ΤΡΩΜΕ ΤΡΟΦΙΜΑ ΓΙΑ ΧΕΛΩΝΟΝΙΝΤΖΑΚΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΓΙΑ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ
Η ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας καθώς και η ισχυροποίηση των εξουσιαστικών σχέσεων μέσα στη κοινωνία επιχειρούν να «πλάσουν» τον άνθρωπο των πόλεων. Ένα νέο είδος, απομακρυσμένο απ’ το φυσικό περιβάλλον, θλιβερό, αδύναμο, οκνηρό, γεμάτο νοσήματα. Ο άνθρωπος των πόλεων δεν θα είναι παρά ένα «κακέκτυπο» του τι ήταν κάποτε. Όμως, ας μη γελιόμαστε: μπορεί μεν να ζει σ’ ένα διόλου φυσικό περιβάλλον, αλλά εξακολουθεί να είναι ένα πλάσμα της φύσης αν και λίγο «μεταλλαγμένο».
Και πώς να μην είναι όταν το σύμπλεγμα πολυκατοικιών-κλουβιών, νέφους, βρωμιάς και διαφόρων επιβαρυντικών παραγόντων καθιστά τον άνθρωπο των πόλεων, ούτε λίγο ούτε πολύ πειραματόζωο, πιόνι στα χέρια ενός «μεγάλου θεού» που του επέβαλε αυτές τις άθλιες συνθήκες. Μ’ αυτές γεννήθηκε, μ’ αυτές θα πεθάνει. Δίχως περιθώρια επιλογής. Το γιατί θα το δείτε παρακάτω. Αγωνίζεται λοιπόν για να ζήσει, για να επιβιώσει και όχι για να διαβιώσει. Αγωνίζεται με λίγα λόγια για να μην πεθάνει και να βγει νικητής. Αναρωτιέμαι μονάχα αν τα ποντίκια των εργαστηρίων ζουν σε καλύτερες συνθήκες.
Έτσι, ο άνθρωπος των πόλεων έχει ανάγκη να τραφεί. Ευτυχώς δεν έχει έρθει ακόμη η ώρα που θα τρέφεται μόνο με χάπια. Τρώει λοιπόν ό,τι τροφές έτρωγαν και οι μακρινοί του πρόγονοι. Επειδή όμως τα φρούτα, τα λαχανικά και τα βοσκοτόπια δεν φυτρώνουν στις ταράτσες των πολυκατοικιών, ούτε οι λίμνες στους υπονόμους, ο άνθρωπος των πόλεων βασίστηκε για την τροφή του σε τρίτους: στις βιομηχανίες τροφίμων. Και καθώς η εξέλιξη (;;;) επιτάσσει να βαρύνει περισσότερο το κέρδος των βιομηχανιών τροφίμων απ’ ότι η υγεία του ανθρώπου-καταναλωτή, η αγορά κατακλύστηκε σιγά-σιγά με αμφιβόλου ποιότητας τρόφιμα: αυγά που δεν είχαν τη σωστή γεύση, ντομάτες σαν πορτοκάλια κ.τ.λ.
Συνάντησα κάποτε μια γιαγιά, ξέρετε, απ’ αυτές τις παραδοσιακές μαυροφορεμένες. Πάνω στη κουβέντα για τον παραδοσιακό-οικολογικό-φυσικό τρόπο ζωής μου λέει: «Και τι να το κάνω εγώ παιδάκι μου το μαρούλι από τον μανάβη; Δεν το θέλω. Εγώ τρώω μόνο από το μποστάνι μου που το μαζεύω με το χέρι. Στα χωράφια περνάει το τρακτέρ. Και σαν περάσει, αφήνει λάδια. Άσε τα φάρμακα».Το είχε φιλοσοφήσει σωστά και έφτασε στην ηλικία που έφτασε. Εμείς άραγε;
Στην αρχή μάθαμε για τα υπερβολικά φυτοφάρμακα και λιπάσματα. Έπειτα για τις ορμόνες, τα αντιβιοτικά, τις ακατάλληλες ζωοτροφές που επέφεραν τη νόσο των «τρελών αγελάδων», τις διοξίνες και τέλος τα μεταλλαγμένα τρόφιμα.
