Στιγμές του ισπανικού εμφυλίου 1936-1939 (στ΄)

[…] Αυτή ή επίθεση έγινε για βασικούς λόγους τακτικής. Το μέ­τωπο της Αραγώνας είχε παραμεληθεί. Ήταν μια περιοχή όπου οι εθνικιστές δεν είχαν πραγματοποιήσει εκτεταμένα οχυρωματι­κά έργα, Από την άλλη πλευρά, η επίθεση στην Αραγώνα είχε έναν άλλο σκοπό. Ήταν ο διακαής πόθος των κομμουνιστών και της κεντρικής κυβερνήσεως να συντρίψουν και το τελευταίο οχυρό των αναρχικών. Σε αυτό το θέμα, όπως καίω σε πολλά άλλα ζητή­ματα οι κομμουνιστές οπαδοί της Δημοκρατίας και οι αστοί συμ­φωνούσαν απόλυτα και δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποθέσει κανείς ότι ο Πριέτο και οι μετριοπαθείς σοσιαλιστές μπορεί κατά οποιονδήποτε τρόπο να αντιτάχθηκαν στην πολιτική πού ακολουθήθηκε: στην πραγματικότητα ο Πριέτο έδωσε τις διαταγές.

Το Συμβούλιο της Αραγώνας, υπό την προεδρία του Χοακίν Ασκάσο και άλλων αναρχικών αρχηγών, ήταν ένας σταθερός ενοχλητικός παράγων, ο οποίος παρεμπόδιζε την συγκεντρωτική απο­τελεσματική διάρθρωση της πολεμικής προσπάθειας της Δημοκρα­τίας. Οι πιο πολλοί από τούς 450 συνεταιρισμούς φαίνεται πώς από κοινωνικής πλευράς είχαν επιτύχει, αλλά είχαν συντελέσει δια­σπαστικά καί καθόλου αποτελεσματικά στο θέμα του πολέμου: όπως είναι γνωστό δεν πλήρωναν φόρους και παρ όλο πού έστελ­ναν καμιόνια με τρόφιμα στο μέτωπο, αυτά έφθαναν σε ακανόνιστο χρόνο και σε αυθαίρετες θέσεις, και σε ποσότητες πού καθόριζαν οι τοπικές επιτροπές.