Η Σημειωτική του Κλουβιού για τα Πουλιά (A΄)

Το κλουβί για πουλιά ως σύμβολο και αλληγορία έχει χρησιμοποιηθεί σε πολλούς πολιτισμούς. Από τότε που ο άνθρωπος ζούσε σε κοινωνίες κυνηγών-τροφοσυλλεκτών, μέχρι τη στιγμή που τελικά πήγε να ζήσει στο νέο του αστικό περιβάλλον. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά διεισδυτικό πολιτιστικό σύμβολο και είναι εύκολο να γίνουν πολλές διαπολιτισμικές και ιστορικές συγκρίσεις.

Το επίκεντρο αυτού του άρθρου είναι κυρίως το πώς χρησιμοποιείται το μοτίβο του κλουβιού στον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό. Ωστόσο, προκειμένου να κατανοήσουμε το «κλουβί», θα πρέπει, επίσης, να κατανοήσουμε το ευρύτερο πλαίσιο των κλουβιών στην κοινωνία. Επί πλέον, εξετάζουμε το πώς χρησιμοποιείται σημειολογικά το κλουβί στην επικοινωνία. Από ψυχολογική άποψη ερευνούμε το κλουβί ως δοχείο, περιέκτη, γεγονός το οποίο αποτελεί μια αλληγορία για τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε.

ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ ΠΩΣ ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ ΜΕΣΑ ΣΕ ΕΝΑ ΚΛΟΥΒΙ;

Αν κάνετε οποιαδήποτε εργασία με προβολές (μοντέλα) με ανθρώπους που ζουν σε πόλεις, θα βρείτε παρόμοιες αναλο­γίες και αλληγορίες στα λόγια τους, όταν περιγράφουν τη διαβίωση στις πόλεις ή το πέρασμά τους μέσω αυτών. Δεν σημαίνει πως αυτό δείχνει ότι όλα όσα σκέφτονται για τη ζωή στην πόλη είναι αρνητικά, αλλά ότι τα σύνθετα αποτελέσματα του αγώνα για να διατηρήσουν την ατομικότητα και την αίσθηση της ανεξαρτησίας μεταξύ τόσων πολλών ανθρώπων έχει ως αποτέλεσμα ορισμένες συγκλίσεις στις αστικές εμπειρίες. Όντας μία μονάδα μέσα στις μάζες, στο πλαίσιο της συμπυκνωμένης φύσης της ζωής στην πόλη, οδηγούμαστε σε άμεσες συγκρίσεις για πράγματα που εμείς βάζουμε σε κλουβιά προκειμένου να εκφράσουμε το πώς αισθανόμαστε για τη ζωή μας: «Νιώθω σαν αρουραίος μέσα σε λαβύρινθο», «είμαστε στοιβαγμένοι σαν κότες στο κοτέτσι στην πολυκατοικία μου» ή «οι πόλεις γίνονται όλο και πιο πολυσύχναστες, είμαστε σαν σαρδέλες σε κουτί».