«Έχω ασφαλώς δυνατότητες· αλλά κάτω από ποια πέτρα βρίσκονται;» (Φραντς Κάφκα)
Όπως εύστοχα έχει παρατηρηθεί, τα μικρότερα έντομα προσελκύονται από την λάμψη του φωτός και καίγονται οδηγούμενα στην φλόγα, ενώ η μύγα έρχεται να καθίσει μ’ εμπιστοσύνη επάνω στο κεφάλι μιας σαύρας, παρ’ ότι προηγουμένως καταβρόχθισε εμπρός της μια όμοιά της. Παρ’ όλα αυτά δεν διανοείται κάποιος να εξηγήσει αυτές τις περιπτώσεις με άλλο τρόπο παρά σχεδόν ταυτίζοντας την ενέργεια του αιτίου με τον απλό ερεθισμό. Με άλλα λόγια δεν σκέπτεται κάποιος τουλάχιστον στα σοβαρά ότι το αποτέλεσμα αυτό επήλθε λόγου χάρη εξ αιτίας της υποτιθέμενης «ελευθερίας της αδιαφορίας», που επέδειξαν τα έντομα.
Όταν, όμως, παρατηρούμε απλά ή μελετούμε τις ανθρώπινες ενέργειες, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά και σαφώς πολυσύνθετα. Σ’ ένα περίφημο απόσπασμα από τον Βαλλενστάιν (Πρ. ΙΙ, σκηνή ΙΙΙ), ο Σίλλερ αποφαίνεται χαρακτηριστικά: «Οι πράξεις και οι σκέψεις των ανθρώπων γνωρίζετέ το δεν είναι όμοιες με τα κύματα της θάλασσας που τα κινεί μια τυφλή κίνηση. Ο εσώτερος άνθρωπος, είναι συμπτυγμένη εικόνα του εξωτερικού κόσμου. Είναι η βαθειά πηγή από την οποία αναβράζει αιώνια. Και τα παιγνίδια της τύχης δε μπορούν να τ’ αλλάξουν. Αν γνωρίσω τις βαθύτερες πτυχές του ανθρώπου γνωρίζω επίσης τη θέληση και τις πράξεις του». Και όμως, τόσοι και τόσοι άνθρωποι καταβροχθίζονται κυριολεκτικά από αμέτρητους καταναγκασμούς, από κανόνες που τους επιβάλλονται από την στιγμή που γεννιούνται μέχρι την στιγμή που φεύγουν προσπαθώντας να κραυγάσουν για όσα δεν πρόλαβαν να ζήσουν, για όσα δεν πρόλαβαν να κατανοήσουν, για όσα δεν πρόλαβαν να επιθυμήσουν, για όσα δεν πρόλαβαν να γκρεμίσουν… Πώς να διακρίνουμε, λοιπόν, έχουν αναρωτηθεί τόσοι και τόσοι άνθρωποι, τις ακούσιες πράξεις από εκείνες που τις διακρίνει η ελευθερία της βούλησης; Δεν υπάρχει ελευθερία της βούλησης επιμένουν πολλοί άλλοι, αφού, όπως ισχυρίζονται, αν υπήρχε, η ανθρώπινη ύπαρξη αποτελεί απλά ένα θαύμα! Ο Schopenhauer στην Κριτική της Ελευθερίας της βουλήσεως ισχυρίζεται ότι «ο χαρακτήρας του ανθρώπου είναι αναλλοίωτος, η επίδραση των αιτίων μοιραία, αλλά οφείλουν να περάσουν από τη νόηση που είναι το αναγκαίο medium των αιτίων. Ώστε ο χαρακτήρας, επιδέχεται τους πιο διαφορετικούς και ατελείωτους βαθμούς βελτίωσης. Αυτός είναι ο σκοπός προς τον οποίο