Τα μεταλλαγμένα τρόφιμα «σχεδιάστηκαν» έτσι ώστε να είναι μεγαλύτερης αντοχής (στο χρόνο, στο κρύο, στα ζιζάνια, σε ορισμένα φυτοφάρμακα), βελτιωμένης εμφάνισης κτλ. Η ανησυχία των ανθρώπων, των λεγόμενων «καταναλωτών», σε σχέση με τη διατροφή μετά τα τελευταία σκάνδαλα ιδίως στην Ευρώπη είναι πια έκδηλη. Έτσι άρχισαν να ξεφυτρώνουν ανταγωνιστικές εταιρείες στις βιομηχανίες τροφίμων. Οι εταιρείες με βιολογικά προϊόντα που δεν έχουν υποστεί παρεμβάσεις προτείνουν προϊόντα σε υψηλότερη τιμή που φυσικά αγοράζει μόνο όποιος του το επιτρέπει η τσέπη του. Πράγμα τελείως παράλογο, να κοστίζει το απλό, φυσικό προϊόν μια περιουσία. Αυτό βέβαια ας το εξετάσει η φιλοσοφία. Εδώ έφτασαν στη διαστροφή να επινοήσουν μιας σεζόν λουλούδια, προγραμματισμένα να πεθαίνουν, για να τρέξεις στον ανθοπώλη να πάρεις άλλα.
Το πρόβλημα όμως είναι βαθιά κοινωνικό. Ας υποθέσουμε ότι ο άνθρωπος των πόλεων μένει χωρίς εργασία. Τι θα πάθει; Θα πεινάσει. Πρωτίστως, λοιπόν, εργάζεται για να φάει. Αυτή του η φυσική ανάγκη εξαρτάται όμως από τρίτους. Κι αν το αφεντικό του ξυπνήσει στραβά και τον απολύσει; Μεγάλο το άγχος της επιβίωσης. Και δεν έχει τίποτα για να ξεγελάσει τη πείνα του. Άντε καμιά γλάστρα με βασιλικό στο μπαλκόνι, άντε κανένα νεράντζι του δήμου…
Εκβιασμός λοιπόν. Διπλός μάλιστα. Θα δουλέψεις για να φας. Θα αγοράσεις όμως τη τροφή που υπάρχει. Τι υπάρχει; Καρκίνος… υπάρχει. Είσαι αναγκασμένος να τον αγοράσεις και να τον φας. Αλλιώς θα πεινάσεις. Θα πεθάνεις της πείνας. Θα πεθάνεις λοιπόν έτσι κι αλλιώς. Μόνο που τρώγοντας τη τροφή τους θα πεθάνεις αργότερα -και πιο επώδυνα!
Ο «μεγάλος θεός» λοιπόν, που παίζει με τον άνθρωπο της πόλης σκέφτηκε πολύ σωστά όταν τον απομάκρυνε από τη φύση και εμπορευματοποίησε την πρώτιστη ανάγκη του: τη τροφή. Και όσο περνάνε τα χρόνια, και χάνεται η γνώση για την καλλιέργεια της τροφής και για την εκτροφή των ζώων, και χάνονται οι σπόροι από μη-μεταλλαγμένα τρόφιμα που μεγαλώνουν αυτοφυώς, χωρίς να χρειάζονται παρεμβάσεις και ενσωματώνονται πλήρως στην τροφική αλυσίδα, τόσο θα μεγαλώνει η εξάρτηση του ανθρώπου των πόλεων από τον «μεγάλο θεό», τόσο θα υποδουλώνεται για ένα πιάτο φαΐ… Σατανική πλεκτάνη…
Καιρός λοιπόν να αντιδράσουμε! Να μην δεχτούμε τον καρκίνο που μας προσφέρουν. Ή καλύτερα, να κάνουμε δικό μας τον φυσικό τρόπο ζωής και να σταματήσουμε να είμαστε τα πειραματόζωα των βιομηχανιών τροφίμων.
