Μία ιστορία από τον ηθοποιό Lev Durov[1] αναφορικά με την συνάντησή του με τον βετεράνο αναρχικό Ivan Mokin στη Μόσχα το 1972
Περπατούσα δίπλα στο σταθμό «Κιρόφσκαγια» του μετρό [στη Μόσχα] με ένα φίλο μου δημοσιογράφο. Και μου είπε:
– Άκουσε, θέλεις να σε συστήσω σε έναν πραγματικό αναρχικό; Μάλλον μόνο σε ταινίες τους έχεις δει! Αλλά άμα θεωρείς τον εαυτό σου αναρχικό…
– Ξέρω!, του έγνεψα. Τώρα, όποτε ξεστομίζεις κάτι, χτυπάς ή έναν πρίγκηπα ή έναν αναρχικό. Πού ήταν όλοι αυτοί πριν;
– Δεν πρέπει να το λες αυτό – ο δημοσιογράφος προσεβλήθη. Ο Ιβάν Γιεγκόροβιτς Μόκιν[2] είναι ένας πραγματικός, αφοσιωμένος αναρχικός. Πιστός του αναρχικού θεωρητικού Πήτερ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν, υπηρέτησε μαζί με το θρυλικό Στρατηγό Τοντόρσκι[3] στην πόλη Βέσγιεγκονσκ της περιφέρειας Τβερ.
– Θεέ μου, θυμήθηκα, με κάποια προσπάθεια, αυτό πρέπει να συνδέεται με τον Εμφύλιο! Πόσο χρονών, δηλαδή, είναι ο αναρχικός σου;
– Είναι ογδόντα πέντε. Αλλά μη στενοχωριέσαι – έχει πιο πολλή ενέργεια απ’ ότι εσύ.
Αγοράσαμε τσάι, ζάχαρη και πολλά γλυκά. Όπως είπε ο φίλος μου, οι Μόκιν δε χρειάζονταν τίποτε άλλο. Δέκα λεπτά αργότερα χτυπούσαμε το κουδούνι του αναρχικού.
Μας άνοιξε ο ίδιος την πόρτα του – ένας εύκαμπτος, μικρός άντρας με καθαρή κορμοστασιά και σταφιδιασμένα ελαφρώς γαλανά μάτια. Το κεφάλι του ήταν προσεκτικά τυλιγμένο σε ένα βαμβακερό τσεμπέρι με λουλουδιασμένο σχέδιο, δεμένο κάτω από το σαγόνι του. Μια ροζ φαλακρίτσα έλαμπε από κάτω, και όλο το πρόσωπό του ήταν ροζ σαν ενός μωρού. Ακόμα και η μικροκαμωμένη μύτη του έλαμπε. Η σύζυγός του έμοιαζε να του ταιριάζει πολύ – ήταν δυο ηλικιωμένοι αργοκίνητοι, ντελικάτοι σα λουλούδια. Η κινηματογραφική εικόνα του αναρχικού ληστή που φοράει το πουκάμισο τού ναύτη με τις ρίγες, οπλισμένου με ένα όπλο Μάουζερ, άρχισε να φθίνει στη φαντασία μου.
Ενθουσιάστηκα επίσης με την πληθώρα βιβλίων που στέκονταν στα ράφια, σε κάθε γωνιά, στοιβαγμένα μέχρι και σε καρέκλες, σκαμπό και κομοδίνα. Μόνο στο γραφείο του Ίβαν Γιεγκόροβιτς υπήρχε ένα βιβλίο με μαύρο κάλυμμα. «Απομνημονεύματα ενός Επαναστάτη» του Πήτερ Κροπότκιν [η πιο πρόσφατη έκδοση τότε στη Μόσχα ήταν του 1966]. Ο πρώην «τετραπλός» κομισάριος του Βεσγιεγκόνγκ (κομισάριος για το εμπόριο, τη βιομηχανία, τους φόρους και την εργασία) έζησε πιστός στις αντιλήψεις του μέχρι το τέλος της ζωής του. Και έζησε μέχρι τα 91.
Λίγο πριν από το θάνατό του, με αίτημα των βετεράνων Μπολσεβίκων, αποφασίστηκε ότι έπρεπε να δοθεί στον Μόκιν προσωπική σύνταξη, αντί για τα κανονικά 23 ρούβλια το μήνα. Με πρόσχημα την επίσημη διαδικασία, ζητήθηκε από τον Μόκιν να παρευρεθεί στη συνάντηση της περιφερειακής επιτροπής του κόμματος, δηλαδή του Κομμουνιστικού Κόμματος. Τότε ήταν που ένας από τους συντάκτες του αιτήματος, με σεβασμό προς τον γέρο άνδρα, είπε ότι ο Μόκιν δούλεψε πάντα πλάι στις Σοβιετικές αρχές, κατέχοντας θέσεις υπευθυνότητας, και όσο για τις νεανικές του ανησυχίες, πέρασαν με τον καιρό, και, εντάξει, και ποιος δεν έχει μολυνθεί με το λανθασμένο ρομαντισμό του αναρχισμού!
