Είναι αρετή η σιωπή;

siopi_1Σύμφωνα με το μέρος της Mishnah (συλλογή ιερών διδαγμάτων, που αποτελούν τη βάση του Ταλμούδ), που ονομάζεται Pirke Aboth, «Οι ρήσεις των πατέρων», ο Ραββίνος Χίλλελ φέρεται να είπε: «Αν δεν υποστηρίξω τον εαυτό μου, τότε ποιος θα τον υποστηρίξει; Και αν τον υποστηρίξω μόνο εγώ, τότε τι άραγε θα είμαι;» Χωρίς να υποτιμούμε τις δυσκολίες που κρύβουν οι παραπάνω, ή και παρόμοιες, κατά άλλους «απλουστευτικές» και κατά άλλους «σκοτεινές και αινιγματικές» ρήσεις θα προσπαθήσουμε να αγγίξουμε ορισμένες ακανθώδεις όψεις τους.

Εξ αρχής θα ξεκαθαρίσουμε ότι για εμάς ως αναρχικούς η αλληλεγγύη πρώτα απ’ όλα προσδιορίζει μια ανιδιοτελή σχέση, που όμως διακρίνεται από την φιλανθρωπία (η βοήθεια που έστω και χωρίς απτό κέρδος απευθύνεται μεμονωμένα). Το ίδιο απέχει, πιστεύουμε, από την αναρχική θεώρηση η επίδειξη περιστασιακής «καλοσύνης», αλτρουιστικής συμπεριφοράς, η διάθεση για την υπό όρους αλληλοβοήθεια των γειτόνων ή παρόμοιες συμπεριφορές που βασίζονται είτε στην ανταποδοτικότητα είτε στην ικανοποίηση μιας εγωιστικής ευδαιμονίας.

Η αλληλεγγύη, όμως, για τους αναρχικούς ταυτίζεται με την συνεργασία; Η συνεργασία είναι ωφέλιμη ούτως ή άλλως, ή καθοριστικοί παράγοντες στην κάθε μορφής πραγμάτωσή της εξαρτούν και την ύπαρξη ή τον βαθμό της δημιουργικότητάς της; Οι αναρχικοί δέχονται μια συνθήκη σύμφωνα με την οποία συνεργάζονται μόνο τόσο, ώστε να συγκροτούν μια «αξιόπιστη απειλή»; Με άλλα λόγια υιοθετούν την «ηθική των εσχάτων σκοπών» φοβούμενοι την αναποτελεσματικότητα των προσπαθειών τους ή όχι;

Για τον Χομπς λόγου χάρη ορισμένα πράγματα είναι ξεκαθαρισμένα: η εμπιστοσύνη είναι εκ των ουκ άνευ για την πολιτική, αφού οι πολιτείες που προτάσσει προϋποθέτουν ανθρώπους, που έχουν περισσότερους λόγους να φοβούνται τον κυρίαρχο, από τους λόγους που έχουν να φοβούνται ο ένας τον άλλον, και ταυτόχρονα ο φόβος τους προς τον κυρίαρχο είναι λογικός μόνο στο μέτρο που εμπιστεύονται ο ένας τον άλλον στην εκτέλεση των διαταγών του…

Ο Άντριου Λεβίν στη Γενική Βούληση παρατηρεί ότι «ουσιαστικά σε ολόκληρο το σημερινό κόσμο υπάρχει περισσότερη συνεργασία μεταξύ των ελίτ απ’ ότι μεταξύ των κυριαρχούμενων. Αλλά η αλληλεγγύη παραμένει σε μεγάλο βαθμό πεδίο των κυριαρχούμενων ομάδων. Αυτό τουλάχιστον είναι το είδος αλληλεγγύης που εμπνέει ιδανικά, όπως η «παντοτινή αλληλεγγύη» και που εκμαιεύει κάτι πολύ συγγενές προς το συναίσθημα που ο Καντ, στοχαζόμενος την «αγαθή βούληση», αποκάλεσε «σεβασμό»». Ο Λεβίν σε άλλο σημείο πολύ σωστά επισημαίνει ότι παρά την αφθονία κάθε είδους καταδίκης των επαναστατικών σκοπών, παρά τις οξείες κρίσεις για τα μέσα που χρησιμοποιούν οι επαναστάτες, «παρ’ όλα αυτά, οι εκδηλώσεις αλληλεγγύης, στο μέτρο που μπορούν να διακριθούν από αμφισβητούμενους σκοπούς και αμφίβολα μέσα, παραμένουν αξιοσημείωτα απρόσβλητες από καταδικαστικές επικρίσεις».

