O ακτιβιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Μόσχα Lev Ponomarev δημοσίευσε ένα άρθρο για την κατάσταση στις φυλακές και τα κέντρα κράτησης στη Ρωσία. Μεταξύ άλλων αναφέρονται:
«Έχουν γίνει γνωστές πληροφορίες για τα τεκταινόμενα στις φυλακές Αμπού Γκράιμπ του Ιράκ. Μιλούσε όλος ο κόσμος. Ο Πούτιν είπε στους Αμερικάνους: «θέλετε να ανοιχτούμε προς τη Δύση – κοιτάξτε τι γίνεται στο σπίτι σας». Και ο Μεντβέντεβ είπε κάτι παρόμοιο.
Ναι, ήταν ταπείνωση των κρατούμενων. Αλλά δε θανατώθηκαν, δε βασανίστηκαν. Απλά φωτογραφήθηκαν χωρίς ρούχα. Είναι αναμφίβολα άσχημο και εξευτελιστικό.
Αλλά στη Ρωσία, είναι κανόνας να γδύνονται οι κρατούμενοι και να μένουνε γυμνοί. Αρκετές φορές τη μέρα. Μετά σε βάζουν να κάτσεις στα γόνατα και ψάχνουν τον πρωκτό σου. Υποτίθεται ψάχνουν για κινητά τηλέφωνα. Αρκετές φορές τη μέρα! Σε κάποιες ρωσικές φυλακές και κέντρα κράτησης, είναι απλά η καθημερινότητα.
Για να μην αναφέρουμε, για παράδειγμα, την απειλή πραγματικού βιασμού. Ο κρατούμενος που καταγράφει κάποια γεγονότα και απειλεί να εκθέσει τις βαρβαρότητες που συμβαίνουν στα ΓΚΟΥΛΑΓΚ, δέχεται αμέσως απειλές: είτε σταματάς ή …σιωπή. Τότε (υπάρχουν πολλές τέτοιες μαρτυρίες) φέρνουν τα μεγαλύτερη κτήνη από τους κρατούμενους. Αυτοί ξεντύνονται και αυνανίζονται σαν να είναι έτοιμοι να σε βιάσουν. Τότε ο κρατούμενος υπαναχωρεί και δέχεται να υπογράψει ο,τιδήποτε.
Ξέρω ότι υπάρχουν και περιπτώσεις πραγματικών βιασμών, αλλά τέτοιες καταγγελίες δε φθάνουν ποτέ στις ανώτερες αρχές. Αφού αν κάποιος κρατούμενος βιάστηκε, ούτε ο ίδιος ούτε η οικογένειά του θα το παραδεχόταν. Ξέρω μια περίπτωση ενός νέου άνδρα, 18 ή 16 ετών, δε θυμάμαι ακριβώς, τον ρίξανε σε ένα κελί γυμνό μαζί με κάποιους μεγάλους εγκληματίες. Αργότερα κρεμάστηκε. Μπορούμε μόνο να μαντέψουμε τι συνέβη εκεί μέσα. Η υπόθεση δεν ερευνήθηκε. Αυτό είναι το πιο τρομακτικό.
Το πιο τρομακτικό είναι οι επονομαζόμενες ζώνες βασανισμού. Για παράδειγμα, οι φυλακές #1. Γυρίστηκε ένα ντοκιμαντέρ γι’ αυτές. Ο δικηγόρος Belyak πυροβολήθηκε μετά από μερικές μέρες γι’ αυτό το ντοκιμαντέρ, ευτυχώς επέζησε. Το ντοκιμαντέρ είναι διαθέσιμο στο ίντερνετ και το διανέμουμε. Υπάρχουν κι άλλες αναφορές για βασανιστήρια στις ρωσικές φυλακές #1. Ονοματίζεται ο εγκληματίας που βανασίζει και σκοτώνει ανθρώπους εκεί μέσα για λογαριασμό των μπάτσων και της KGB (FSB). Αυτός ο άνθρωπος είναι τελειωμένος. Δε μπορεί να βγει έξω. Δε μπορεί να ζήσει έξω από τις φυλακές. Όπως λένε, είναι ένα ζωντανό πτώμα. Ζει εκεί, στις φυλακές #1.
Αλλά φυσικά του παρέχονται ανέσεις καλού ξενοδοχείου. Ζει σε ξεχωριστό δωμάτιο, έχει τηλεόραση. Και, όπως μαθαίνουμε, παίρνει εντολές να σκοτώνει κρατούμενους και σε άλλες φυλακές. Αν οι ρωσικές αρχές χρειάζεται να ξεφορτωθούν κάποιον, αυτός μεταφέεται σε άλλη ζώνη ΓΚΟΥΛΑΓΚ. Κάνει τη δολοφονία, και επιστρέφει στο Κέντρο Κράτησης # 1.
Υπάρχουν αναφορές και για κάποιον άνδρα που συμμετέχει σε ξυλοδαρμούς, πιθανόν και σε δολοφονίες. O άνθρωπος αυτός αναθεώρησε και έδωσε κατάθεση. Η κατάθεση αυτή καταγράφηκε από δικηγόρο. Υπάρχει στο διαδίκτυο. Διοργανώσαμε μια συνέντευξη τύπου γι’ αυτή. Οι δικηγόροι διάβασαν την κατάθεση αυτού του ατόμου. Αλλά οι ρωσικές αρχές δεν ερεύνησαν ποτέ την «υπόθεση».