Οι ρίζες της αναρχίας εις το «χρυσούν γένος» (Μέρος ζ΄)

Η Εδέμ και ο Παράδεισος είναι ο περιφραγμένος κήπος των απολαύσεων. Των απολαύσεων φυσικά όπως τους όριζε η κρατική μηχανή. Έναν τέτοιο κήπο επιφυλάσσει και το Ισλάμ (= η υποταγή στο θεό) για τους πιστούς του Αλλάχ. Ο επουράνιος αιώνιος κήπος διαποτίζει τη συνείδηση του πιστού και την καθημερινότητά του και οι επίγειοι κήποι σε διάφορα ανατολικά κράτη έχουν το σκοπό της υπενθύμισης: του κήπου που κάθε απόλαυση τον κατακλύζει δίχως τους πόνους της επίγειας ζωής, είναι το βραβείο των θυσιών και των μαρτυρίων. Οι μυθολογικοί συγγενείς του «χρυσού γένους» δεν αναφέρονταν σε περιφραγμένους κήπους, γιατί άχρονος κήπος ήταν όλη η γη. Η χριστιανική παράδοση, αν και παρουσιάζει πολλά κοινά με την ισλαμική, άλλωστε η μία τροφοδότησε την άλλη, εμφανίζουν μία ουσιαστική διαφορά που εδώ μας ενδιαφέρει, γιατί αλλάζει την έννοια του παραδείσου για τις δύο θρησκείες. Ο θεός του κορανίου συγχωρεί το προπατορικό αμάρτημα του Αδάμ, ο οποίος δεν το κληροδοτεί στους απογόνους του, όπως κάνει αυτός της παλαιάς διαθήκης. Έτσι, στο Ισλάμ απουσιάζει και το σχέδιο σωτηρίας της ανθρωπότητας με την αποστολή του Χριστού. Από την άλλη το Ισλάμ δεν είναι, κατά βάση, μυστηριακή θρησκεία, όπως ο χριστιανισμός και δεν διακρίνεται η θρησκευτική δραστηριότητα από την καθημερινή. Η πολιτική και θρησκευτική εξουσία είναι ενιαία. Αφού δεν υπάρχει μεσσίας, δεν υπάρχει ιερατείο που τελεί τα μυστήρια. Υπάρχουν νομοδιδάσκαλοι («ulama» και «fuguha»), που μελετούν και γνωρίζουν το θεϊκό νόμο, καθοδηγώντας την κοινότητα, χωρίς να διαθέτουν ένα ιδιαίτερο ιερατικό χάρισμα.