, αρνούμενος να υποβληθεί σε ιατρικές θεραπείες από ένα ιατρογενές σύστημα που βρέθηκε στο στόχαστρό του. Η στάση του αυτή είναι απόλυτα συνεπής με όσα έγραφε: «…από τη στιγμή που ένας γιατρός περιθάλπει ανίατους αρρώστους, διαστρεβλώνει την τέχνη του: από μέσο την κάνει σκοπό… Το κόστος της θεραπείας έφτασε να φαίνεται ασήμαντο μπροστά στο κόστος της παράτασης μιας άρρωστης ζωής». Περπάτησε με τα πόδια όλη την Λατινική Αμερική και γνώριζε έντεκα γλώσσες.

«Πρόοδος θα πρέπει να σημαίνει ολοένα και μεγαλύτερη ικανότητα για αυτοπερίθαλψη και όχι όλο και πιο μεγάλη εξάρτηση».

ΤΑ «ΑΠΟΒΡΑΣΜΑΤΑ» ΕΞΕΓΕΙΡΟΝΤΑΙ ΚΑΙ Ο ΜΟΝΑΡΧΗΣ ΡΙΧΝΕΙ ΛΙΓΑ ΑΠΟΦΑΓΙΑ ΣΤΟ ΠΟΠΟΛΟ ΠΟΥ ΒΡΑΖΕΙ…

Οι τελευταίες κατασταλτικές πρακτικές του κράτους θυμίζουν τον μύθο του Ίκαρου, που θέλοντας να φτάσει ακόμα πιο ψηλά, βρέθηκε τελικά στο βυθό της θάλασσας. Η ολοένα αυξανόμενη καταστολή, οι συνεχόμενες απαγορεύσεις επί απαγορεύσεων, που ως μόνο σκοπό έχουν την εμπέδωση της υποταγής στον κοινωνικό χώρο και ουδεμία σχέση έχουν με την υγειονομική προστασία, μοιάζει να μην έχει όρια. Τα φαινόμενα καταστολής είναι πλέον καθημερινά και αφορούν το σύνολο του κοινωνικού χώρου, ξεπερνώντας αναρχικούς ή αγωνιστές και καλύπτοντας ακόμα και αυτούς που στο παρελθόν μπορούσαν να προσδιοριστούν ως «νοικοκύρηδες» και «φιλήσυχοι». Οι εγχώριοι κρατικοί διαχειριστές της Νέας Δημοκρατίας επιτίθενται σε όλους, με εκατοντάδες χιλιάδες ελέγχους, με εξευτελισμούς με πρόστιμα, και αδιανόητες κατά της ελευθερίας απαγορεύσεις, που στηρίζονται από μια γιγαντιαία επιχείρηση μιντιακής τρομοκρατίας με πρόσχημα το υγειονομικό, αλλά και με νομοσχέδια και σχεδιασμούς, που λαμβάνουν χώρα άρον άρον, σε ένα έρημο μέχρι πρότινος κοινωνικό πεδίο από αντιδράσεις. Διαδηλωτές καταστέλλονται άγρια και ξυλοκοπούνται επειδή σηκώνουν απλά ένα πανώ, την ίδια στιγμή που ψηφίζεται η εγκατάσταση αστυνομικών τμημάτων μέσα στα Πανεπιστήμια.

Οι σκλαβωμένοι της «πανδημίας» και οι εορτασμοί του 1821

Με αυτά και με τα άλλα έχει σχεδόν ξεχαστεί από τη δημόσια συζήτηση ότι το Μάρτιο θα εορταστούν τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821! Αρμόδια για τον εορτασμό είναι μία ακόμα κρατική επιτροπή, διορισμένη απ’ ευθείας από την κυβέρνηση, με επικεφαλής τη διαβόητη Γιάννα Αγγελοπούλου που αν μη τι άλλο γνωρίζει από φιέστες. Οι υπόλοιποι της επιτροπής αγνοούνται.

