Σήμερα όλοι προσβλέπουν στην εμφάνιση ενός εμβολίου για το Coronavirus και όλες οι ελπίδες είναι στραμμένες σε μια τεχνική λύση που θα διευθετήσει όχι μόνο το πρόβλημα της νόσου, αλλά και όλα τα προβλήματα που σχετίζονται με αυτήν. Έχουν επενδυθεί δισεκατομμύρια σε φαρμακευτικά προϊόντα, εμβόλια που δεν υπάρχουν ακόμη έχουν προ-αγοραστεί και δεν λαμβάνονται δραστικά μέτρα περιορισμού ελπίζοντας ότι το εμβόλιο θα εμφανιστεί το συντομότερο δυνατό. Όλα έτσι ώστε η παλιά κανονικότητα να επιστρέψει, η οικονομία να ανακάμψει και να προσποιηθούμε ότι δεν συνέβη τίποτα.
Αυτός ο τρόπος σκέψης και πράξης προέρχεται κατά πολύ από το παράδειγμα της νεωτερικότητας, όπου το άθροισμα της επιστήμης και της τεχνολογίας, της τεχνο-επιστήμης, δημιουργεί έναν ορίζοντα ελπίδας εν όψει οποιασδήποτε καταστροφής, όποια κι αν είναι. Δεν έχει σημασία αν υπάρχει αύξηση στα ακραία κλιματικά φαινόμενα, εάν η ανισότητα αυξάνεται ή εάν οι ολοκληρωτικές μορφές διακυβέρνησης αυξάνονται. Η επιστήμη και η τεχνολογία θα προσφέρουν μια λύση αργά ή γρήγορα, μας λένε. Στην πραγματικότητα, δεν είναι εγγενές πρόβλημα της επιστήμης ή της τεχνολογίας, το πρόβλημα είναι η ίδια η οικονομική ανάπτυξη και η περιβαλλοντική και κοινωνική καταστροφή που προκαλεί και έτσι προσποιούμαστε ότι όλα τα προβλήματα επιλύονται χρησιμοποιώντας νέες τεχνολογίες. Το μόνο πράγμα που λύνει αυτή η ιδέα, είναι η διατήρηση των ποσοστών κέρδους των εταιρειών που κυριαρχούν σήμερα στην αγορά, όπως η Amazon, το Facebook, η Microsoft κ.λπ.
Η πρόληψη είναι θεραπεία
Ίσως η δημοφιλής γνώση να έχει μεγαλύτερο όραμα για το μέλλον και την ανθρωπότητα από το GAFAM. Ή μήπως δεν έχουμε ακούσει ποτέ την έκφραση «η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία»; Ένα δημοφιλές ρητό τόσο απλό, αλλά αυτό έχει ένα εγγενές παράδειγμα εντελώς ξένο από αυτό του καπιταλισμού. Τα εμβόλια είναι απαραίτητα και απαραίτητη θεραπεία, αλλά τι γίνεται αν μπορούσαμε να αποτρέψουμε καταστάσεις όπως η τρέχουσα; Είναι πραγματικά δυνατό να αποφευχθούν γεγονότα τέτοιου μεγέθους; Φυσικά, ναι, αν και στο αδηφάγο σύστημα που υπομένουμε, αυτό γίνεται εξαιρετικά δύσκολο.
Σπάνια θα έχετε διαβάσει ότι ο κοροναϊός είναι μια ασθένεια ζωονοσολογικής προέλευσης, αυτό σημαίνει ότι είναι ζωικής προέλευσης με την ικανότητα να μολύνει ανθρώπους. Το 70% των νέων ασθενειών που ανακαλύφθηκαν είναι ζωονοσογόνοι και το 100% αυτών που έχουν καθοριστεί ως προτεραιότητα από τον ΠΟΥ ανήκουν σ’ αυτή την κατηγορία. Αυτό μας δίνει έναν πρώτο δείκτη: η σχέση ανθρώπων με τα ζώα μπορεί να προκαλέσει νέα και επιβλαβή άλματα ασθενειών. Πώς συμβαίνει αυτό; Συνέβαινε ανέκαθεν;
Ζωονόσοι: οι ασθένειες που είναι ήδη εδώ
Οι ζωονόσοι δεν είναι νέες ασθένειες. Δυστυχώς, ο ιός Έμπολα, Ζίκα ή του Δυτικού Νείλου είναι παραδείγματα γνωστά για τον αντίκτυπό τους στην ανθρώπινη υγεία. Η προέλευση αυτού του τύπου ασθενειών που προκύπτουν από την «επαφή» μεταξύ ανθρώπων και ζώων, από ένα τσιμπούρι που ήταν πρώτα σε ένα και μετά σε ένα άλλο ον, αλλά και από πιο άμεσες επαφές που προέρχονται από την βρώση άγριων ζώων. Αυτή η ανάγνωση μας οδηγεί άμεσα στο ζήτημα της βιοποικιλότητας και της προόδου των ανθρώπων σε μη αστικές περιοχές. Η βιοποικιλότητα λειτουργεί ως φυσική ισορροπία που όταν διαταραχθεί μπορεί να επιφέρει σοβαρές συνέπειες. Οι ζωονοσογόνες ασθένειες λειτουργούν με τον ακόλουθο τρόπο: υπάρχει ένα παθογόνο σε ένα είδος ξενιστή και επίσης ένα είδος δεξαμενής. Οι δεξαμενές είναι είδη που φιλοξενούν το παθογόνο αλλά χωρίς να αποτελούν απειλή για την υγεία τους. Όταν υπάρχει μετάδοση προς ένα είδος αυτού του τύπου, μειώνονται οι πιθανότητες εξάπλωσης του παθογόνου. Αυτό μας λέει ότι οι περιοχές με τη μεγαλύτερη ποικιλία λειτουργούν ως φυσικό προστατευτικό φράγμα έναντι παθογόνων. Η φυσική ισορροπία καθιστά δύσκολη την πρόσβαση αυτών των ασθενειών στον άνθρωπο.
Διαλύουμε τη βιοποικιλότητα
Τη στιγμή που ο άνθρωπος προχωρά στη διαδικασία της αποψίλωσης και της αστικοποίησης αγρίων εδαφών, καταστρέφει αυτήν την ισορροπία που είναι η βιοποικιλότητα και έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες να εμφανιστεί μια άγνωστη ασθένεια. Υπάρχουν πολλά βασικά παραδείγματα ώστε το παραπάνω να γίνει κατανοητό.
Στον Κόλπο της Γουινέας, η εντατική αλιεία μεγάλων πολυεθνικών, προκάλεσε την εξαφάνιση της μισής βιομάζας. Όσοι ήταν αφοσιωμένοι στην παραδοσιακή αλιεία έχασαν τα προς το ζην και, μαζί με αυτήν, χάθηκε και η κοινότητα που ζούσε και τρεφόταν από αυτή την διαδικασία, αυξάνοντας δραστικά τις τιμές των ψαριών. Αργότερα εισήλθαν εταιρείες υλοτομίας και ξεκίνησε η αποψίλωση των δασών, με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να έρθει σε επαφή με άγρια ζώα τα οποία χρησιμοποίησε ως τροφή. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο πολλές ασθένειες μεταβιβάσθηκαν στους ανθρώπους.
Οι βιομηχανικές μονοκαλλιέργειες, η καταστροφή των παραδοσιακών γεωργικών πρακτικών, οι αναγκαστικές μεταναστεύσεις και, τελικά, η περιβαλλοντική καταστροφή στα χέρια μεγάλων εταιριών, είναι εκείνες που κατέστησαν δυνατή την εμφάνιση πολλών ασθενειών, μέχρι στιγμής άγνωστων και φέρνοντας τρομερές συνέπειες για τον άνθρωπο.
Επί πλέον, η κλιματική αλλαγή επιταχύνει όλη αυτή τη δίνη απώλειας βιοποικιλότητας και μετάδοσης παθογόνων. Τα στάσιμα νερά αυξάνουν την ύπαρξη ορισμένων κουνουπιών σε ημι-αστικές περιοχές που διευκολύνουν πάρα πολύ τη μετάδοση ασθενειών και η διάσπαση αυτών των οικο-συστημικών ισορροπιών διευκολύνει έναν άλλο μεγάλο φορέα μόλυνσης, όπως τα τσιμπούρια. Αντιμέτωποι με αυτό, εντελώς παράλογα κατηγορούμε τα ζώα, αλλά παραβλέπουμε το γεγονός ότι η ενοχή είναι δική μας και είναι το αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας που καταστρέφει τη φυσική ισορροπία. Η λύση των τεχνοκρατών θα ήταν να σκοτωθούν όλα τα τσιμπούρια. Έτσι είναι παράλογος αυτός ο τρόπος σκέψης.
