ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

ΟΙ ΛΟΥΔΙΤΕΣ

ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

του ΚΕΡΚΠΑΤΡΙΚ ΣΕΪΛ

Εκδ. Futura / Δεκέμβριος 2018 / σελ. 348

«Οι Λουδίτες –πολλοί από αυτούς υφαντές, λαναράδες και φινιριστές μαλλιού, αλλά και τεχνίτες στον επαγγελματικό κλάδο του βαμβακιού που απέκτησε ιδιαίτερη σημασία στην Αγγλία στα τέλη του 18^ου αιώνα– ήταν, όπως οι Πρόσχαροι Άνδρες του Ρομπέν των Δασών, θύματα της προόδου ή αυτού που θεωρούνταν πρόοδος. Έχοντας δουλέψει επί αιώνες έξω από τα φτωχικά τους σπίτια και σε μικρά μαγαζιά χωριών με μηχανές που, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν καθόλου απλές, πιθανώς και με την βοήθεια παιδιών, είδαν ξαφνικά να παρεισφρέουν (ή να απειλούν να παρεισφρήσουν) στον παγιωμένο επαγγελματικό τους κλάδο νέα, πολύπλοκα, μεγάλης κλίμακας μηχανήματα, που συνήθως στεγάζονταν σε τεράστια πολυώροφα κτίρια εγειρόμενα στις αρχαίες τους κοιλάδες. Ακόμη χειρότερα, είδαν την τακτοποιημένη τους κοινωνία της μαστοριάς, του εθίμου και της κοινότητας να αρχίζει να υποχωρεί μπροστά στην εισβολή της βιομηχανικής κοινωνίας και των νέων τεχνολογιών και συστημάτων της, των νέων κανόνων για τα εμπορεύματα και τις αγορές, της νέας χωροταξικής διάταξης της εξοχής και της πόλης, πράγματα που δεν μπορούσαν να κατανοήσουν, ή να ελέγξουν. Κι όταν εξεγέρθηκαν εναντίον όλων αυτών για δεκαπέντε θυελλώδεις μήνες στην αρχή της δεύτερης δεκαετίας του 19^ου αιώνα, το έκαναν με πολύ μεγαλύτερη σφοδρότητα και ένταση από όση είχε ποτέ επιδείξει ο Ρομπέν των Δασών και εξευτελίστηκαν με τρόπους πολύ πιο βίαιους από αυτούς που είχε κατά καιρούς διατάξει ο βασιλιάς Ιωάννης.

Η παρούσα, πλούσια σε λεπτομέρειες, ιστορία για τους Λουδίτες ειπώθηκε για να θεραπεύσει την έλλειψη κατανόησης, να προσπαθήσει να τους δώσει μια θέση δίπλα στην διάσημη συμμορία του Ρομπέν των Δασών, αναδεικνύοντας τη σάρκα της πράξης και το αίμα του σκοπού που συνοδεύουν την ασήμαντη λέξη «Λουδίτης» –τώρα, που το έχουμε ανάγκη». (Από το οπισθόφυλλο της έκδοσης)

Στο πραγματικά συναρπαστικό αυτό βιβλίο του ο Κερκπάτρικ Σέιλ ξαναζωντανεύει την ιστορία των Λουδιτών, οι οποίοι έζησαν και εξεγέρθηκαν εντός των πέντε κομητειών, που αποτελούν την καρδιά της Βρετανίας –Γιόρκσαϊρ, Λάνκασάιρ, Τσέσαϊρ, Ντέρμπυσάιρ και Νότιγχαμσαϊρ– μια τριγωνική περιοχή, δηλαδή, που μέχρι και σήμερα στοιχειώνεται από τον θρύλο του Ρομπέν των Δασών.