τείνει κάθε ανατροφή. Η πνευματική καλλιέργεια, πλουτισμένη από γνώσεις και απόψεις κάθε είδους, παίρνει την σπουδαιότητά της από το γεγονός πως αίτια ανώτερης τάξης, στα οποία χωρίς την καλλιέργεια αυτή δεν θα έφθανε ο άνθρωπος, μπορούν να ανοίξουν ένα δρόμο ως τη θέληση». Ο Γκαίτε στο Ορφικό Ποίημα Ο Θεός και ο Κόσμος περιγράφει με τον εξής τρόπο τις «δεσμεύσεις» που αναπτύσσονται στο «ρέμα της ζωής»:
«Καθώς στην μέρα που είδες το φως του κόσμου ο ήλιος ανέβαινε για να χαιρετήσει τους πλανήτες. Αμέσως μεγάλωσες ατελείωτα Σύμφωνα με το νόμο που άρχισες. Αυτή είναι μέρα δεν μπορείς να ξεφύγεις από τον εαυτό σου. Έτσι μίλησαν οι σίβυλλες, έτσι οι προφήτες. Κανένας χρόνος, καμία δύναμη δε σπάζει την αποτυπωμένη μορφή που αναπτύσσεται στο ρέμα της ζωής».Πρόκειται, βέβαια, για κρίσεις που δίχως άλλο αφορούν την φυσική και πνευματική ελευθερία, την ανθρώπινη οντότητα, απαντήσεις, θέσεις, αντιλήψεις για τις ρίζες ή τις αρχές της ανθρώπινης πρωτοβουλίας, τις αιτίες του εξευτελισμού ή ακόμα και της αποδοχής του στις ανθρώπινες κοινωνίες, σκέψεις για την ατομική και την συλλογική ευθύνη, σκέψεις για τους καταναγκασμούς και για τα εμπόδια που ορθώνονται, όταν προσπαθούμε να ενεργούμε στην τάδε ή στην δείνα περίσταση, για τις αδυναμίες ή τις δυνατότητες απόδρασης από τα αδιέξοδα μονοπάτια ή τον λαβύρινθο που χαράσσουν οι βεβαιότητες της χριστιανικής θεολογίας περί του απόλυτου προορισμού του ανθρώπου. Γιατί, πράγματι, αν η ανθρώπινη οντότητα και κάθε ελατήριο που την κινεί είναι έργο ενός Θεού, που παραχωρεί μια «ελευθερία» ενδιάμεση ανάμεσα σ’ αυτόν και το δημιούργημά του, πώς μπορεί κάποιος να αναζητήσει ευθύνες ή πώς μπορεί να υπολογίσει τις συνέπειες των πράξεων κατά περίπτωση; Ο Καντ αναφέρει σχετικά στην Κριτική της Πρακτικής Λογικής: «Φαίνεται αναγκαίο μόλις παραδεχθούμε τον Θεό σαν παγκόσμια πρωταρχική αιτία, να παραδεχθούμε πως αποτελεί την αιτία της ύπαρξης της ίδιας ουσίας. Από τότε οι πράξεις του ανθρώπου έχουν την καθορίζουσα αιτία τους σε κάτι που βρίσκεται έξω από την δύναμή του, δηλαδή στην αιτιότητα ενός υπέρτατου όντος χωρισμένου απ’ αυτόν, από τον οποίο εξαρτάται απόλυτα η ύπαρξη και κάθε ενέργειά του. Ο άνθρωπος θα ήταν σαν μια μαριονέττα ή σαν ένα αυτόματο Βωκανσόν, φτιαγμένο και κουρδισμένο από έναν υπέρτατο εργάτη, που η συνείδηση του θα τον μετέβαλλε σ’ ένα σκεπτόμενο αυτόματο. Αλλά αυτό θα ήταν μια φρεναπάτη, θα παίρναμε για ελευθερία τον αυτοματισμό που θα είχε συνείδηση, γιατί αυτή δεν θ’ άξιζε παρά σχετικά το όνομα αυτό, επειδή οι προσεχείς αιτίες που θα τον κινητοποιούσαν και όλη η σειρά των αιτιών φτάνοντας στις καθορισμένες αιτίες, ήταν αιτίες εσωτερικές, μόνο η τελευταία και υπέρτατη αιτία μπορούσε να τοποθετηθεί σε ξένο χέρι». Και αν ο άνθρωπος δεν κηδεμονεύεται από μια ανώτερη δύναμη, τότε όλα επιτρέπονται, η ανθρώπινη ιστορία δεν αποτελεί παρά την δικαίωση μιας διαχρονικής αρένας στην οποία θα συνεχίσει να κυλάει σαν ορμητικό ποτάμι κυρίως το αίμα των αδυνάτων; Οι άνθρωποι που «χάθηκαν» γιατί διψούσαν για μιαν άλλη ζωή, γιατί φαντάστηκαν τον ελεύθερο κόσμο που προϋπήρχε, γιατί πολέμησαν με κάθε τρόπο να μην εξαφανιστεί κάθε στοιχείο ανθρωπινότητας δεν αποτελούσαν, ούτε αποτελούν ένα πλήθος εκατομμυρίων μυγών που οδηγείται τυφλά στις φλόγες! Η αρχέγονη αίσθηση της ελευθερίας, η αναγκαιότητα του ταξιδιού σε εκείνα τα ελεύθερα εδάφη, σε εκείνη την ελεύθερη εποχή έχει διατηρηθεί, –όπως το φως των απλανών αστέρων που ξεκινά από τα βάθη του χρόνου για να φθάσει στο «παρόν»–, παρά την καταστροφική μανία που διέπει κάθε κυριαρχική επιδίωξη. Το πνεύμα και η θέληση των ανθρώπων, όμως, πρέπει να σμίξουν για να βαδίσουν στέρεα σ’ αυτήν την κατεύθυνση. Ο Priestley στο έργο του Η Διδασκαλία της φιλοσοφικής αναγκαιότητας, μεταξύ άλλων αναφέρει: «Αν και μια κλίση ή οποιαδήποτε κατάσταση του πνεύματος είναι μια δύναμη που διαφέρει από την βαρύτητα, επιδρά και ενεργεί πάνω σ’ εμένα με τόση αναγκαιότητα και βεβαιότητα που η τελευταία αυτή δύναμη επενεργεί πάνω στην πέτρα […] Αν πω πως η θέληση αυτοκαθορίζεται δεν αντιπροσωπεύω καμία ιδέα, μάλλον ανοητολογώ λέγοντας πως ένας προσδιορισμός που είναι ένα αποτέλεσμα μπορεί να παραχθεί χωρίς αιτία. Γιατί εκτός από τα πράγματα που υπόκεινται στον γενικό ορισμό των αιτίων, δεν μένει τίποτα που μπορεί να τον προκαλέσει. Όσες λέξεις κι αν χρησιμοποιήσει ο άνθρωπος δεν μπορεί ν’ αντιληφθεί πιο καλά πως είναι δυνατόν, άλλοτε να μας καθορίζουν αίτια και άλλοτε να μην καθοριζόμαστε απ’ αυτά, δεν μπορεί να φαντασθεί μια πλάστιγγα που κλίνει πότε με τα βάρη και πότε από ένα είδος ουσίας που δεν έχει το ελάχιστο βάρος και που κατά συνέπεια οποιαδήποτε κι αν είναι καθ’ εαυτήν δεν είναι τίποτε σε σχέση με την πλάστιγγα».