Ας ρίξουμε μια ματιά λοιπόν στα μεταλλαγμένα τρόφιμα. Γενικά, δεν έχουν περάσει απαρατήρητα. Μετά το πρώτο σοκ των ανθρώπων-καταναλωτών, όταν ενημερώθηκαν από τις ειδήσεις ότι στο εξής θα μπαίνει στις φράουλες γονίδιο από μύγα (αηδία!) για να βελτιωθούν ορισμένα χαρακτηριστικά της, φαίνεται πως στην Ευρώπη τουλάχιστον αντιτίθενται (θεωρητικά πάντα) στην κατανάλωση μεταλλαγμένων τροφών. Φυσικά, όταν πας στο περίπτερο και αγοράζεις μια λαχταριστή σοκολάτα σπάνια σκέφτεσαι πως περιέχει λεκιθίνη από μεταλλαγμένη σόγια, μιας που ακόμη δεν είναι υποχρεωτική η αναγραφή μεταλλαγμένων συστατικών σε προϊόντα, ελάχιστες δε είναι οι εταιρείες που οικειοθελώς ομολόγησαν πως χρησιμοποιούν τέτοια συστατικά στα προϊόντα τους.
Ποσοστό 94,6% των Ευρωπαίων απαιτεί να γνωρίζει το αν είναι ένα προϊόν μεταλλαγμένο ή όχι. Στον Ελλαδικό χώρο ποσοστό 93,3% των καταναλωτών δηλώνει πως δεν επιθυμεί να τρώει μεταλλαγμένα τρόφιμα. Έτσι, κάποιες βιομηχανίες τροφίμων στην Ευρώπη, βλέποντας πως ο Ευρωπαίος είναι πιο διστακτικός και σκεπτικιστής απ’ τον Αμερικάνο (στην Αμερική τρέφονται κατά πολύ περισσότερο με μεταλλαγμένη σόγια και καλαμπόκι ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 και αντιμετωπίζουν το ζήτημα διαφορετικά), φρόντισαν να εγγυηθούν ότι για την παρασκευή των προϊόντων τους δεν χρησιμοποιούνται μεταλλαγμένοι οργανισμοί.
Τι συμβαίνει όμως στην πραγματικότητα; Όγκοι μεταλλαγμένης σόγιας και καλαμποκιού που εξάγουν οι Η.Π.Α., ο Καναδάς και η Αργεντινή εισάγονται ως ζωοτροφή και εισχωρούν έτσι στην τροφική αλυσίδα των Ευρωπαίων. Πράγμα που σημαίνει ότι εμείς δεν μπορούμε να το ελέγξουμε. Ελάχιστοι δε είναι οι έλεγχοι που γίνονται γενικά.
Σήμερα, καλλιεργούνται με μεταλλαγμένους σπόρους πεντακόσια εκατομμύρια στρέμματα. Οι πολυεθνικές έχουν επενδύσει τρισεκατομμύρια δολάρια στη βιοτεχνολογία – σημειωτέον ότι το 65% της οικονομίας αφορά τη γεωργία. Εκτιμάται δε ότι το 2005 ο ετήσιος τζίρος θα αγγίξει τα 300 δις. δολάρια. Έτσι, το 32% της συνολικής παραγωγής καλαμποκιού είναι μεταλλαγμένο, όπως και το 52% της σόγιας. Η σόγια υπάρχει σε ποσοστό μεγαλύτερο του 60% στα κατεργασμένα τρόφιμα, σε δημητριακά, ζυμαρικά, πρωινά, σνακ, γλυκά κτλ. Τέλος, καθώς προχωρούν οι μεταλλαγμένες καλλιέργειες χάνονται άλλες ποικιλίες και καταστρέφεται η βιοποικιλότητα.
Γενικά, σε ό,τι αφορά τα μεταλλαγμένα τρόφιμα, δεν υπάρχουν εμπεριστατωμένες αποδείξεις ότι οι γενετικά μεταλλαγμένοι οργανισμοί είναι ασφαλείς ενώ δοκιμές σε ζώα έχουν αποκαλύψει απρόβλεπτα επίπεδα τοξικότητας.
Τι είναι όμως ακριβώς τα μεταλλαγμένα τρόφιμα; Κυρίως πρόκειται για διατροφικά προϊόντα που περιέχουν οργανισμούς με ανασυνδυασμένο γενετικό υλικό. Αποτελούνται ουσιαστικά από γονίδια διαφορετικών ειδών που τα έχουν συρράψει τεχνητά μαζί. Αυτό επιτυγχάνεται κυρίως με δύο τρόπους. Πρώτον, το «επιθυμητό»γονίδιο «κόβεται» από το γενετικό υλικό ενός είδους με τη βοήθεια ενός ενζύμου που παίζει το ρόλο του ψαλιδιού. Έπειτα, εισάγεται στον πυρήνα του κυττάρου ενός άλλου είδους, μέσω ενός φορέα (που μπορεί να είναι πλασμίδιο ή ιός). Δεύτερον, τα κύτταρα του φυτού που θέλουμε να βελτιώσουμε με την εισαγωγή άλλου γονιδίου απλώνονται σε μια πλάκα. Στη συνέχεια, το «πυροβολούνται» τυφλά με μάζες μορίων χρυσού καλυμμένες με το ξένο γονίδιο με την ελπίδα να εισχωρήσει το γονίδιο στο γενετικό υλικό του φυτού.
Η επιτυχία των μεθόδων αυτών είναι αβέβαιη. Πρώτον, γιατί η θέση που θα καταλάβει το εισαγόμενο γονίδιο δεν μπορεί να ελεγχθεί με ακρίβεια. Δεύτερον, γιατί μπορεί να λειτουργήσει για ένα διάστημα κι έπειτα να σταματήσει. Τρίτον, και σημαντικότερο, γιατί το νέο γονίδιο δεν ξέρει κανείς που θα καταλήξει μπορεί να παρεμποδίσει τη λειτουργία κάποιου ήδη υπάρχοντος γονιδίου ή να εισχωρήσει σε κάποιο κομμάτι του γενετικού υλικού που δεν ήταν ως τώρα «ενεργό», και ξυπνώντας το να το ενεργοποιήσει προκαλώντας απροσδόκητες συνέπειες.
Έχει κι άλλο: οι γενετικά μεταλλαγμένοι οργανισμοί διαφέρουν από την παραδοσιακή εμπειρική παρεμβολή του ανθρώπου στη φύση που βελτίωνε γενετικά ορισμένα συγγενή είδη. Με τη μέθοδο αυτή οι επιστήμονες μετακινούν γονίδια μεταξύ άσχετων εξελικτικά ειδών (π.χ. από τον σκορπιό στην πατάτα) πράγμα που είναι αδιανόητο, διότι παρόλο που σε μοριακή και χημική βάση η δομή (το DNA) είναι ίδια σε όλους τους οργανισμούς, η φύση βάζει φραγμούς που δεν επιτρέπουν την αναπαραγωγή μη κοντινών στην εξέλιξη ειδών. Όσο κι αν οι επιστήμονες έχουν μελετήσει τα είδη που διασταυρώνουν είναι αδύνατον να προβλέψουν τι τερατουργήματα μπορεί να δημιουργήσουν. Ακόμη, αποτελούν μια ραγδαία επιτάχυνση σε μια ενδεχόμενη φυσική αλλαγή, η οποία αν επέρχονταν θα γίνονταν με ρυθμό εκατοντάδων ετών. Τέλος, είναι μια τεχνολογία εργαστηρίου. Αλλιώς συμπεριφέρεται το γονίδιο μέσα στο δοκιμαστικό σωληνάριο, αλλιώς μέσα στον οργανισμό από τον οποίο προήλθε κι αλλιώς στον οργανισμό στον οποίον θα εισαχθεί. Και κανείς δεν μπορεί να ελέγξει τη συνεχόμενη αλλαγή και εξέλιξη των ειδών μέσα στη φύση!
Συνεπώς, η γενετική μηχανική χρησιμοποιεί τεχνητά φτιαγμένο γενετικό υλικό και η τροποποίηση που επιτυγχάνεται συνήθως διαταράσσει την αρχιτεκτονική του γενώματος του ξενιστή, με απρόβλεπτες συνέπειες (βιοχημικές αλλαγές, δηλαδή αλλαγές μπορεί να σημαίνουν την παραγωγή νέων τοξινών, αλλεργιογόνων αλλά και ποικίλες αλλαγές στη διατροφική αξία του νέου φυτού που αγνοούνται σκοπίμως από όσους το παράγουν). Παραβιάζονται λοιπόν κατάφωρα οι αρχές της γενετικής λειτουργίας.
Ένα παράδειγμα αρκεί για να πείσει και τον πιο… άπιστο. Η ομάδα του Ούγγρου μοριακού βιολόγου Δρ. Αρπάντ Πουζτάι χρησιμοποίησε γενετικά τροποποιημένες πατάτες που περιείχαν μια ουσία, την λεκτίνη, η οποία αυξάνει την ανθεκτικότητα των φυτών της πατάτας σε έντομα και σκουλήκια. Στη συνέχεια, τάισαν αρουραίους με τέτοιες πατάτες. Το αποτέλεσμα ήταν καταστροφικό καθώς μετά από λίγες μέρες το γαστρεντερικό τους σύστημα είχε κυτταρικές αλλοιώσεις. Σε άλλους αρουραίους που είχαν χορηγήσει κανονικές πατάτες με 1.000 φορές μεγαλύτερη ποσότητα της ίδιας ουσίας τα ζώα δεν έπαθαν τίποτα. Φυσικά, μετά τη δημοσίευση αυτής της μελέτης του ο Δρ. Πουζτάι έχασε τη δουλειά του. Και όχι από τον «μεγάλο θεό»… Τόλμησε λοιπόν να αποκαλύψει τα αποτελέσματα των πειραμάτων του και αφού τον φίμωσαν αναγκάστηκε να σπάσει τη σιωπή του μέσω του διαδικτύου. Γενικά ο ίδιος υποστηρίζει ότι είναι πολύ νωρίς για να κυκλοφορούν στην αγορά αυτά τα προϊόντα μόνο και μόνο βάσει μιας μελέτης ενός επιστήμονα της εταιρείας Monsanto (η μεγαλύτερη πολυεθνική εταιρεία βιοτεχνολογίας) που δημοσιεύτηκε το 1996. Οι άδειες δε που χορηγήθηκαν από την Διεύθυνση Τροφίμων και Φαρμάκων των Η.Π.Α. (FDA) χορηγήθηκαν στις πολυεθνικές είτε επειδή επηρεάστηκαν οι Πρόεδροι των Η.Π.Α. είτε επειδή στελέχη των πολυεθνικών μεταπηδούσαν στη Διεύθυνση Τροφίμων και Φαρμάκων!!!
Κι αν και πάλι δε συμφωνείτε σκεφτείτε αν θα χρησιμοποιούσατε ποτέ καπνό με φωτοβόλο γονίδιο από τσούχτρα που το κάνει να φωσφορίζει όταν προσβάλλεται από μύκητα ή καπνό με γονίδιο χάμστερ και βαμβάκι που βγαίνει μπλε κατευθείαν απ’ το χωράφι ή αν θα τρώγατε γουρούνι με γονίδιο από σπανάκι, πατάτες με γονίδιο από κοτόπουλο ή καλαμπόκι με γονίδιο από πυγολαμπίδα!!!
Κ.