Οι Λουδίτικες στρατιές δραστηριοποιήθηκαν μεταξύ του 1811 και του 1812 και ήταν τόσο προσεκτικά οργανωμένες, πειθαρχημένες και τόσο αποτελεσματικές στις επιθέσεις τους, ώστε κατέστη δυνατόν να προκαλέσουν καταστροφές άνω των 100.000 λιρών και όπως σημειώνει ο συγγραφέας «συν τοις άλλοις οι Λουδίτες είχαν αρκετή λαϊκή υποστήριξη στις βιομηχανικές περιοχές, ώστε να μπορούν να διεξάγουν αδιάλειπτα τις μυστικές παράνομες δραστηριότητές τους επί μήνες χωρίς να τους προδώσουν, παρά τις επίσημες δωροδοκίες και απειλές, τις νυκτερινές συλλήψεις και τις ανακρίσεις, γεγονός που έκανε τουλάχιστον κάποιους να πιστεύουν ότι αποτελούσαν απλώς το πιο ορατό μέρος μιας πολύ διαδεδομένης εξεγερτικής –πιθανώς επαναστατικής– τάσης στην χώρα».

Η εξέγερση των Λουδιτών αντιμετωπίστηκε από το βρετανικό κράτος με το μεγαλύτερο ξέσπασμα καταστολής στο εσωτερικό, που επιβλήθηκε ποτέ στην ιστορία της Βρετανίας, με την επιστράτευση πλήθος κατασκόπων, ειδικών αστυφυλάκων, εθελοντών πολιτοφυλάκων, αποσπασμάτων καταδίωξης, με νυκτερινές επιδρομές, με τους δικαστές να στέλνουν με συνοπτικές διαδικασίες και στημένα στοιχεία τους κατηγορούμενους στην κρεμάλα και στρατιωτικές δυνάμεις κατοχής μονίμως εγκατεστημένες στις επίμαχες περιοχές, που οι ταραχές γενικεύονταν.

Οι Λουδίτες εξεγέρθηκαν, όχι μόνο ενάντια στο παρόν, αλλά και στο μέλλον αρνούμενοι ταυτόχρονα την καταστροφή του παρελθόντος, στάθηκαν απέναντι στην συγκρότηση της βιομηχανικής κοινωνίας, που ερχόταν με απίστευτη βία να καταστρέψει, όσα υποδήλωνε η λέξη «κοινότητα», δηλαδή την αυτάρκεια, την αλληλοβοήθεια, τους εθιμικούς κανόνες, την οργανική γνώση, που έσβηνε από την μηχανιστική επιστήμη.

Οι πληθυσμοί των περιοχών, που έδρασαν οι Λουδίτες σπρώχνονταν ολοένα και περισσότερο στην απόλυτη εξαθλίωση, στην φτώχεια και στην δυστυχία, καθώς τα εργοστάσια πολλαπλασιάζονταν και μαζί τους οι τεράστιες καμινάδες, που ξερνούσαν μαύρο καπνό σχηματίζοντας ένα τεράστιο νέφος ορατό χιλιόμετρα μακριά από πόλεις, όπως το Μάντσεστερ, ενώ τα ποτάμια ήταν τόσο μολυσμένα, με το νερό που κυλούσε ανάμεσα στις όχθες τους να μην έχει καμμία διαφορά από το περιεχόμενο ενός κάδου βαφής.

Στα μεγάλα κλωστήρια τα μηχανήματα έστεκαν στην σειρά σαν συντάγματα στον στρατό. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά μετατράπηκαν σε πειθήνια γρανάζια των μηχανών, στα ανθρώπινα εξαρτήματά τους και τους επιβλήθηκε να εκπαιδευτούν «ώστε να αποκηρύξουν τις επιπόλαιες εργασιακές τους συνήθειες και να ταυτιστούν με την αμετάβλητη κανονικότητα του πολύπλοκου αυτομάτου».

Η κατάσταση γινόταν ολοένα και εφιαλτικότερη καθώς δεν υπήρχαν περιορισμοί στις «προσλήψεις» γυναικών και παιδιών (συχνά ορφανών) –αρχίζοντας ακόμη και από την ηλικία των 4 ή πέντε ετών– με αποτέλεσμα το 1833 να αποτελούν πλέον τα 4/5 περίπου του εργατικού δυναμικού. Γιατροί που επισκέπτονταν εργοστάσια όπως εκείνα του Μάντστεστερ μιλούσαν για «ένα θλιβερό θέαμα»: τους εργάτες-σκλάβους εργοστασίου, «μια εκφυλισμένη ράτσα –άνθρωποι καχεκτικοί, εξασθενημένοι και εξαχρειωμένοι» με ωράρια που άγγιζαν τις 14 ώρες, με συχνούς καθημερινούς σοβαρούς τραυματισμούς.