Δυστυχώς δεν έχουμε αφιερώσει την πρέπουσα προσοχή σε αυτό το συνταρακτικό ιστορικό γεγονός για όλη την βαλκανική χερσόνησο. Άλλως τε ηχεί κάπως ανοίκεια στα αυτιά μας το «Ελευθερία ή Θάνατος» των εξεγερμένων, όταν οι πληθυσμοί σχεδόν σε κάθε γωνιά του πλανήτη αποδέχτηκαν να μετατραπούν σε κατοικίδια, να χάσουν αξιοπρέπεια και ελευθερία και αυθυπαρξία, γιατί «σημασία πλέον έχει η ανθρώπινη ζωή», όπως διατάζει η εξουσία. Ακόμα και όταν φάνηκε σε όλους πόσο γελοία ήταν τελικά η αφορμή και το 99,99% δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από τον «δολοφονικό ιό», ο φόβος εξακολουθεί να παραλύει τη σκέψη και τη βούληση.

ΑΝ ΔΕΝ ΥΠΟΦΕΡΕΤΕ ΑΝ ΔΕΝ ΤΑΠΕΙΝΩΝΕΣΤΕ, ΔΕΝ ΘΑ ΜΑΘΕΤΕ ΝΑ ΥΠΑΚΟΥΕΤΕ…

«–Πώς βεβαιώνεται κάποιος για τη δύναμη του πάνω στον άλλο, Ουίνστων;

Ο Ουίνστων σκέφτηκε: –Κάνοντας τον να υποφέρει, είπε.

–Ακριβώς. Κάνοντας τον να υποφέρει. Η υπακοή δεν αρκεί. Αν δεν υποφέρει, πως μπορεί να είσαι βέβαιος πως υπακούει στη δική σου θέληση και όχι στη δική του; Δύναμη είναι να επιβάλλεις πόνο και ταπείνωση. Δύναμη είναι να κομματιάσεις το ανθρώπινο μυαλό και να το συναρμολογήσεις πάλι δίνοντας του το σχήμα που θέλεις εσύ. Αρχίζεις να καταλαβαίνεις τι κόσμο δημιουργούμε; Είναι ακριβώς το αντίθετο από τις ανόητες ηδονιστικές ουτοπίες που είχαν οραματιστεί οι παλιοί μεταρρυθμιστές. Είναι ένας κόσμος φόβου και προδοσίας και βασανιστηρίων. Ένας κόσμος καταπιεστών και καταπιεζομένων, ένας κόσμος που όσο τελειοποιείται θα γίνεται όλο και πιο ανελέητος […] Οι παλιοί πολιτισμοί ισχυρίζονταν πως βασίζονταν πάνω στην αγάπη και τη δικαιοσύνη. Ο δικός μας βασίζεται στο μίσος. Στο δικό μας κόσμο δε θα υπάρχουν άλλα συναισθήματα εκτός από το φόβο, την οργή, τη θριαμβολογία και την ταπείνωση. Όλα τα άλλα θα τα καταπνίξουμε-όλα! Ήδη τώρα καταστρέφουμε τις συνήθειες της σκέψης που έχουν επιζήσει από την Προ-Επαναστατική εποχή. Σπάσαμε τα δεσμά που ένωναν τους γονείς με τα παιδιά, τους άνδρες με τους άνδρες και τον άνδρα με τη γυναίκα. Κανένας δεν τολμά πια να εμπιστευτεί τη γυναίκα του, το παιδί του ή το φίλο του. Στο μέλλον όμως δε θα υπάρχουν ούτε γυναίκες, ούτε φίλοι. […] Δε θα υπάρχει διάκριση ανάμεσα στην ομορφιά και την ασχήμια. Δε θα υπάρχει πια η περιέργεια ούτε η χαρά της ζωής. Δε θα υπάρχει άμιλλα. Πάντα όμως θα υπάρχει η μέθη της δύναμης που ολοένα θα μεγαλώνει και θα οξύνεται περισσότερο. Σε κάθε στιγμή θα υπάρχει η αγαλλίαση να ποδοπατάς έναν ανήμπορο εχθρό. Αν θέλεις μια εικόνα του μέλλοντος, φαντάσου μια μπότα να πατάει το πρόσωπο ενός ανθρώπου –για πάντα … ».