Η εξουσία, κάθε μορφής εξουσία, τρέφεται και συντηρεί κάθε είδους πλάνη. Σε κάθε είδους πλάνη, βασιλεύουν οι μάταιοι σκοποί, οι άσκοπες κατακτήσεις, οι κάθε είδους εξαρτήσεις και συμβιβασμοί. Στους συμβιβασμούς δεν εμπεριέχονται μόνο οι συμβατικές καταστάσεις που έχουμε συνηθίσει να εντάσσουμε στην συγκεκριμένη έννοια, ακόμα και οι αναρχικοί. Συμβιβασμός είναι και μια συμβατική αντίδραση ή σύγκρουση που αφήνει ανέγγιχτο το πλέγμα των εξουσιαστικών σχέσεων που υποτίθεται ότι επιχειρούμε να πλήξουμε και τελικά να καταστρέψουμε. Συμβιβασμός και παραίτηση είναι η συγκατάβαση σε μια «αναρχία» τυποποιημένη, αποστειρωμένη, ενταγμένη στα κινηματικά θέσφατα, μια «αναρχία» που υποκλίνεται στα επαναστατικά οφίτσια, μια «αναρχία» κουτσουρεμένη, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των, κατά τα άλλα, «επάρατων» κομματικών λογικών. Και οι δυσκολίες ήδη μοιάζουν με βουνό. Ποια είναι η αιτία ή οι αιτίες αυτής ή της άλλης μεταβολής; Ποιες είναι οι τροποποιήσεις μιας κατάστασης που καθορίζουν την μεταβολή αυτή; Ποιες είναι οι διαφοροποιήσεις που χαρακτηρίζουν, που σηματοδοτούν αυτές τις μεταβολές; Η ασφυκτική πίεση για «δράση» έφερε τελικά τα επιθυμητά αποτελέσματα για τους άοκνους προπαγανδιστές της. Η πλήρης αδυναμία κατανόησης και ένταξης του «τώρα», με το «χθες» και το «αύριο» εμφανίζεται απλά σαν μια παράπλευρη απώλεια ή πολυτέλεια σε έναν «εντατικοποιημένο» πόλεμο που βέβαια ήταν χαμένος εξ αρχής… Η στρατιωτικοποίηση δεν έφερε μόνο την προδιαγεγραμμένη ήττα, αλλά υπέγραψε, φαρδιά πλατιά, την είσοδο σε μια πεδιάδα άγονη πρώτα απ’ όλα από ιδέες, αδερφικότητα και, το πιο βασικό, από ειλικρίνεια. Το αναρχικό ρεύμα που δυνάμωνε εντυπωσιακά στις αρχές της δεκαετίας του 2000, μετατράπηκε ή τουλάχιστον επιδιώχθηκε να ταυτιστεί εν ριπή οφθαλμού με μικρές ομάδες που επιλέχθηκε να συγκρουστούν μετωπικά με το κράτος, εμπνεόμενες με τον ένα ή τον άλλο τρόπο από τις γνωστές λενινιστικές λογικές. Οι συνέπειες βέβαια δύσκολα κρύβονται πίσω από τις αυτοοργανωμένες κινηματικές παράτες, στις οποίες την αναρχία θα ανακαλύψει κανείς μόνο αν θελήσει να αστειευτεί ή απλά από πικρόχολη διάθεση. Το κράτος φυσικά έχει αγοράσει πολύτιμο χρόνο και τον αξιοποιεί δεόντως….
Το «παλαιό» καθεστώς, η «κρίση» και ο «ανταγωνισμός των άκρων»
Η «απόσυρση» του πολιτικού προσωπικού του «παλαιού καθεστώτος» από το προσκήνιο, καθώς και εκπροσώπων της οικονομικής ελίτ εξελίσσεται με εκείνους τους ρυθμούς, σ’ εκείνη την έκταση και με εκείνη την ένταση που επιτάσσουν κατ’ αρχήν οι ανάγκες της, πρόσκαιρης ή μη, σταθεροποίησης της εξουσίας της εσωτερικής τρόικας. Σ’ αυτό ακριβώς το σκηνικό, καθοριστικό ρόλο παίζουν οι ανταγωνισμοί, φανεροί ή μη, των εκπροσωπών του λεγόμενου «παλαιού χρήματος» που ελέγχουν τα ΜΜΕ και βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία τόσο με τους διασωθέντες, για την ώρα, εν ενεργεία πολιτικούς, όσο και με τα προβαλλόμενα ως προσωρινά «αποστασιοποιημένα» πολιτικά πρόσωπα. Η πολιτική πυξίδα των τελευταίων δείχνει να είναι «κολλημένη» στην αναστύλωση ενός μετριοπαθούς κέντρου, και σημαία τους φυσικά ο εκσυγχρονισμός, η ανάπτυξη, η καταπολέμηση της «διαφθοράς», η πάταξη της «ανομίας», η εμπέδωση της «αξιοκρατίας», οι μεταρρυθμίσεις και η κατοχύρωση της ευρωπαϊκής πορείας. Οι πολιτικές αυτές δυνάμεις ήδη πλαισιώνονται ή θα πλαισιωθούν στο άμεσο μέλλον από καταλλήλως προβεβλημένους ως καταξιωμένους ανθρώπους της διανόησης ή της «υγιούς» επιχειρηματικότητας. Η αναπαλαίωση του πολιτικού σκηνικού πηγαίνει βήμα-βήμα με τις εξελίξεις στο μέτωπο της «κρίσης» και των αποφάσεων που λαμβάνουν τα γνωστά κυριαρχικά κέντρα (ΕΕ, ΔΝΤ, Ρωσία, Κίνα κ.ά.).