Ένα σύστημα τόσο έντονα εύθραυστο
Ενώ ο καπιταλισμός πλασάρεται ως «το καλύτερο από όλα τα δυνατά συστήματα», την ίδια στιγμή επιταχύνει την καταστροφή του μοναδικού κατοικήσιμου πλανήτη που έχουμε. Η κρίση του Covid αποκάλυψε αυτό που προειδοποιούσαν οι περιβαλλοντολόγοι εδώ και δεκαετίες: ότι οποιοδήποτε υπερβολικά περίπλοκο σύστημα φέρνει πλήθος ευπαθειών που, σε καταστάσεις έντονης πίεσης, μπορούν να οδηγήσουν στην κατάρρευση του. Μια κατάρρευση που θα μας συμπαρασύρει. Το διεθνές εμπορικό και επιχειρηματικό κύκλωμα επιτρέπει την εξάπλωση προβλημάτων με ταχύτητα που δεν έχει ξανά υπάρξει. Αυτός ο τρόπος «ανάπτυξης» πάσχει και οι ευπάθειες του είναι σαφώς μεγαλύτερες και πιο επικίνδυνες από τα όποια «οφέλη» μας προσφέρουν.
Σήμερα το εμβόλιο δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα απαραίτητο έμπλαστρο για την αντιμετώπιση αυτής της παγκόσμιας πανδημίας. Αλλά ο στόχος πρέπει να είναι να αποφευχθούν άλλες πανδημίες. Αυτό απαιτεί μια αλλαγή που να είναι ασυμβίβαστη με αυτό που μας προσφέρει η τεχνολογία ως λύση σε όλα τα προβλήματά μας.
Στην Κοινότητα της Μαδρίτης έχουμε ένα πολύ σαφές παράδειγμα αυτής της σύγκρουσης. Ενώ ο κόσμος της υγείας απαιτούσε να ενισχύσει τα προληπτικά μέτρα επενδύοντας στην πρωτοβάθμια περίθαλψη και τους ιχνηλάτες, η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση της Isabel Díaz Ayuso έχει αφιερωθεί στην κατασκευή ενός νέου νοσοκομείου πανδημίας, ενώ υπάρχουν κλειστά δημόσια νοσοκομεία ή ο έλεγχος των ιδιωτικών πόρων δεν έχει ληφθεί για τη διάθεσή τους στο κοινό.
Ένα νέο παράδειγμα
Δεν είναι τυχαία η εμφάνιση αυτής της κρίσης. Τα θεμέλια για αυτό που συμβαίνει έχουν μπει εδώ και πολλές δεκαετίες πριν. Η απαξίωση των δημόσιων συστημάτων υγείας, η εξάρτηση από το εξωτερικό εμπόριο, η αυξημένη τουριστική πίεση και η περιβαλλοντική καταστροφή δεν είναι μεμονωμένα και διαχωριστικά γεγονότα. Είναι μέρος ενός παγκόσμιου συνόλου. Η υγεία δεν είναι μόνο θέμα νοσοκόμων, γιατρών και επιστημόνων. Στις αρχές του εικοστού αιώνα, ένα από τα γεγονότα που μείωσε δραστικά τις ασθένειες και τη βρεφική θνησιμότητα ήταν εκστρατείες για την προσωπική υγιεινή, κάτι τόσο απλό όσο το πλύσιμο των χεριών. Αυτός ο ολιστικός τρόπος σκέψης είναι αυτός που χρειάζεται σήμερα περισσότερο από ποτέ. Ένας νέος τρόπος σκέψης που θα μας επιτρέπει να δημιουργήσουμε ένα παράδειγμα που θα μας δείχνει ένα μέλλον που δεν είναι ούτε αποκαλυπτικό ούτε μια άθλια έκδοση του Blade Runner. Η ανάκτηση της βιοποικιλότητας, η επιβράδυνση των ρυθμών της ζωής, η μείωση της δύναμης του επιχειρηματικού κόσμου και η επένδυση σε πράγματα που δεν διέπονται από εμπορικά κριτήρια και κριτήρια κέρδους, είναι μερικά από τα βήματα που πρέπει να λάβουμε έτσι ώστε, σε περίπτωση που εμφανισθεί νέα πανδημία, να είμαστε προετοιμασμένοι.
Δημοσιεύτηκε στο: https://www.federacionanarquista.net/que-tiene-que-ver-la-covid-con-la-biodiversidad/
E.
Anarchy press gr 