Ταυτόχρονα το βρετανικό κράτος ενθάρρυνε την μετανάστευση ιρλανδών εργατών, οργάνωσε την εκδίωξη ουσιαστικά των αγροτών από τις περιοχές που προηγουμένως διέμεναν με διάφορους τρόπους (βλ. περιφράξεις γης κ.α.) για να τους κατευθύνει ομαδικά σαν σκλάβους στις πόλεις.

Ενδεικτική της βιομηχανικής έκρηξης είναι το γεγονός ότι έως το 1813 περίπου 2.400 κλωστήρια λειτουργούσαν με ατμό, ενώ ο αριθμός τους αυξήθηκε στις 14.150 έως το 1820 και εκτοξεύθηκε σε περισσότερα από 100.000 μέσα σε μια δεκαετία, καθώς η βιομηχανική παραγωγή εξαπλώθηκε και στο μαλλί, το μετάξι, και σε άλλους κλάδους· ένας άνθρωπος πλέον μπορούσε μόνος του να βγάλει την δουλειά που μέχρι πρότινος έβγαζαν διακόσιοι ή τριακόσιοι άνθρωποι.

Η ανέχεια, όπως έγραφε το 1819 η εφημερίδα Μάντσεστερ Μέρκιουρι, «έχει φτάσει σε τρομακτικά επίπεδα και η κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο καθημερινινά».

Είναι ενδεικτικό ότι περίπου 180.000 οικογένειες (γύρω στους 330.000 ανθρώπους) θεωρούνταν άστεγες το 1803 και επομένως δεν δικαιούνταν επιδόματος, ενώ γύρω στο 1810 ο αριθμός των απόρων ξεπερνούσε κατά πολύ τα 2 εκατομμύρια σε ένα συνολικό πληθυσμό 10.000.000 ανθρώπων.

Το βιβλίο του Κερκπάτρικ χωρίζεται σε δέκα κεφάλαια.

Το πρώτο κεφάλαιο έχει τον τίτλο «Με τσεκούρι, δόρυ και τουφέκι».

Το δεύτερο κεφάλαιο τιτλοφορείται «Η ΠΡΩΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ» και εμπεριέχει τις εξής υποενότητες: «Η επιβολή της τεχνολογίας», «Η καταστροφή του περιβάλλοντος», «Η κατασκευή των αναγκών», «Η δοκιμασία των εργατών», «Το κράτος ως υπηρέτης», «Η κατάκτηση της φύσης».

Το τρίτο κεφάλαιο έχει τον τίτλο «ΟΙ ΛΟΥΔΙΤΕΣ: Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1811».

Το τέταρτο κεφάλαιο έχει τον τίτλο «ΟΙ ΛΟΥΔΙΤΕΣ: Ιανουάριος-Απρίλιος 1812».

Το πέμπτο κεφάλαιο έχει τον τίτλο «ΟΙ ΛΟΥΔΙΤΕΣ: Απρίλιος-Μάιος 1812».

Το έκτο κεφάλαιο έχει τον τίτλο «ΟΙ ΛΟΥΔΙΤΕΣ: Μάιος 1812-Ιανουάριος 1813».

Το έβδομο κεφάλαιο έχει τον τίτλο «ΟΙ ΛΟΥΔΙΤΕΣ: 1813».

Το όγδοο κεφάλαιο πραγματεύεται την «ΔΕΥΤΕΡΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ» και εμπεριέχει τις εξής υποενότητες: «Η επιβολή της τεχνολογίας», «Η καταστροφή του περιβάλλοντος», «Η κατασκευή των αναγκών», «Η δοκιμασία των εργατών», «Το κράτος ως υπηρέτης», «Η κατάκτηση της φύσης».