Είμαστε όμως οι αναρχικοί αλληλέγγυοι σε όποιον δηλώνει ομοϊδεάτης μας, σε όποιον δηλώνει ότι διώκεται για την όποια παραβατικότητα επιδεικνύει, ή επειδή απλά διάλεξε να κινηθεί σε συνθήκες παρανομίας αυτοανακηρυσσόμενος ενίοτε σε «εγκληματία»; Δικαιούται ο καθείς να καλύπτεται πίσω από την ιδιότητα του αναρχικού ή απλά του αντιεξουσιαστή, να δικαιολογεί με αυτόν τον τρόπο διώξεις που υφίσταται για άλλους λόγους, ενώ λόγου χάρη επιδίδεται στο εμπόριο ναρκωτικών ουσιών κατά δημόσια δήλωση του; Μπορεί να προβάλλεται και στο όνομα ποιας «αλληλεγγύης» από διάφορα κινηματικά μέσα η αστυνομική αυθαιρεσία στο πρόσωπό του, ενώ είναι γνωστή τοις πάσι η «ευγενής» δραστηριότητα του; Είναι δυνατόν, θα ρωτήσει κανείς, όσοι αναρχικοί ατομικά και συλλογικά γνωρίζουν τις καταστροφικές επιπτώσεις τέτοιων καταστάσεων να μην κινούνται στην κατεύθυνση πλήρους, έμπρακτης και εμπεριστατωμένης αποστασιοποίησης τους; Είναι δυνατόν να επιδεικνύεται ουσιαστικά στάση «αλληλεγγύης» μέσω της σιωπής, της ανοχής, και της έμμεσης κάλυψης τους;

Δεν έχουμε κανένα λόγο και καμία πρόθεση να σταθούμε απέναντι στις καταστάσεις αυτές ως υποτιθέμsiopi_2ενοι θεματοφύλακες της Αναρχίας ούτε βέβαια κανενός, τόσο και παραπάνω, υποτιθέμενου «χώρου». Δεν έχουμε όμως κανένα λόγο να σιωπήσουμε, όπως δεν το κάναμε και στο παρελθόν, ούτε να συνταχθούμε με εκείνους που εξ ίσου υποκριτικά αποφαίνονται στα «δύσκολα» λέγοντας λόγου χάρη: «έλα μωρέ, εδώ όλα διαλύονται, δεν είναι λογικό να επηρεάζονται με αυτόν τον τρόπο και οι αναρχικοί ή οι αντιεξουσιαστές;». Θα θυμίσουμε λοιπόν σ’ αυτούς και σε όσους έχουν τάχα αδύναμη μνήμη ότι η προτροπή προς την «εγκληματοποίηση» της δράσης των αναρχικών δεν είναι καινούργια. Φυτεύθηκε σε «ανύποπτο» χρόνο και δυστυχώς σε εύφορα «εδάφη» με τα γνωστά πλέον δυσάρεστα αποτελέσματα. Δεν είναι, λοιπόν, αυτές οι καταστάσεις απότοκο της λεγόμενης κρίσης. Είναι καταστάσεις και λογικές που καλλιεργήθηκαν συστηματικά, είναι καταστάσεις που κατασκευάστηκαν όχι για να ανθήσει η αναρχία, αλλά για να δοξαστεί το λεγόμενο ευρύτερο επαναστατικό κίνημα, οι κομματικές λογικές του με στόχο την ενίσχυση κάθε προσπάθειας της αριστεράς σε μεγαλύτερη πρόσβαση σε κάθε είδους εξουσία.

Σ’ αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση κινούνταν και συνεχίζουν να κινούνται οι λογικές διεκδίκησης «ζωτικών χώρων» και της αναγνώρισης από το κράτος και τους μηχανισμούς του, όσων συγκρούονται με κάθε μέσο για την ιστορικότητα «εδαφών», όπως π.χ. ο ευρύτερος χώρος των Εξαρχείων.

Όλοι γνωρίζουν ότι η διακίνηση ναρκωτικών, όπλων, η «προστασία», που πουλιέται και αγοράζεται, αλλά και η πορνεία σε «ιστορικές» περιοχές, όπως τα Εξάρχεια ελέγχονται άμεσα ή έμμεσα από τους κατασταλτικούς μηχανισμούς του κράτους. Όσοι λοιπόν πρωτοστατούσαν και συνεχίζουν να πρωτοστατούν, όσοι γενικότερα αποτελούν το βοηθητικό προσωπικό, μόνιμο ή «προσωρινό» των «ευγενών» αυτών δραστηριοτήτων, όχι μόνο είναι γνωστοί στους επίσημους κατασταλτικούς μηχανισμούς, αλλά χαίρουν όπως έχει αποδειχθεί της άκρας προστασίας τους. Σε μια τέτοια κατάσταση που σήμερα φυσικά κανείς δεν διανοείται να αμφισβητήσει, η περιοχή και κατ’ επέκταση η αναφορά σε αναρχικούς ή αντιεξουσιαστές αποτελούν μια ιδανική καβάτζα, που όμως δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς όπως είπαμε την απαραίτητη ιδεολογική κάλυψη. Η φανταστική απεικόνιση ενός επαναστατικού χώρου που προστατεύεται από τους κάθε είδους «καλοθελητές», που σταθερά «δοξάζονται» εκδιώκοντας εξαρτημένους ή το πολύ πολύ βαποράκια προβάλλεται συστηματικά. Την ίδια στιγμή κάθε είδους συμμορίες «παλιές» και νέες λυμαίνονται τον περιβόητο «ιστορικό» χώρο, μοιράζοντας μια περιοχή που η συγκρουσιακότητα έχει καταντήσει πλέον να μοιάζει με μια φολκλορική εκδήλωση για τουρίστες ή για το πλήθος των νεαρών με δυναμικές διαθέσεις που συνεχίζει κατά καιρούς να επισκέπτεται την περιοχή και φαντασιώνεται ότι θα γνωρίσει την αναρχική σκέψη στα κάθε λογής καφενεία…

Θα τονίσουμε και μάλιστα χωρίς καμία επιφύλαξη ότι δεν είναι οι αναρχικές ιδέες και πρακτικές ξεπεσμένες, ούτε βέβαια ξεπερασμένες. Δεν βρίσκεται ο αγώνας για την αναρχία σε «κρίση» ή «παρακμή», κάθε άλλο μάλιστα, δεν σβήνονται οι αγώνες των αναρχικών λόγω των καταστάσεων που εν συντομία περιγράψαμε. Καταστάσεις που έθρεψε η άσκηση πολιτικής βίας, καταστάσεις αναπόσπαστες με την πρόθεση του κινήματος να αποκτηθούν πόροι με κάθε τίμημα, να διεκδικήσει εξουσία, να διαπραγματευτεί την πολιτική του δύναμη. Ακριβώς αυτή η διαδικασία έφερε αυτή τη στιγμή τμήματα της αριστεράς στην κυβέρνηση και το κυρίως κομμάτι, που αναμφισβήτητα ελέγχει τις ευρύτερες κινηματικές διαδικασίες στην θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Το άμεσο διάστημα που θα επακολουθήσει είναι βέβαιο ότι θα είναι γεμάτο «εκπλήξεις» για τους ανυποψίαστους και τους αδαείς. Η επανενεργοποίηση μετά από πολλές δεκαετίες της αριστεράς σε μια θέση με άμεσες κυβερνητικές αρμοδιότητες δεν θα μπορούσε παρά να εξελίσσεται με την συσπείρωση και κατ’ επέκταση την ενίσχυση των «διάσπαρτων», αλλά υπαρκτών κοινωνικών δυνάμεων που θα υπερασπιστούν τα συμφέροντα τους κάτω από την ιδεολογική σκέπη της «σκληρής εθνικιστικής δεξιάς» (βλ. Χρυσή Αυγή, Εθνικιστικό Μέτωπο κα.). Οι συγκρούσεις που ήδη έχουν ξεσπάσει έξω από τα υπό διαμόρφωση ή υπό λειτουργία στρατόπεδα κράτησης αλλοδαπών οι οποίες και θα πληθύνουν είναι ενδεικτικές. Η εθνικιστική δεξιά όχι μόνο εμφανίζεται γιγαντωμένη εκλογικά, και ως ο πρωταγωνιστής των δυναμικών «πεζοδρομιακών» κοινωνικών διεκδικήσεων, αλλά και από ότι φαίνεται ριζοσπαστικότερη της αριστεράς σε γενικότερες πρακτικές αυτοοργάνωσης (μοίρασμα τροφίμων μόνο σε έλληνες, κοινωνικά παντοπωλεία κα).

Είναι κάτι παραπάνω από φανερό πλέον ότι η «κρίση» ελέγχεται πλήρως από τις διάφορες ενώσεις των κυρίαρχων (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ). Τα λουριά θα σφίξουν στο βαθμό που έχουν αποφασίσει οι εμπνευστές των κυριαρχικών σχεδίων, με την ένταση και την μεθοδολογία που έχουν επιλέξει. Εκείνο που αδυνατούν όπως πάντα να ελέγξουν είναι οι αντιδράσεις που θα ξεφύγουν από τις εκτονωτικές εκείνες καταστάσεις που θα αφεθούν να «σκάσουν» ή να εξελιχθούν με τον πλέον προβλέψιμα συγκρουσιακό τρόπο. Ο φόβος παραμένει ένα αναντικατάστατο όπλο στην φαρέτρα τους. Θα το χρησιμοποιήσουν και πάλι κατά κόρον. Η προηγούμενη κατάσταση απομακρύνεται πίσω μας με ιλιγγιώδεις ρυθμούς γιατί αυτό εκτός των άλλων επιτάσσουν οι κυριαρχικοί σχεδιασμοί. Η ευρύτερη λεγόμενη Μέση Ανατολή ενσωματώνεται εκ νέου στην ενοποιητική διαδικασία της κυριαρχίας φλεγόμενη. Ο ελλαδικός χώρος ιστορικά ήταν και παραμένει αναπόσπαστο τμήμα της. Οι εκρήξεις που συνεχίζουν να συνταράσσουν το συριακό έδαφος είναι πολύ κοντά μας και μόνο κουφοί δεν τις αφουγκράζονται, και άλλο τόσο τυφλοί δεν βλέπουν τους καπνούς που ολοένα και πλησιάζουν.

Συσπείρωση Αναρχικών

Από την ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 119, Σεπτέμβριος 2012
Both comments and trackbacks are currently closed.
Αρέσει σε %d bloggers: