Ο Αλέξανδρος («Σάσα») Σαπίρο, (1890-1942), γνωστός επίσης και με τα ψευδώνυμα Αλεξάντερ Τανάροφ, Σάσα Πιότρ και Σεργκέι, ήταν Ουκρανός αναρχικός επαναστάτης και πατέρας του περίφημου μαθηματικού του 20ου αιώνα, Αλέξανδρου Γκρόθεντικ.
Πρώτα χρόνια και ρωσικές επαναστάσεις
Γεννημένος σε οικογένεια χασιδικών στην, εβραϊκή κυρίως, συνοριακή ρωσική πόλη Νοβοζίβκοβ το 1889 ή το 1890, ο Αλέξανδρος Σαπίρο μεγάλωσε μοιάζοντας περισσότερο να προέρχεται από το φτωχό προλεταριάτο παρά από τη δική του αστική οικογένεια. Το 1904, στην ηλικία των δεκατεσσάρων, εγκαταλείπει την πόλη και προσχωρεί σε μια ένοπλη αναρχική ομάδα (παρόμοια με την Τσερνονταγιέντσυ=Chernodajentsy), η οποία περικυκλώθηκε από τις δυνάμεις καταστολής το 1905, μετά από μια ανεπιτυχή προσπάθεια να δολοφονήσει τον Τσάρο Νικόλαο Β’. Όλοι εκτελούνται, εκτός από τον Σαπίρο, στον οποίο δίνεται χάρη λόγω του νεαρού της ηλικίας του, καταδικάζεται, όμως, σε ισόβια και στέλνεται να σαπίσει σε ένα μπουντρούμι στη Μόσχα.
Μη αποδεχόμενος την κατάσταση αργού θανάτου εξασφάλισε, με την μεσολάβηση ενός φίλου, την μεταφορά του στο Γιαροσλάβλ, όπου έμεινε για δώδεκα χρόνια. Είναι εδώ που πυροβολήθηκε στο αριστερό του χέρι κατά την προσπάθειά του να δραπετεύσει, με αποτέλεσμα τον ακρωτηριασμό του. Μετά από μια απόπειρα αυτοκτονίας, περνά ολόκληρο το έτος 1914 σε απομόνωση.
Με την κατάρρευση του τσαρικού καθεστώτος στη Ρωσία, το 1917, ο Σαπίρο απελευθερώνεται και χαιρετίζεται ως εθνικός ήρωας. Συνέχεια