Εδώ, μεταξύ άλλων, ο συγγραφέας καταγράφει ορισμένες από τις καταστροφικές συνέπειες του βιομηχανισμού που προδιαγράφουν ένα ακόμη πιο ζοφερό «μέλλον»…

«Η τεχνόσφαιρα γεννά περιβαλλοντικά κόστη σε όλες τις φάσεις της καθημερινής λειτουργίας της –εξαγωγή, καλλιέργεια, μεταφορά, επεξεργασία, παραγωγή, αποθήκευση, μάρκετινγκ, χρήση και απόρριψη- τα οποία επωμίζεται η βιόσφαιρα. Κάποια από αυτά πλέον είναι οφθαλμοφανή και αποτελούν υλικό για τους τίτλους ειδήσεων: εξάντληση των πόρων, που χαρακτηρίζεται από την απώλεια 26 δισεκατομμυρίων αρόσιμης γης κάθε χρόνο παγκοσμίως, καθώς και τα φθίνοντα αποθέματα χαλκού, μολύβδου, νικελίου, σιδήρου, βωξίτη, υδραργύρου, ψευδαργύρου, φωσφορικού άλατος, μαγγανίου, ουρανίου, κασσίτερου και βολφραμίου, που πιστεύεται ότι θα εξαντληθούν κάποια στιγμή μέσα στην επόμενη γενιά, ακόμη και με τους παρόντες ρυθμούς χρήσης· αποψίλωση, που μέχρι στιγμής έχει απογυμνώσει σχεδόν τα δύο τρίτα της επιφάνειας της γης που, όταν ξεκίνησε η πρώτη Βιομηχανική Επανάσταση, καλυπτόταν από δένδρα και επί του παρόντος συνεχίζει με ρυθμό 227 εκατομμυρίων στρεμμάτων τον χρόνο, ενώ στην ουσία θα εξαλείψει τα υπεραιωνόβια δάση του πλανήτη μέσα στην επόμενη δεκαετία· μόλυνση της ατμόσφαιρας, του νερού, της φυτικής κάλυψης και του εδάφους, η οποία ήδη (μεταξύ πολλών άλλων) κατέστρεψε το στρώμα του όζοντος, κατέστρεψε μεγάλο κόμματι των ωκεανών και τους ζωτικής σημασίας υφάλους εντός τους, κατέστησε την μισή ποσότητα του παγκόσμιου αποθέματος πόσιμου νερού ακατάλληλη προς πόση ή κυριολεκτικά δηλητηριώδη, ενώ εξόντωσε ολόκληρα είδη με εκτιμώμενο ρυθμό 5000 την ημέρα κατά τα τελευταία είκοσι χρόνια· απερήμωση, που έχει ήδη μετατρέψει τα τρία τέταρτα της άλλοτε αρόσιμης γης του πλανήτη σε άγονη, αποξηραμένη έρημο, ενώ επί του παρόντος απειλεί άλλα 32 δισεκατομμύρια στρέμματα ανά τον κόσμο».

Το ένατο κεφάλαιο τιτλοφορείται «ΟΙ ΝΕΟ-ΛΟΥΔΙΤΕΣ»

Το δέκατο και τελευταίο κεφάλαιο ασχολείται με τα «ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΤΩΝ ΛΟΥΔΙΤΩΝ».

Εδώ ο συγγραφέας χωρίς να έχει την παραμικρή αυταπάτη για τον ρόλο του έθνους-κράτους όσον αφορά την στήριξη και την προάσπιση με κάθε μέσο του βιομηχανισμού με ιδιαίτερη διαύγεια αποφαίνεται ότι το βιομηχανικό καθεστώς «μπορεί να προσαρμοστεί σε οποιοδήποτε εθνικό σύστημα –τη μαρξική Ρωσία, την καπιταλιστική Ιαπωνία, την Κίνα υπό έναν στυγερό δικτάτορα, τη Σιγκαπούρη υπό έναν καλοκάγαθο, τη χαώδη και σπαρασσόμενη Ινδία, τη νοικοκυρεμένη και συνεκτική Νορβηγία, το Ιουδαϊκό Ισραήλ, την ισλαμική Αίγυπτο– και το μόνο που ζητά ως αντάλλαγμα είναι οι προτεραιότητές του να επικρατούν, οι αγορές του να εξουσιάζουν, οι αξίες του να διεισδύουν και τα συμφέροντά του να διαφυλάσσονται με 14.000 στρατιώτες αν χρειαστεί ή ακόμη και με μια ολόκληρη Καταιγίδα της Ερήμου».

