Σχετικά με τη «γέννηση» της φιλοσοφίας και όχι μόνο… (Δ΄)

Η ελληνική φιλοσοφία είναι σίγουρα ζήτημα ενδιαφέρον και ανεξάντλητο, πλην όμως αδύνατο να εξεταστεί ενδελεχώς μέσα από αυτές τις σελίδες. Έτσι, σκοπός του κειμένου αυτού, δεν είναι η αναλυτική παρουσίαση, σύγκριση ή κριτική στις τάσεις, τις θεωρίες και τα πρόσωπα που την χαρακτηρίζουν.

Αυτό που θα επιχειρηθεί να γίνει, είναι μια όσο το δυνατόν περιεκτικότερη αναφορά, στη σχέση κάποιων από τις σημαντικότερες παραμέτρους, μερικών από των πιο γνωστών φιλοσοφικών συστημάτων και θεωριών, με την κοινωνική πραγματικότητα της εποχής.

Μέσα από την αναφορά αυτή, σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί κάποιος να διακρίνει θέσεις και θεωρίες, που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ακόμη και αντί – εξουσιαστικές. Η πραγματικότητα όμως είναι, πως μέσα από την χρήση τους και μέσα από την ανάπτυξη της Φιλοσοφίας, μεταρρυθμίζεται και αναπτύσσεται συνεχώς η δημοκρατία αλλά και άλλα μοντέλα επιβολής.

Η φιλοσοφία λοιπόν, αρχίζει να επινοείται στην περιοχή της Ιωνίας, λειτουργώντας στην κατεύθυνση της ανάδειξης της «υπεροχής» της πόλης – κράτους, ως μορφή (εξουσιαστικά δομημένης) κοινωνικής οργάνωσης. Στο πρώιμο αυτό στάδιο, το περιεχόμενο του λόγου των σοφών (και όχι ακόμη των φιλόσοφων), που εμφανίζονται αρχικά στην Ιωνία και στη συνέχεια στη μεγάλη Ελλάδα και την Σικελία, δεν έχει πολλές διαφορές από τον μύθο. Τη στιγμή μάλιστα, που «αυτό που γεννήθηκε στη Μίλητο τον 6ο αιώνα δεν είναι ακριβώς ‘‘φιλοσοφία’’, αλλά μια ευφυής και απροκάλυπτη μορφή ορθολογικής σκέψης, η οποία φιλοδοξούσε να βάλει σε τάξη ένα νέο κόσμο και να εξεύρει τρόπους ελέγχου των πραγμάτων, στηριζόμενη σε μια στενή συνεργασία των τεχνικών-πρακτικών δυνατοτήτων της εποχής, με τη θεωρητική επεξεργασία των φυσικών και κοινωνικών προβλημάτων».