ΟΙΝΟΦΥΤΑ: Ο επιχρωμιωμένος θάνατος πάει παντού

Ξαφνικά, αρχές Αυγούστου του 2007, όλοι οι επίσημοι άρχοντες δηλώνουν την έκπληξή τους για την ακαταλληλότητα του νερού της περιοχής των Οινοφύτων. Και ας είναι γνωστό από το 2004 ότι οι γεωτρήσεις του δήμου υδροδοτούν με επικίνδυνα υψηλές συγκεντρώσεις νιτρικών, χρωμίου και άλλων ακατάλληλων ουσιών, τις μερικές χιλιάδες κατοίκων και πολλών περισσότερων εργαζομένων, που απασχολούνται στην ευρύτερη περιοχή. Αφορμή για την τελευταία απαγόρευση πόσης είναι η ανίχνευση εξασθενούς χρωμίου, το οποίο συγκαταλέγεται στα τοξικά και καρκινογόνα και δρα βιοσυσσωρευτικά, δηλαδή δεν αποβάλλεται από τον οργανισμό, αλλά με κάθε νέα πόση αυξάνει τις υπάρχουσες ποσότητες.

Στην συγκεκριμένη ουσία δεν ισχύουν καν όρια ασφαλείας για την επικινδυνότητα του, απλά «απαγορεύεται» η παρουσία του. Και, παρ’ ότι είχε πρωτοανιχνευθεί πριν τρία χρόνια, μόλις τώρα πραγματοποιήθηκαν ειδικές διαχωρισμένες μετρήσεις. Το εξασθενές χρώμιο φανερώνει, παράλληλα, ότι η ρύπανση προέρχεται από τις βιομηχανικές μονάδες της περιοχής που ξεπερνούν τις 1.000. Για να αντιληφθούμε ποσοτικά το ζήτημα αρκεί να δούμε τα αποτελέσματα από ένα αντλιοστάσιο του Δήμου Οινοφύτων: η τιμή του χρωμίου φθάνει τα 53,8 μg/l με όριο τα 50 μg/l και του εξασθενούς χρωμίου τα 51 μg/l με… κανένα όριο ασφαλείας. Στο ίδιο αντλιοστάσιο, τα νιτρικά φθάνουν τα 76,5 μg/l με όριο τα 50.

Δεδομένου ότι η ανίχνευση είναι αποτέλεσμα εκτεταμένης χρήσης χρωμικού οξέος κατά την επεξεργασία μετάλλων γίνεται εύκολα αντιληπτό για το ποιοι ευθύνονται για το συγκεκριμένο έγκλημα. Στην ευρύτερη περιοχή είναι εγκατεστημένες δεκάδες βιομηχανίες αλουμινίου, χαλκού, μετάλλου. Οι περισσότερες εκ των οποίων αποτελούν το βαρύ πυροβολικό της εγχώριας βιομηχανίας, όπως ΕΛΒΑΛ, ΧΑΛΚΟΡ, ΣΙΔΕΝΟΡ, ΕUROPA, ΜΑΪΛΛΗΣ. Η χωροθέτηση, άτυπα, από την κεντρική εξουσία βιομηχανικών περιοχών στα περίχωρα του κεντρικού πολεοδομικού ιστού της Αθήνας, στα βόρεια η ζώνη ξεκινά από την περιοχή του Αυλώνα και καταλήγει στην Θήβα και στα δυτικά περιλαμβάνει την ευρύτερη περιοχή Ασπροπύργου – Ελευσίνας – Μάνδρας, καλύπτει τις ανάγκες και τους στόχους των κεφαλαιούχων, αψηφώντας πλήρως την οποιαδήποτε περιβαλλοντική επιβάρυνση μαζί φυσικά και την ανθρώπινη ζωή.