Η «ευπάθεια», λοιπόν, του πολιτικού συστήματος στην σκανδαλολογία των ημερών δεν αποτελεί κανενός είδους υποτροπή, αλλά επιβεβαίωση της παραμονής σε μια παρατεταμένη κατάσταση ξεκαθαρίσματος των τμημάτων εκείνων της πολιτικής ελίτ, που θα παραμείνουν μέχρι τελευταία στιγμή στο καράβι, που έχει προσαράξει σε αβαθή νερά και περιμένει την βοήθεια ενός ρυμουλκού. Αυτή ακριβώς η επιχείρηση αναστύλωσης ενός εκσυγχρονιστικού κέντρου εμπεριέχει και την προβολή των αντιμαχόμενων «άκρων» που συναπαρτίζουν Συριζα και Χρυσή Αυγή. Έτσι το «νέο» που επαγγέλλονται με αγωνία οι γνωστοί δημοσιογραφικοί κράχτες των εξουσιαστικών σχεδίων τρέφεται από την «σκανδαλολογία» που δήθεν επαίρονται, την «παρακμή» του πολιτικού σκηνικού, και τα πολιτικά παιχνίδια που δήθεν παίζονται με την «ηθική της κρίσης».
Δεν είναι δύσκολο, βέβαια, να αντιληφθεί κάποιος ότι οι «αποκαλύψεις» δεν συντονίζονται από τους επικεφαλής των σχετικών ερευνών που έχουν προβληθεί στον απαραίτητο βαθμό ως «πεισματάρηδες», «αγέρωχοι» και «απλησίαστοι» δικαστές. Οι γνωστές «διαρροές» από «άγνωστα» κέντρα και συμφέροντα απλά επιβεβαιώνουν την σφαγή που εξελίσσεται για το ποιος θα παραμείνει όρθιος ως το τέλος στο καναβάτσο. Ευχόμαστε σε όλους το καλύτερο… Νεόκοποι προ λίγων ετών πάμπλουτοι επιχειρηματίες, ήδη όμως ξεπεσμένοι, «αποκαλύπτονται» αίφνης ως πλήρως διαπλεκόμενοι με ενεργούς ή μη εκπροσώπους της πολιτικής ελίτ. Μεγαλοδημοσιογράφοι και θεσμικοί παράγοντες ολκής (τρίτος πολιτειακά τη τάξει ο Μεϊμαράκης) ξεκατινιάζονται μπροστά σ’ ένα κοινό που μοιάζει προ πολλού μπουχτισμένο και αηδιασμένο αφ’ ενός, αλλά και κουρασμένο εμφανώς για να επιδοθεί σε δυναμικές αντιδράσεις. Κατά τα άλλα, οι ενοποιητικές διαδικασίες, καθώς δηλώνουν κατηγορηματικά εκπρόσωποι της κυριαρχικής ελίτ όπως ο Μάριο Ντράγκι ή μια σειρά αξιωματούχων της ΕΕ, προχωρούν σταθερά με αφορμή και πρόσχημα την λεγόμενη κρίση. Και η διοικητική διαχείριση των καθυστερημένων τμημάτων της ευρωπαϊκής επικράτειας αποτελούν γι’ αυτούς απλά ψιλά γράμματα. Ή μήπως όχι;
Συσπείρωση Αναρχικών
Anarchy press gr 