Αυτός ο όρος έγινε «διάσημος» μετά τις επιθέσεις που έγιναν στις 11 Σεπτέμβρη 2001 ενάντια στις ΗΠΑ.
Χρησιμοποιείται δε, από τους εκφραστές και υποστηρικτές της λεγόμενης δυτικής κυριαρχίας, προκειμένου αυτοί να χαρακτηρίσουν και να προσδιορίσουν τις βίαιες ενέργειες που προέρχονται από αυτό που ονομάζουν συλλήβδην τρομοκρατία.
Αν εξετάσουμε την κυριολεκτική σημασία αυτού του όρου θα δούμε πως αναφέρεται σε κάτι το δυσανάλογο.
Ασύμμετρος, λοιπόν, είναι ο δυσανάλογος και επομένως η απειλή αφορά ενέργειες και πρακτικές αυτού του χαρακτήρα και περιεχομένου.
Δεν προσδιορίζεται βέβαια σε αυτή την περίπτωση ποιο είναι το σύμμετρο και ανάλογο.
Γιατί σε έναν πόλεμο, είτε αυτός έχει κοινωνικά χαρακτηριστικά, είτε αφορά τις εξουσιαστικές αντιπαραθέσεις, εκείνο που ποτέ δεν προσδιορίζεται είναι οι όροι που καθορίζουν το ανάλογο ή το δυσανάλογο.
Έτσι αποτελεί αναπάντητο ερώτημα, κατά πόσο η χρήση αερίων στην διάρκεια της πρώτης παγκόσμιας αλληλοσφαγής ήταν σύμμετρη ή ασύμμετρη ενέργεια.
Κι ακόμα. Είναι σύμμετρη απειλή οι ατομικές βόμβες που ρίχτηκαν στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, ενώ ήδη ο πόλεμος είχε κριθεί υπέρ των αντιπάλων της Ιαπωνίας;
Πριν προχωρήσουμε θα σταθούμε σ’ αυτό που έχει άμεση σχέση με τον όρο που εξετάζουμε κι αφορά τον οπλισμό και τον εξοπλισμό των κρατών.
Η τελειοποίηση των οπλικών συστημάτων είναι το επιθυμητό για κάθε κομμάτι της κυριαρχίας σε τοπικό ή και παγκόσμιο επίπεδο. Κι αυτό γιατί με αυτό τον τρόπο επιβεβαιώνει την ισχύ του και διατηρεί τον κόσμο σκλαβωμένο κάτω από την διαρκή απειλή της εξόντωσης, των καταστροφών και του θανάτου.
Εφ’ όσον λοιπόν το οπλοστάσιο της κυριαρχίας βελτιώνεται διαρκώς, είναι αναμενόμενο να αναπτυχθούν διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης αυτής της κατάστασης.
Στην περίπτωση των εξουσιαστικών πολέμων και αντιπαραθέσεων η μία πλευρά προσπαθεί με κάθε τρόπο να μειώσει την ικανότητα των οπλικών συστημάτων της άλλης, κυρίως με σαμποτάζ και επιθέσεις μικρών οργανωμένων ομάδων που έχουν ειδικευτεί στην τακτική του λεγόμενου ανορθόδοξου πολέμου. Εννοείται πως αυτή η πρακτική οφείλει πολλά στην εμπειρία των κοινωνικών αγώνων και των ένοπλων εξεγερτικών πρακτικών που έχουν αναπτύξει κατά καιρούς οι καταπιεσμένοι.
Πότε λοιπόν υπάρχει «ασύμμετρη απειλή», όταν έχουμε δράση από τη μεριά των εξεγερμένων ή όταν αναλαμβάνουν δράση οι ειδικευμένοι κομάντος;
Ας πάμε ακόμα παραπέρα.