Καταλήγει, επίσης, στο συμπέρασμα ότι εάν το οικοδόμημα του βιομηχανισμού πολιτισμού δεν καταρρεύσει τελικά από το αποτέλεσμα μιας αποφασιστικής αντίστασης, φαίνεται ότι θα καταρρεύσει λόγω των συσσωρευμένων «υπερβολών και ασταθειών» του μέσα σε λίγες δεκαετίες:

«Η ιστορική καταγραφή των τελευταίων πέντε χιλιάδων ετών υποδηλώνει ξεκάθαρα ότι όλοι οι προηγούμενοι αφανίστηκαν, ανεξαρτήτως από το που ή για πόσο ήκμασαν, ως αποτέλεσμα της συνεχούς επίθεσης τους στο περιβάλλον που συνήθως κατέληγε σε απώλεια εδάφους, πλημμύρες και λιμό, αλλά και μιας διαδοχικής διόγκωσης όλων των κοινωνικών στρωμάτων που συνήθως κατέληγε σε εξέγερση, πόλεμο και διάλυση. Οι πολιτισμοί και οι αυτοκρατορίες που τους δίνουν σχήμα και μορφή μπορούν να επιτύχουν πολλά χρήσιμα και αξιόλογα πράγματα –ή αυτό θέλουν να πιστέψουμε οι ιστορικοί των μεταγενέστερων πολιτισμών– φαίνονται όμως ανίκανοι να αντιληφθούν τη σημασία της κλίμακας ή των ορίων, ενώ κατά την ανάπτυξη και διόγκωσή τους δεν μπορούν να διατηρήσουν την ισορροπία και τη συνέχεια εντός ή εκτός. Ο βιομηχανικός πολιτισμός διαφέρει μόνο ως προς το ότι πλέον είναι πολύ μεγαλύτερος και πολύ ισχυρότερος απ’ οποιονδήποτε άλλον στην ιστορία, με γεωμετρικές διαφορές σε όλες τις διαστάσεις και η κατάρρευσή του θα είναι πολύ πιο εκτενής και ολοσχερής, πολύ πιο καταστροφική».

Ο Κέρκπατρικ θεωρεί ότι μια τέτοια «κατάρρευση» θα συνοδευτεί από μια τέτοιας έκτασης και σφοδρότητας περιβαλλοντική και κοινωνική αποδιάρθρωση ώστε θα απειληθεί σε σοβαρότατο βαθμό η συνέχιση της ίδιας της ζωής, της ανθρώπινης τουλάχιστον, πάνω στον πλανήτη.

Ο συγγραφέας συνάμα όμως «βλέπει» και την σταδιακή διάβρωση των μηχανισμών των κρατών-εθνών που θα έχουν καταστεί «παρωχημένοι και ανεφάρμοστοι», που θα συνοδευτεί από την επίσης σταδιακή αναβίωση και την επανενδυνάμωση των μικρών βιοπεριοχών και των συνεκτικών κοινοτήτων.

