ΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ

της SHEILA FITZPATRICK

σελ. 645 / Εκδ. Μεταίχμιο

Η αυστραλέζα ιστορικός Sheila Fitzpatrick, η οποία ειδικεύεται στην ιστορία της Σοβιετικής Ένωσης, στην Εισαγωγή του βιβλίου σκιαγραφεί τονρόλο των «Συμβούλων» του Στάλιν προετοιμάζοντάς μας για μιαπραγματικά συγκλονιστική συνέχεια: «Αυτή η ομάδα –γύρω στα δέκα δώδεκα άτομασε οποιαδήποτε δεδομένη περίοδο, όλοι άντρες– δημιουργήθηκε την δεκαετία του 1920, συγκρούστηκε με τις ομάδες της αντιπολίτευσης με επικεφαλής τον Λεβ Τρότσκι και τον Γκριγκόρι Ζινόβιεφ μετά τον θάνατο του Λένιν, και περιέργως συνέχισε να υπάρχει επί τριάντα χρόνια, δείχνοντας μια ικανότητα ως φοίνικας να αναγεννάται και να επιβιώνει από καταστάσεις που την απειλούσαν, όπως οι Μεγάλες Εκκαθαρίσεις, η παράνοια των τελευταίων χρόνων του Στάλιν και οι κίνδυνοι της μεταβατικής μετά Στάλιν εποχής. Τριάντα χρόνια είναι μεγάλο διάστημα για να συνεχίσει να λειτουργεί μια ομάδα στην πολιτική, ακόμα και σε πολιτικά κλίματα λιγότερα θανατηφόρα από εκείνα της Σοβιετικής Ένωσης υπό τον Στάλιν. Η ομάδα διαλύθηκε τελικά το 1957, όταν ένα μέλος της (ο Νικήτα Χρουστσώφ) έγινε ο νέος αρχηγός και απομάκρυνε τους υπόλοιπους».

Η Fitzpatrick εξηγεί ότι τα πρόσωπα αυτά, παρ’ ότι δεν διεκδικούσαν την ηγεσία από τον Στάλιν, όχι μόνο δεν αποτελούσαν διακοσμητικά στοιχεία ή απλά μέλη της ακολουθίας του σαν γραμματείς ή μυστικοί αστυνομικοί, όχι μόνο δεν ήταν πολιτικά ανύπαρκτα, αλλά αντίθετα διοικούσαν σημαντικούς τομείς, όπως ο στρατός και η βαριά βιομηχανία. Έτσι παρ’ ότι ο Στάλιν δεν χρειαζόταν την συμφωνία τους, όταν αυτή απουσίαζε εκείνος ορισμένες φορές οπισθοχωρούσε ή απλώς περίμενε να αλλάξουν στάση.

Αλλά για ποιους πρόκειται;