Το Αναρχικό DADA

Πως η φρίκη της πρώτης παγκόσμιας ανθρωποσφαγής δημιούργησε
το πιο αναρχικό καλλιτεχνικό ρεύμα

 «Η ορμή για καταστροφή είναι μια δημιουργική ορμή». (Μιχαήλ Μπακούνιν)

Ρεύμα ήταν αυτό, έτεινε ένα από μέχρι τέχνης, στην αν Αναρχία, τόσο τέχνης πολύ αυτό λεγόμενο άλλο δεν από DADA. Αυτό δεν είναι ένα τυπογραφικό λάθος. Πιστεύουμε πως ένα κείμενο για το DADA θα πρέπει τουλάχιστον να αρχίζει κάπως έτσι. Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή και ας μιλήσουμε… συμβατικά με τις ίδιες λέξεις αλλά στην «σωστή» σειρά:

Αν ένα ρεύμα τέχνης, μέχρι σήμερα, έτεινε τόσο πολύ στην Αναρχία αυτό δεν ήταν άλλο από το λεγόμενο DADA. Αφορμή της αναφοράς μας στο συγκεκριμένο καλλιτεχνικό ρεύμα, στάθηκαν τα 100 χρόνια λήξης της πρώτης παγκόσμιας ανθρωποσφαγής, όπου ο ντανταϊσμός είναι προβοκατόρικο τέκνο της. Το DADA δημιουργήθηκε εξ αιτίας των μπαρουτοκαπνισμένων φυσικών τοπίων που μετατράπηκαν σε πεδία μάχης της πρώτης παγκόσμιας ανθρωποσφαγής, του θανατερού ήχου του πολέμου, των διαμελισμένων σωμάτων, των ανθρώπινων κραυγών, των χημικών αερίων, των κατεστραμμένων ζωών και των εκατομμυρίων νεκρών που έδωσαν την ζωή τους στα χέρια μιας μερίδας εξουσιαστών. Δημιουργήθηκε ως αντίδραση όλων των παραπάνω. Για τους ντανταϊστές όλα όσα συγκροτούσαν τον κόσμο μέχρι τότε έπρεπε να αναθεωρηθούν, να διαλυθούν και να γεννηθούν νέες οπτικές που δεν θα θύμιζαν τίποτα από όλα εκείνα που οδήγησαν την ανθρωπότητα σ’ αυτό το φρικτό μακέλεμα. Αρνείται όλα εκείνα τα ιδεώδη, τις ιδεολογίες και τις αξίες της κοινωνίας που το μόνο που είχαν καταφέρει ήταν ένας πόλεμος με εκατομμύρια νεκρούς. Ένας πρωταγωνιστής αυτού του ρεύματος, ο γάλλος ρουμανικής καταγωγής Τριστιάν Τζαρά είχε δηλώσει: «Ήμασταν ενάντια στον πόλεμο, χωρίς όμως να πέφτουμε στην εύκολη παγίδα του ουτοπικού πασιφισμού. Ξέραμε πως δεν θα ξεφορτωνόμασταν τον πόλεμο αν δεν ξεφορτωνόμασταν τα αίτιά του[…] Αυτός ο πόλεμος δεν ήταν δικός μας. Για μας ήταν ένας πόλεμος ψεύτικων συναισθημάτων και αθεμελίωτων δικαιολογιών[…] Το νταντά γεννήθηκε από μια ηθική ανάγκη, από μια ακατανίκητη θέληση για την επίτευξη ενός ηθικού απόλυτου[…] Τιμή, Πατρίδα, Ηθική, Οικογένεια, Τέχνη, Θρησκεία, Ελευθερία, Αδελφοσύνη, κ.τ.λ., όλες αυτές οι έννοιες που κάποτε ανταποκρίνονταν σε ανθρώπινες ανάγκες, τώρα πια δεν ήταν τίποτα παραπάνω από συμβιβασμοί και κούφια κόκκαλα».^[1]