«Σε κάθε περίπτωση, οι επιζήσαντες θα πρέπει οπωσδήποτε να έχουν ένα σώμα παραδόσεων και κάποιο όραμα για την αναγέννηση του ανθρωπίνου είδους που θα τους καθοδηγεί από εκείνο το σημείο και μετά στο πώς να ζουν σε αρμονία με τη φύση και στο πως και γιατί να κατασκευάζουν τις τεχνολογίες τους, σε συνύφανση με τους περιορισμούς και τις υποχρεώσεις τους απέναντι σ’ αυτήν, επιδιώκοντας όχι να κατακτήσουν, να κυριαρχήσουν και να ελέγξουν τα είδη και τα συστήματα του φυσικού κόσμου –γιατί η αποτυχία του βιομηχανισμού θα τους έχει διδάξει πόσο απερίσκεπτο είναι αυτό– αλλά μάλλον να κατανοήσουν, να υπακούσουν, να αγαπήσουν και να ενσωματώσουν τη φύση τόσο στην ψυχή όσο και στα εργαλεία τους.

Είναι τώρα καθήκον των νέο-Λουδιτών, οπλισμένων με το παρελθόν, να προετοιμάσουν, να διαφυλάξουν και να συναρθρώσουν αυτό το σώμα παραδόσεων, αυτή την έμπνευση, για εκείνες τις διαφορετικές γενιές που μπορεί να υπάρξουν στο μέλλον».

Ακολουθεί το χρονολόγιο, το οποίο και παραθέτουμε.

1811

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ [ΝΟΤΙΓΧΑΜΣΑΪΡ] Σπάζονται γύρω στις 400 μηχανές –1 νεκρός Λουδίτης– Στέλνονται 1.900 στρατιώτες –Συλλήψεις Λουδιτών.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ [ΝΟΤΙΓΧΑΜΣΑΪΡ] Σπάζονται γύρω στις 400 μηχανές –Στέλνονται 500+ στρατιώτες –Συλλήψεις Λουδιτών. [ΛΑΝΚΑΣΑΪΡ/ΤΣΕΣΑΪΡ] Συνάντηση Λουδιτών.

1812

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ [ΝΟΤΙΓΧΑΜΣΑΪΡ] Σπάζονται 300+ μηχανές – Συλλήψεις Λουδιτών – Στέλνονται 1.000+ στρατιώτες. [ΓΙΟΡΚΣΑΪΡ] Καίγεται 1 εργοστάσιο. Σπάζονται μηχανές.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ [ΝΟΤΙΓΧΑΜΣΑΪΡ] Σπάζονται γύρω στις 30 μηχανές. [ΛΑΝΚΑΣΑΪΡ/ΤΣΕΣΑΪΡ] Καίγεται 1 αποθήκη. Επίθεση σε 1 εργοστάσιο. [ΓΙΟΡΚΣΑΪΡ] Επίθεση σε 3 εργαστήρια, σπάζονται μηχανές. [ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ] Συζήτηση νομοσχεδίου που επισύρει τη θανατική ποινή για το σπάσιμο μηχανών· ο Μπάιρον εκφωνεί ομιλία για να εκφράσει την αντίθεσή του.

ΜΑΡΤΙΟΣ [ΝΟΤΙΓΧΑΜΣΑΪΡ] Σπάζονται 12 μηχανές. –Ασσίζες: Εξορίζονται 12 άτομα. [ΛΑΝΚΑΣΑΪΡ/ΤΣΕΣΑΪΡ] Επίθεση σε 1 εργοστάσιο. [ΓΙΟΡΚΣΑΪΡ] Επίθεση σε περίπου 12 εργαστήρια, σπάζονται μηχανές –Επίθεση σε 2 εργοστάσια. [ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ] Γεννιέται ο Ντίκενς –Το νομοσχέδιο για το σπάσιμο μηχανών γίνεται νόμος του κράτους –Δημοσιεύεται το Τσάιλντ Χάρολντ.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ [ΝΟΤΙΓΧΑΜΣΑΪΡ] Πυροβολείται 1 εργοστασιάρχης [ΛΑΝΚΑΣΑΪΡ/ΤΣΕΣΑΪΡ] Ταραχές στο Εμπορικό Ανταλλακτήριο –15+ ταραχές για τρόφιμα –Επιθέσεις σε 10 εργοστάσια, τα 2 καταστρέφονται -10+ Λουδίτες νεκροί. [ΓΙΟΡΚΣΑΪΡ] Επιθέσεις σε 4 σπίτια, 2 εργαστήρια, 2 εργοστάσια –1 εργοστασιάρχης νεκρός –4 Λουδίτες νεκροί –Επίθεση σε 1 εργοστασιάρχη. [ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ] Ο Μάλθους εκλέγεται μέλος της διάσημης λέσχης των Ουίγων King of Clubs.

ΜΑΪΟΣ [ΝΟΤΙΓΧΑΜΣΑΪΡ] 1 ταραχή για τα τρόφιμα –Στέλνονται 2.000 στρατιώτες. [ΛΑΝΚΑΣΑΪΡ/ΤΣΕΣΑΪΡ] Επίθεση σε 1 εργοστασιάρχη –Ασσίζες: Απαγχονίζονται 10 άτομα, 38 φυλακίζονται –Τοποθέτηση 6.900 στρατιωτών. [ΓΙΟΡΚΣΑΪΡ] Επιδρομές για όπλα, ληστείες –Τοποθέτηση 4.000 στρατιωτών. [ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ] Δολοφονείται ο πρωθυπουργός Πέρσιβαλ –Ανοίγει η έκθεση του ζωγράφου Ουίλιαμ Τέρνερ –Γεννιέται ο συγγραφέας και ζωγράφος Έντουαρντ Λίαρ.

ΙΟΥΝΙΟΣ [ΛΑΝΚΑΣΑΪΡ/ΤΣΕΣΑΪΡ] 38 άτομα συλλαμβάνονται για παράνομη ορκωμοσία. [ΓΙΟΡΚΣΑΪΡ] Επιδρομές για όπλα, ληστείες. [ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ] Ο λόρδος Λίβερπουλ αναλαμβάνει πρωθυπουργός· οι ΗΠΑ κηρύσσουν πόλεμο στο Ηνωμένο Βασίλειο.

ΙΟΥΛΙΟΣ [ΓΙΟΡΚΣΑΪΡ] Επιδρομές για όπλα, ληστείες. [ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ] Η Βουλή των Λόρδων απορρίπτει το νομοσχέδιο του Χένσον για την παροχή βοήθειας στους καλτσοπλέκτες.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ [ΛΑΝΚΑΣΑΪΡ] Αθωώνονται 38 άτομα που είχαν συλληφθεί για παράνομη ορκωμοσία. [ΓΙΟΡΚΣΑΪΡ] 3+ταραχές για τρόφιμα.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ [ΝΟΤΙΓΧΑΜΣΑΪΡ] 1 ταραχή για τα τρόφιμα. [ΛΑΝΚΑΣΑΪΡ/ΤΣΕΣΑΪΡ] Καίγεται 1 εργοστάσιο. [ΓΙΟΡΚΣΑΪΡ] 2 εργαστήρια δέχονται επίθεση, σπάζονται μηχανές –Επιδρομές για όπλα. [ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ] Ο Ναπολέων μπαίνει στη Μόσχα.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ [ΓΙΟΡΚΣΑΪΡ] Συλλήψεις Λουδιτών. [ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ] Ο Ναπολέων αποσύρει τα στρατεύματά του από τη Μόσχα.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ [ΝΟΤΙΓΧΑΜΣΑΪΡ] 1 ταραχή για τα τρόφιμα –Σπάζεται 1 μηχανή. [ΓΙΟΡΚΣΑΪΡ] Συλλήψεις Λουδιτών.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ [ΝΟΤΙΓΧΑΜΣΑΪΡ] Σπάζονται γύρω στις 5 μηχανές. [ΓΙΟΡΚΣΑΪΡ] Ασσίζες: Απαγχονίζονται 14 άτομα, εξορίζονται 6. [ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ] Ο χημικός και εφευρέτης Χάμφρεϊ Ντέιβι χρίζεται ιππότης.

1813

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ [ΝΟΤΙΓΧΑΜΣΑΪΡ] Σπάζονται γύρω στις 14 μηχανές. [ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ] Ο Σέλεϊ ιδρύει ταμείο αρωγής για τα παιδιά των Λουδιτών.

Συσπείρωση Αναρχικών