Η επιλογή των περιοχών μόνο τυχαία δεν είναι αλλά εμπεριέχει και ικανοποιεί μια σειρά παραμέτρους όπως έδαφος, ποτάμια, απόσταση από «εργατικές» συνοικίες κ.ά. Και στην περιοχή Οινοφύτων-Σχηματαρίου ικανοποιούνται αρκετές σταθερές του συστήματος εκμετάλλευσης, με αρκετά σημαντική τη χρησιμοποίηση του Ασωπού ποταμού ως λυματοαποδέκτη των βιομηχανικών αποβλήτων. Αν υπολογίσουμε ότι στη συγκεκριμένη περιοχή συγκεντρώνεται το 20% της πανελλαδικής βιομηχανικής παραγωγής και ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι βιομηχανίες που διοχετεύουν τα λύματά τους στην κοίτη του ποταμού φτάνουν τις 180 (ορισμένοι κάνουν λόγο ακόμη και για 750 μικρές και μεγάλες εταιρίες), οι περισσότερες δε, αν όχι όλες, δεν διαθέτουν εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων. Άλλωστε, όπως δημοσιεύθηκε πρόσφατα, ο συγκεκριμένος ποταμός χαρακτηρίστηκε επισήμως με Π.Δ. το 1969 «αγωγός παροχέτευσης λυμάτων» για να ικανοποιήσει μεγαλοεπιχειρηματικά αιτήματα. Παρ’ ότι από τον Ασωπό ποταμό υδρεύονται οικισμοί και αρδεύονται καλλιέργειες όλα γίνονται νομότυπα και τα λύματα χύνονται στο νότιο ευβοϊκό στο ύψος του Ωρωπού.

Στα μέσα Ιουνίου μετά από πολλές αναβολές (από το 1999) εκδικάστηκε στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Θήβας η μήνυση κατοίκων Ωρωπού εναντίον συγκεκριμένων εταιρειών, που μολύνουν τον ποταμό. Η ποινή που επιβλήθηκε σε έξι μόνο από τους 18 κατηγορούμενους ήταν του …αστρονομικού ποσού των 3-5.000 ευρώ σε κάθε μία. Μερικές γνωστές βιομηχανίες που κατηγορούνταν είναι: «General Mills S.A.» (προϊόντα ζύμης), «Μ.Ι. Μαΐλλης ΑΕΒΕ», το πτηνοσφαγείο «Αφοι Λειβαδίτη ΑΒΕΕ», «ΛΑΝ-ΝΕΤ ΑΕΒΕΤ» και η κρατική «Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία Α.Ε.».

Η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» που ουσιαστικά σημαίνει «ο πληρώνων ρυπαίνει», με την έννοια ότι τα πρόστιμα είναι εξευτελιστικά χαμηλά, μη κρατώντας ούτε τα προσχήματα, προϋπολογίζονται στους ετήσιους εταιρικούς προϋπολογισμούς.

Αλλά σε αυτό το φαύλο κύκλο οι τοπικές εξουσίες, δημοτικές ή νομαρχιακές, έρχονται να παίξουν το δικό τους ρόλο. Οι τοπικοί άρχοντες «μπουκωμένοι» από τα οικονομικά αντισταθμιστικά οφέλη(;) που τους χορηγεί το κράτος, συνήθως συναινούν ή υπερθεματίζουν τις κεντρικές αποφάσεις, ξορκίζοντας όπως λένε την ανεργία. Τελευταίο παράδειγμα αποτελεί ο δήμος Τανάγρας, το δημοτικό συμβούλιο του οποίου με ομόφωνη απόφαση ενέκρινε, το 2005, πρόταση ιδιωτικής εταιρείας για κατασκευή βιομηχανικής και επιχειρηματικής περιοχής εθνικής εμβέλειας. Από κοντά και η νομαρχία Βοιωτίας συναίνεσε στην απόφαση του ΥΠΕΧΩΔΕ και του υπουργείου Ανάπτυξης για την ίδρυση Βιομηχανικής Περιοχής (ΒΙΠΕ), στα όρια των δήμων Τανάγρας και Οινοφύτων Βοιωτίας, σε έκταση 2.016 στρεμμάτων, ορίζοντας τον Ασωπό ως αποδέκτη αποβλήτων της μελλοντικής ΒΙΠΕ. Ύστερα από προσφυγές, το ΣτΕ (Συμβούλιο της Επικρατείας) έκανε προς το παρόν δεκτές τις ενστάσεις. Μετά από αυτή την εξέλιξη το ΥΠΕΧΩΔΕ έκανε λόγο για ολοκληρωμένη δράση απορρύπανσης του Ασωπού και η νομαρχία Βοιωτίας κατέθεσε μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων… Έτσι, πέρσι το καλοκαίρι είχαμε κοινή υπουργική απόφαση χωροθέτησης νέας ΒΙΠΕ στη περιοχή της Τανάγρας. Για ποιο λόγο όλη αυτή η πρεμούρα από την πλευρά της κεντρικής εξουσίας; Διότι έχει αποφασιστεί η μετεγκατάσταση εκεί δεκάδων βυρσοδεψείων, βαφείων, φινιριστήριων κ.ά. από την περιοχή του Ελαιώνα που θα αναπλαστεί…για την καταναλωτική αστική τάξη.

Αλλά μπροστά στο χρήμα οι άρχοντες δεν πτοούνται ούτε από την ραγδαία αύξηση κρουσμάτων καρκίνων, από 6% το 1989 σε 32% σήμερα, ούτε από την συνολικότερη ρύπανση. Για το «θεαθήναι» ο δήμαρχος Οινοφύτων ζητούσε από τους κατοίκους να απαιτήσουν αποζημιώσεις και ο νομάρχης συγκαλούσε έκτακτες συνεδριάσεις. Τώρα που το ήδη γνωστό σε αυτούς πρόβλημα δημοσιοποιήθηκε.

Οι εταιρείες, απ’ την άλλη πλευρά, θα γνωρίζουν ότι και νομοθετικά-ελεγκτικά να τους επιβληθεί η επεξεργασία των λυμάτων, θα αποκτήσουν τους απαραίτητους βιολογικούς καθαρισμούς μέσω επιχορηγήσεων, στο όνομα της «πράσινης βιώσιμης ανάπτυξης», που τόσο είναι της μόδας τελευταία. Αλλά φυσικά οι δεκάδες εταιρείες τροφίμων που στεγάζονται στη περιοχή (Μπισκότα Παπαδοπούλου, Coca Cola, Knorr κ.λπ.) θα συνεχίζουν να χρησιμοποιούν νερό εξασθενούς χρωμίου στα προϊόντα τους. Αλλά παραδόξως όλα θα είναι πιστοποιημένα με ISO, HACCP κ.λπ. που ως μοντέλα διασφάλισης ποιότητας θα εκπληρώνουν τον ρόλο για τον οποίο υπάρχουν, την προώθηση της βιομηχανοποιημένης τροφής. Και η Coca Cola με ολοσέλιδες διαφημίσεις της θα μας υπενθυμίζει την αναγκαιότητα και χρησιμότητα του νερού, παρ’ ότι απαιτούνται τεράστιες ποσότητες νερού για την παρασκευή του αναψυκτικού της. Αλλά ποιού νερού; Εκείνου που θα είναι σε έλλειψη λόγω κλιματικών αλλαγών, του νερού – συντελεστή παραγωγής και εμπορίου ή του νερού – εξασθενούς χρωμίου; Μάλλον ο παπάς των Οινοφύτων έχει να θάψει πολύ κόσμο ακόμα όσο η βιομηχανική και εξουσιαστική χειραγώγηση καλά κρατεί…

Αναρχικός Πυρήνας Χαλκίδας

Δημοσιεύθηκε στη ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 64, Σεπτέμβριος 2007
Both comments and trackbacks are currently closed.
Αρέσει σε %d bloggers: