Αρχαία Φιλοσοφία και Κυριαρχία (Μέρος Β΄)

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ

Ο Αριστοτέλης είναι ο φιλόσοφος που ασχολήθηκε με κάθε τι το επιστητό. Κατεβάζει την φιλοσοφία από τα πλατωνικά ύψη στην γήινη σφαίρα. Καταρρίπτει τις ιδέες του Πλάτωνα ως υπαρκτές οντότητες, γιατί αυτές δεν μπορεί να βρίσκονται πριν από τα πράγματα [ante rem] αλλά μέσα στα πράγματα [in rem] με βασικό επιχείρημα αυτό του τρίτου ανθρώπου.

Αν, για τον Αριστοτέλη, υπάρχει μια ιδέα του ανθρώπου αναλλοίωτη στον υπεραίσθητο κόσμο, τότε λογικά θα πρέπει να υπάρχει και μια τρίτη ιδέα, που να επιβεβαιώνει την πρώτη και μια τέταρτη που να επιβεβαιώνει την τρίτη κ.λ.π, αυτό είναι αδύνατο, αποφαίνεται ο Αριστοτέλης, άρα οι ιδέες δεν υπάρχουν ως ξεχωριστές οντότητες. Βρίσκονται λοιπόν μέσα στα πράγματα [in rem]. Παράδειγμα, όλα τα λευκά αντικείμενα συνθέτουν την ιδέα του λευκού, ανεξάρτητα από το νου που τη συλλαμβάνει ως τέτοια.

Η διαφορά Πλάτωνα Αριστοτέλη βρίσκεται στο ότι ο μεν ένας πηγαίνει από τις καθολικές έννοιες στις επί μέρους, ενώ ο άλλος από τις επί μέρους στις καθολικές και οι δύο όμως θεωρούν ότι οι ιδέες είναι υπαρκτές από μόνες τους. Η διαφορά τους οφείλεται, ότι η άποψη του Πλάτωνα για την ύπαρξη των ιδεών ως ξεχωριστών οντοτήτων είναι ακατανόητη και παράδοξη, ενώ του Αριστοτέλη πιο κατανοητή. Αυτός είναι ο βασικός λόγος που ο Αριστοτέλης θεωρείται πιο έγκυρος από φιλοσόφους, θεολόγους, επιστήμονες κ.λ.π. Η διαφορά τους δεν είναι σημαντική αφού και οι δύο θεωρούν τις ιδέες ως αυθύπαρκτες, μόνο που στον Πλάτωνα αυτές είναι στον ουρανό ενώ στον Αριστοτέλη στην γη.