Δεν μπορεί κανείς να μην αναγνωρίσει ότι το ζήτημα του ελέγχου ζωτικής σημασίας περιοχών, όπως το Αιγαίο, προβάλλεται και επανατοποθετείται κάθε φορά που επιχειρείται μεταβολή των όρων του εξουσιαστικού παιχνιδιού σε ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές, όπως αυτές της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Είναι ακόμα γνωστό στον καθένα ότι η κυριαρχία, κινούμενη προς τον μακρύ δρόμο της ενοποίησης των επιμέρους συνιστωσών της, δεν διστάζει να μεταχειριστεί οποιοδήποτε μέσο για να πετύχει τους αφανείς ή πρόδηλους στόχους της.
Η διάλυση του γιουγκοσλαβικού κράτους στην δεκαετία του ’90 και του Σανταμικού κράτους, λίγα χρόνια αργότερα, σηματοδότησαν, με τον πλέον αιματηρό τρόπο, τις νέες προτεραιότητες και τα σχέδια των Μεγάλων Δυνάμεων για τα Βαλκάνια και την Μέση Ανατολή, αμέσως μετά την έναρξη ενοποίησης των δυο μπλοκ κυριαρχίας, το 1990.
Για άλλη μια φορά, λοιπόν, στο επίκεντρο παραμένει το Αιγαίο πέλαγος και η Κύπρος, των οποίων η στρατηγική σημασία όχι μόνο δεν μειώθηκε μετά το επίσημο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, αλλά αποτελούν αντικείμενο ζωηρότατων διαπραγματεύσεων και διεθνών εντάσεων για τον έλεγχο και την μοιρασιά τους, μεταξύ των εμπλεκόμενων δυνάμεων, «μεγάλων» και «μικρότερων», «περιφερειακών» και μη. Συνέχεια