Πόσο «ανάλογος» είναι ο βομβαρδισμός μιας χώρας (για παράδειγμα του Αφγανιστάν), που δεν διαθέτει ούτε την στοιχειώδη αεράμυνα, από τα τέλεια εξοπλισμένα αεροπλάνα με ηλεκτρονικά μέσα και με βόμβες, όπου η καταστροφική τους ισχύς ξεπερνά κατά πολύ εκείνη των βομβών που ρίχτηκαν στο Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα;
Και για να δούμε την έκταση αυτής της κατάστασης, δεν έχουμε παρά να αναφερθούμε στην επίθεση της Χιτλερικής Γερμανίας στην Πολωνία, όπου τα πάντσερ και η σιδερόφρακτη πολεμική μηχανή του Γ΄ Ράϊχ «αντιμετώπισε» τον μεσαιωνικό οπλισμό των Πολωνών.
Σ’ αυτή και σε πολλές ακόμα περιπτώσεις, ποιός χρησιμοποιεί δυσανάλογα μέσα, η ομάδα των τυφεκιοφόρων, για παράδειγμα, ή οι ιθαγενείς με τα βέλη, τα μαχαίρια και τα ακόντια; Το ποιος έχει εξασφαλίσει την συντριβή και καταστροφή του άλλου δεν χρειάζεται να το ψάξουμε καν. Άλλωστε και τα ιστορικά γεγονότα το επιβεβαιώνουν. Που βρίσκεται η αναλογία και η συμμετρία;
Μήπως θα πρέπει να σκεφτούμε ότι η απειλή γίνεται «ασύμμετρη» όταν υπάρχει το στοιχείο του αιφνιδιασμού;
Ας το δούμε κι έτσι. Πόση σημασία έχει η προειδοποίηση για μια επερχόμενη εισβολή και κατάληψη (για να μιλήσουμε και πάλι με βάση πρόσφατες εμπειρίες) του Ιράκ ή του Αφγανιστάν; «Μα φυσικά θα δώσει την ευκαιρία στην προετοιμασία της άμυνας και την οργάνωση των υπόγειων καταφυγίων», θα μπορούσε να αντιτάξει κάποιος.
Αστείος ισχυρισμός! Όταν ο επιτιθέμενος διαθέτει τέλεια δορυφορικά και τηλεπικοινωνιακά συστήματα, ανιχνευτές εκπομπής θερμότητας του ανθρώπινου σώματος, εξειδικευμένα ηλεκτρονικά συστήματα σκόπευσης, βόμβες που μπορούν να διαπεράσουν το έδαφος σε βάθος όπου κανένα καταφύγιο δεν μπορεί να υπάρξει ή να μείνει απρόσβλητο ή άλλες, όπως οι «τρελές μαργαρίτες», που έχουν την ικανότητα και εξοντώνουν ο,τιδήποτε βρίσκεται σε σπηλιές και κοιλότητες μέσα σε βουνά και βραχώδεις περιοχές, τότε η «πίστωση χρόνου» είναι ένα νόμισμα χωρίς καμιά αξία ή χρήση.
Αφού λοιπόν και το ζήτημα της προειδοποίησης φαίνεται πως δεν πείθει, ας δούμε τι γίνεται και ποια είναι η πραγματικότητα σήμερα. Ποιες είναι οι συνθήκες που επικρατούν στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα.
Η κυριαρχία βρίσκεται στη κορύφωση της εξοντωτικής της ικανότητας. Τίποτα δεν φαίνεται ικανό να τη σταματήσει αν ακολουθηθούν οι όροι και οι κανόνες μιας αντιπαράθεσης «στα ίσα». Σ’ αυτήν την κατάσταση κάθε προειδοποίηση προς οποιοδήποτε κομμάτι της θα έμοιαζε με παράδοση και προδοσία, αφού θα ήταν εύκολο να εξουδετερωθεί από τον υπέρτατο μηχανισμό άμυνας που διαθέτουν τα κράτη.
Για να γίνει αυτό απόλυτα κατανοητό, απλά θα αναφέρω, πως θα έμοιαζε με την προειδοποίηση σε έναν σιδερόφρακτο ιππότη, ότι πρόκειται να δεχθεί επίθεση με σουγιά. Ή, ακόμα πιο χαρακτηριστικά, η μία πλευρά των εμπόλεμων να ενημερωθεί πως πρόκειται να δεχθεί διείσδυση εχθρικού κομάντο σε ορισμένο στρατόπεδο τη συγκεκριμένη μέρα και ώρα.
Αν, λοιπόν, η διείσδυση ενός κομάντο με στόχο την δολιοφθορά, την σύλληψη αιχμαλώτων ή την εξόντωση ανθρώπων, δεν είναι ασύμμετρες ενέργειες, για ποιό λόγο η διείσδυση στα μετόπισθεν του αντίπαλου (οι λεγόμενες τρομοκρατικές πράξεις) θα πρέπει να είναι;
Μπροστά, λοιπόν, στην ολοένα και περισσότερο τελειοποίηση και επέκταση των μέσων καταστροφής και εξόντωσης των ανθρώπων, η αντιπαράθεση των απλών μέσων πάλης μπορεί να θεωρηθεί ασύμμετρη απειλή;
Μας λένε ασταμάτητα –και χωρίς να αφήνουν σε κανένα το περιθώριο να σκεφτεί– ότι οι επιθέσεις αυτοκτονίας είναι ασύμμετρες απειλές και τρομοκρατικές ενέργειες.
Ωραία λοιπόν! Αφού το λέτε και επιμένετε, γιατί δεν γράφετε στα σχολικά βιβλία πως πράξεις όπως αυτή του κριτή Σαμψών (από την παλαιά διαθήκη) ήταν τρομοκρατικές ενέργειες και συνιστούσαν ασύμμετρη απειλή, αφού από μόνος του γκρέμισε ολάκερο ναό και σκότωσε τόσους Φιλισταίους; (Μεταξύ μας τώρα. Έχω την πεποίθηση πως αυτό το παραμύθι για τον Σαμψών είναι κλεμμένο από μύθους των Φιλισταίων, οι οποίοι, ας σημειωθεί, είναι, κατά ορισμένο τρόπο, πρόγονοι των σημερινών παλαιστινίων).
Άντε να το ξεπεράσουμε κι αυτό.
Για πείτε μου, αυτή η περίπτωση του καλόγερου Σαμουήλ στο Κούγκι τι είτανε; Δεν ξέρετε;
Καλά. Για την άλλη στο Αρκάδι μήπως έχετε να πείτε κάτι;
Μήπως για τις Σουλιώτισσες που το ’ριξαν στο χορό εκεί ψηλά στο Ζάλογγο, υπάρχει κάτι που να σας θυμίζει την αυτοθυσία απέναντι την ισχύ του αντίπαλου;
Ας τελειώνουμε με τα ψέματα και τις διάφορες έξυπνες φρασούλες, που στήνουν το ιδεολογικοποιημένο επίχρισμα της εξουσιαστικής κτηνωδίας στην περίοδο της «νέας εποχής».
Απέναντι στην υπεροπλία της κυριαρχίας, τους βομβαρδισμούς και τις σφαγές χιλιάδων ανθρώπων σ’ όλο τον πλανήτη, από τους σταυροφόρους της «νέας εποχής», όσοι δέχονται την επίθεση αυτή έχουν να αντιτάξουν αυτά τα μέσα που αντιστοιχούν στην ικανότητα της ανθρώπινης φύσης. Ο άνθρωπος ενάντια στην κτηνωδία.[1]
Οι πράξεις αυτοθυσίας είναι ένα από τα μέσα με τα οποία αντιμετωπίζεται όλο αυτό το σύστημα καταστροφής και εξόντωσης, που έχει αναπτύξει η σύγχρονη κυριαρχία. Η ανθρώπινη ικανότητα και ο αιφνιδιασμός απέναντι στην ψυχρή, σιδερόφρακτη και ηλεκτρονική μηχανή εξόντωσης και επιβολής.
Ασύμμετρη απειλή και δυσανάλογη πρακτική διαλέξατε; «Ασύμμετρη απειλή» θα …εισπράξετε…
ΑΞΙΝΟΣ
Δημοσιεύθηκε στην αναρχική εφημερίδα ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 30, 15 Οκτωβρίου 2004
[1] Θα πρέπει να τονισθεί πως η αναφορά μας για τις πράξεις αυτοθυσίας («ασύμμετρες») γίνεται για επιθέσεις εναντίον στρατιωτικών στόχων και όχι εναντίον αμάχων, οι οποίες εν προκειμένω είναι σαφέστατα εγκληματικές ενέργειες.