Αν ο γερο-Μόκιν είχε ένα Μάουζερ στα χέρια του, τότε, θα είχε φυτέψει μια σφαίρα στο κεφάλι του «υποστηρικτή» του. Πετάχτηκε έξαλλος και κοιτάζοντας τα μέλη της επιτροπής, είπε γεμάτος οργή:
– Κοιτάξτε τους εαυτούς σας! Αλλά δεν αλλάζω τις πεποιθήσεις μου σαν γάντια! Και έσπρωξε δυνατά την πόρτα φεύγοντας απ’ το δωμάτιο.
Παρ’ όλα αυτά, τού δόθηκε η προσωπική σύνταξη –οι νεαροί Μπολσεβίκοι δε χάρηκαν που στριμώχτηκαν από τον παλιό αναρχικό.
Ο Ιβάν Γιεγκόροβιτς δεν έζησε για να δει τη μέρα που οι υποστηρικτές του άλλαξαν τα γάντια τους για άλλη μια φορά. Ήταν μήπως η τελευταία;
Και να ποια σκέψη πέρασε από το μυαλό μου. Είναι παράξενο που ο αφοσιωμένος αναρχικός, ο γερο-Μόκιν, αρνήθηκε μια προσωπική σύνταξη μόνο και μόνο για να αποδείξει τις πεποιθήσεις του; Ή μήπως οι σκληροπυρηνικοί, μαχητές, άθεοι που έκαναν καριέρες με τις «πεποιθήσεις» τους να είναι πιο παράξενοι, τώρα που κρατάνε κεριά στις εκκλησίες;
Δεν ξέρω, δεν ξέρω…
Μετάφραση-απόδοση: Αναρχικός Πυρήνας ΞΑΝΑ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ
Σημειώσεις
- Ο Λεβ Ντούροβ γεννήθηκε το 1931 στη Μόσχα. Είναι ηθοποιός του σοβιετικού και ρωσικού θεάτρου και κινηματογράφου. Το κείμενο υπάρχει στο προσωπικό του ιστολόγιο: http://www.levdurov.ru/show_arhive.php?year=2003&month=9&id=575 Anarchy is the Mother of Order. A story from actor Lev Durov about meeting veteran anarchist Ivan Mokin in Moscow ca. 1972
- Ivan Yegorovich Mokin (1887 – 1978) γεννήθηκε στο χωριό Γιόγκνα της περιφέρειας Vesyegonsk. Στην ηλικία των 13 έφυγε για την Αγ. Πετρούπολη. Συμμετείχε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1917 επέστρεψε σπίτι του, οργάνωσε το πρώτο αγροτικό Σοβιέτ της περιφέρειάς του, το Μακαρόβσκι. Κομισάριος για την εργασία, τις βιομηχανίες, το εμπόριο και τη φορολογία στις πρώτες γραμμές της εκτελεστικής επιτροπής της Περιφέρειας Vesyegonsk. Αναρχικός. Συμμετείχε στον Εμφύλιο Πόλεμο. Θάφτηκε στη Μόσχα.
Από τον επίσημο ιστότοπο της Περιφέρειας Vesyegonsk: http://vesrn.ru/city/people/bibliographical/-m-.php
Άλλες ρωσικές ιντερνετικές πηγές τον αναφέρουν σαν αναρχικό-ατομικιστή, βιβλιοδέτη στο επάγγελμα, και καταχωρούν το θάνατό του το 1979. Ο Μόκιν άφησε τα απομνημονεύματά του για την επανάσταση του 1905 στην Αγ. Πετρούπολη, και πόζαρε για τον καλλιτέχνη Ivan Bilibin όταν ήταν ένας 18χρονος βοσκός προβάτων.
- Alexander Ivanovich Todorsky (1894 – 1965), Μπολσεβίκος από το 1918. Δημοσίευσε το 1918 ένα βιβλίο για τα Σοβιέτ στην Περιφέρεια Vesyegonsk, «Μια χρονιά με το Ντουφέκι και το Αλέτρι» [A Year with Rifle and Plough]. Σοβιετικός στρατιωτικός διοικητής, συνελήφθη το 1938, απελευθερώθηκε το 1953, αποκαταστάθηκε το 1955 και του δόθηκε ο βαθμός του Αντιστράτηγου. Δημοσίευσε μια από τις πρώτες λίστες των Σοβιετικών στρατιωτικών διοικητών που διώχθηκαν από τον Στάλιν.
Anarchy press gr 