Eric Arthur Blair και κάτα κόσμον George Orwell – 1984

Αισίως κλείσαμε τον πρώτο χρόνο εγκλεισμού του πληθυσμού με αφορμή το υγειονομικό και ασφαλώς «οι επόμενες δύο εβδομάδες θα είναι πολύ κρίσιμες». Τί άλλο θα μπορούσαν να είναι εκτός από κρίσιμες; Προς το τέλος των «δύο κρίσιμων εβδομάδων» ακούγεται ξανά το γνώριμο ουρλιαχτό από τα μεγάφωνα «Αναμένεται ρεκόρ κρουσμάτων, προς παράταση το λοκντάουν. Εσείς φταίτε που βλέπετε τους φίλους σας και δέχεστε κρυφά επισκέψεις ή πηγαίνετε στα σπίτια τους».

«Τα λύματα λένε πάντα την αλήθεια», διαβεβαιώνει ο λυματομάντης. Η διορισμένη από την κυβέρνηση, Κρατική Υγειονομική Επιτροπή ξέρει το καλό μας. Η Αλήθεια είναι μία. Όλοι ξέρουν πια τι θα γίνει από πριν. Αναμαλλιασμένοι γονείς που αγωνίζονται να κρατήσουν την ψυχραιμία τους δουλεύοντας από το σπίτι προσπαθώντας παράλληλα να αναθρέψουν τα παιδιά τους. Διότι, όπως ίσως ξέρετε, φέτος δεν πήγαν σχολείο και τώρα χαζεύουν βαριεστημένα τη δασκάλα στην οθόνη να τσιρίζει, χωρίς να ξέρει ούτε κι αυτή το γιατί.

Ο Ινδαρές μετακόμισε στη Νέα Σμύρνη αλλά και εκεί μπατσοκρατία συνάντησε

Ο Ινδαρές μετακόμισε απ’ το Κουκάκι στην Νέα Σμύρνη ή καλύτερα εμφανίζεται σε πολλά μέρη ταυτόχρονα. Αιτία είναι η μπατσοκρατία που έχει κατακλύσει τις γειτονιές. Παντού, όμως, συναντάει μπάτσους που χτυπούν και τραμπουκίζουν λες και έχουν να κάνουν με αναρχικούς, όπως έλεγε ο ίδιος. Είναι καιρός οι Ινδαρέδες αυτού του τόπου, να εμπεδώσουν ότι η μπατσοκρατία δεν κάνει διακρίσεις. Όσο για εκείνους που επικροτούσαν και επικροτούν τις επιθέσεις των μπάτσων εναντίον των αναρχικών αργά ή γρήγορα θα καταλάβουν ότι έρχεται η σειρά τους.

Όσο γεμίζουν και ασφυκτιούν τα νοσοκομεία, τόσο νέοι μπάτσοι θα κάνουν την εμφάνισή τους στους δρόμους. Αυτό είναι το μοναδικό σχέδιο της κυβέρνησης στην υποτιθέμενη αντιμετώπιση της επιδημίας Covid-19. Περιοριστικά μέτρα μετακίνησης, απαγορεύσεις και πρόστιμα που βεβαιώνονται κατά το δοκούν τού εκάστοτε μπάτσου και ταυτόχρονα να εξελίσσεται ένας γρήγορος αγώνας δρόμου στο Κυνοβούλιο για την ψήφιση νομοσχεδίων με τα οποία θα τεθεί ο κοινωνικός χώρος στο γύψο. Διαδηλώσεις και συγκεντρώσεις, ειδικά όταν πρόκειται για ολιγομελείς, χτυπιούνται σχεδόν εν τη γενέσει τους και για όσες έγιναν, θα στέλνονται ραβασάκια από την αστυνομία στις συλλογικότητες που θεωρούνται διοργανωτές.